کتاب حکمرانی علوی

کتاب الکترونیکی «حکمرانی علوی» (سلسله مباحث سمت خدا) به گردآوری سید حسین حسینی قمی و تدوین و ویرایش اکبر اسدی، توسط نشر واژه‌پرداز اندیشه منتشر شده است. این اثر به بررسی ابعاد مختلف سیرهٔ تربیتی، اقتصادی و حکومتی امام علی علیه‌السلام می‌پردازد و مجموعه‌ای از مباحث ارائه‌شده در برنامهٔ تلویزیونی «سمت خدا» را در قالبی مدون گردآورده است. کتاب با تکیه‌بر منابع معتبر تاریخی و روایی، تلاش می‌کند تصویری جامع از شخصیت و سبک حکمرانی امام علی علیه‌السلام ارائه دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حکمرانی علوی

«حکمرانی علوی» اثری در حوزهٔ ناداستان دینی و تاریخی است که به زندگی، شخصیت و شیوهٔ حکمرانی امام علی علیه‌السلام می‌پردازد. این کتاب ساختاری موضوع‌محور دارد و هر بخش آن به یکی از جنبه‌های سیرهٔ امیرالمؤمنین اختصاص یافته است؛ از ویژگی‌های فردی و اخلاقی تا رفتارهای اجتماعی، اقتصادی و حکومتی. نویسنده با بهره‌گیری از منابع روایی و تاریخی، تلاش کرده است تصویری چندبعدی از امام علی علیه‌السلام ارائه دهد و نشان دهد چگونه این شخصیت در عرصه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی، الگویی برای حکمرانی عادلانه و انسانی بوده است. کتاب با زبانی تحلیلی و روایی، مخاطب را با فرازونشیب‌های زندگی امام علی علیه‌السلام و تأثیرات عمیق او بر جامعهٔ اسلامی آشنا می‌کند. این اثر نه‌تنها به روایت زندگی امام علی علیه‌السلام می‌پردازد، بلکه به تحلیل اندیشه‌ها و رفتارهای او در مواجهه با مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز توجه دارد و سعی می‌کند الگویی از حکمرانی مبتنی‌بر عدالت، زهد و تربیت ارائه کند.

خلاصه کتاب حکمرانی علوی

کتاب «حکمرانی علوی» با نگاهی جامع به ابعاد مختلف زندگی و حکمرانی امام علی علیه‌السلام، تلاش می‌کند تصویری روشن از سیرهٔ فردی و اجتماعی او ارائه دهد. در آغاز، کتاب به معرفی شخصیت امام علی علیه‌السلام و ویژگی‌های منحصربه‌فرد او می‌پردازد؛ از جمله عدالت، شجاعت، زهد، عبادت و توجه ویژه به طبقات پایین جامعه. روایت‌هایی از منابع معتبر دربارهٔ رفتار امام علی علیه‌السلام در تقسیم بیت‌المال، قضاوت، برخورد با کارگزاران و حتی جزئیات ساده‌ای مانند خاموش‌کردن چراغ بیت‌المال برای امور شخصی، نشان‌دهندهٔ دقت و حساسیت او نسبت به حقوق مردم است. در بخش‌های بعدی، کتاب به سیرهٔ تربیتی امام علی علیه‌السلام می‌پردازد و اهمیت آموزش، تربیت اخلاقی و نقش حاکم در رشد معنوی جامعه را برجسته می‌کند. نقل‌هایی از رفتار امام با فرزندان، یتیمان و نیازمندان، و توصیه‌های او به کارگزاران دربارهٔ ارتباط با مردم و دوری از تجمل‌گرایی، بخش مهمی از این روایت را تشکیل می‌دهد. در حوزهٔ اقتصادی، کتاب به اصول تجارت، پرهیز از ربا، رشوه و اختلاس، و اهمیت پرداخت به‌موقع حقوق کارگران اشاره دارد. رفتار امام علی علیه‌السلام در بازار، توصیه‌هایش به بازاریان و کارفرمایان، و حساسیت او نسبت به حقوق اقتصادی مردم، الگویی از اقتصاد اخلاق‌محور را به تصویر می‌کشد. در بخش حکومتی، کتاب بر عدالت و تقوا به‌عنوان سرلوحهٔ حکومت امام علی علیه‌السلام تأکید دارد. برخورد قاطع با مفاسد اقتصادی، نظارت بر رفتار کارگزاران، و رعایت حقوق مردم، از جمله محورهای اصلی این بخش است. همچنین، نامه‌ها و توصیه‌های امام به کارگزاران و فرمانداران، به‌ویژه عهدنامهٔ مالک اشتر، به‌عنوان نمونه‌هایی از منشور حقوق بشر و عدالت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در مجموع، «حکمرانی علوی» با تکیه‌بر روایت‌های تاریخی و تحلیلی، سعی دارد الگویی از حکمرانی مبتنی‌بر عدالت، زهد، تربیت و توجه به حقوق مردم ارائه دهد و نشان دهد که چگونه این سیره می‌تواند الهام‌بخش جوامع امروزی باشد.

چرا باید کتاب حکمرانی علوی را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر سیرهٔ عملی امام علی علیه‌السلام، فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با ابعاد کمتر دیده‌شدهٔ حکمرانی، تربیت و اقتصاد در نگاه اسلامی آشنا شود. روایت‌های مستند و تحلیل‌های ارائه‌شده، امکان مقایسهٔ سبک رهبری امام علی علیه‌السلام با الگوهای معاصر را فراهم می‌آورد و به خواننده کمک می‌کند تا مفاهیم عدالت، زهد و مسئولیت اجتماعی را در بستر تاریخی و دینی بهتر درک کند. همچنین، کتاب با پرداختن به جزئیات زندگی و حکمرانی امام علی علیه‌السلام، الگویی عملی برای مدیران، معلمان، فعالان اجتماعی و علاقه‌مندان به مطالعات دینی و تاریخی ارائه می‌دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب به علاقه‌مندان به تاریخ اسلام، پژوهشگران حوزهٔ اندیشهٔ سیاسی و اجتماعی، مدیران و فعالان فرهنگی و کسانی که دغدغهٔ عدالت اجتماعی، تربیت اخلاقی و حکمرانی مسئولانه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای دانشجویان رشته‌های علوم انسانی و الهیات که به دنبال شناخت عمیق‌تر از سیرهٔ امام علی علیه‌السلام هستند، مفید است.

بخشی از کتاب حکمرانی علوی

«امیرمومنان علی علیه‌السلام در دوران حکومت خویش افراد مستمند و بی‌نوا را مورد عنایت قرار می‌داد. شخصی به نام «ابوالطفیل» می‌گوید: روزی او را مشاهده کردم که بچه‌های یتیم و بی‌سرپرست را به دور خود فراخوانده، سفرهٔ مناسبی باز کرد و «عسل» و سایر مواد خوراکی را دور خود چید و لقمه‌های لذیذ در دهان آنان گذاشت. این منظره آن‌چنان متأثر و جالب بود که یکی از اصحاب گفت: «وددتُ أَنّی کنتُ یتیماً؛ ای کاش من هم یتیم بودم و این‌چنین مورد الطاف علی قرار می‌گرفتم.» طبقات پایین جامعه معمولاً انسان‌های پرتلاش و بی‌توقّعی هستند و به دنبال استفاده از امتیازهای ویژه نیستند. بیشتر فداکاری‌ها هم توسط آنان صورت می‌گیرد و در معرکه خود را به خطر می‌اندازند. جنگ بدر که تمام شد، وقتی می‌خواستند غنائم را تقسیم کنند، سعد بن ابی وقاص آمد و به پیامبر اعتراض کرد و گفت: یا رسول‌الله این چه رسم تقسیم کردن غنائم است؟ شما بین طبقات به طور یکسان تقسیم می‌کنید، اغنیا و ضعفا و فقرا را به یک چشم نگاه می‌کنید. حضرت ناراحت شدند و فرمودند: «غیر از این است که پیروزی شما به دست همین ضعفایی به دست آمده که شما آن‌ها را به حساب نمی‌آورید.»