کتاب آبکاری الکترولس نیکل

کتاب آبکاری الکترولس نیکل نوشته امیر انصاری‌پور و احمدرضا سلیمی که توسط نشر یافته منتشر شده، اثری تخصصی در حوزه‌ی مهندسی سطح و پوشش‌دهی صنعتی است. این کتاب با هدف ارائه‌ی مرجعی جامع و کاربردی برای مهندسان، دانشجویان و صنعتگران، به بررسی اصول، فرایندها و کاربردهای آبکاری الکترولس نیکل پرداخته و تلاش دارد تمامی جنبه‌های علمی و عملی این فناوری را به زبان فارسی تشریح کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آبکاری الکترولس نیکل

کتاب آبکاری الکترولس نیکل (راهنمای عملی برای مهندسان و صنعتگران) اثری فنی است که به‌طور تخصصی به فناوری آبکاری الکترولس نیکل می‌پردازد. این کتاب ساختاری آموزشی دارد و در قالب فصل‌های منظم، از مبانی شیمیایی و تفاوت‌های این روش با آبکاری الکترولیتی تا کاربردهای صنعتی، کنترل کیفیت، استانداردها و چالش‌های زیست‌محیطی را پوشش می‌دهد. امیر انصاری‌پور و احمدرضا سلیمی باتکیه‌بر تجربه‌ی عملی و پژوهشی خود، تلاش کرده‌اند تا کتاب را به‌گونه‌ای تدوین کنند که هم برای افراد تازه‌وارد و هم برای متخصصان صنعت قابل‌استفاده باشد. در این اثر، علاوه‌بر توضیح فرایندها و پارامترهای عملیاتی، به مشکلات رایج، راهکارهای رفع آن‌ها و نکات ایمنی نیز پرداخته شده است. کتاب با زبانی فنی و ساختاری منسجم، به‌عنوان یک راهنمای کاربردی برای استفاده در محیط‌های صنعتی و آموزشی طراحی شده است.

خلاصه کتاب آبکاری الکترولس نیکل

کتاب آبکاری الکترولس نیکل با مقدمه‌ای بر آبکاری الکترولس نیکل آغاز می‌شود و ابتدا تفاوت‌های اساسی این روش با آبکاری الکترولیتی را شرح می‌دهد. در آبکاری الکترولس نیکل، لایه‌ای از آلیاژ نیکل (معمولاً نیکل-فسفر) بدون نیاز به جریان برق خارجی و صرفاً با واکنش‌های شیمیایی روی سطح زیرلایه رسوب می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود پوشش‌دهی حتی روی سطوح پیچیده و غیرمتعارف به‌صورت یکنواخت انجام شود و نیاز به تجهیزات برقی و طراحی فیکسچرهای خاص حذف گردد. کتاب سپس به اصول شیمیایی واکنش الکترولس نیکل می‌پردازد؛ نقش یون نیکل، عامل کاهنده (مانند سدیم هیپوفسفیت)، کاتالیزور و شرایط محلول را بررسی می‌کند و تأثیر پارامترهایی مانند دما، pH و هم‌زدن محلول بر کیفیت پوشش را توضیح می‌دهد. ساختار و خواص پوشش‌های الکترولس نیکل، از جمله سختی، مقاومت به خوردگی، چسبندگی و خواص مغناطیسی، به‌تفصیل تحلیل شده است. 

تفاوت پوشش‌های با فسفر بالا و پایین و تأثیر درصد فسفر بر ویژگی‌های نهایی پوشش نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه، پارامترهای عملیاتی و کنترل کیفیت در آبکاری الکترولس نیکل به‌صورت گام‌به‌گام شرح داده شده‌اند. اهمیت آماده‌سازی سطح، مراحل چربی‌گیری، اسیدشویی، فعال‌سازی و شستشو، کنترل دقیق دما و غلظت مواد شیمیایی، فیلتراسیون و هم‌زدن محلول و همچنین روش‌های اندازه‌گیری ضخامت، سختی و تست‌های چسبندگی و مقاومت به خوردگی از جمله مباحث کلیدی این بخش هستند. 

کتاب به پوشش‌های کامپوزیتی و نانوکامپوزیتی نیکل الکترولس نیز پرداخته است و مکانیزم رسوب‌دهی ذرات، عوامل مؤثر بر میزان محصور شدن ذرات، انواع ذرات مورد استفاده و کاربردهای صنعتی این پوشش‌ها را بررسی می‌کند. در فصل‌های پایانی، استانداردها و مشخصات فنی پوشش‌های الکترولس نیکل، اهمیت انتخاب استاندارد صحیح و روش‌های کنترل کیفیت پوشش به‌صورت جامع ارائه شده است. دغدغه‌های زیست‌محیطی، مزایا و محدودیت‌های این فناوری و جایگاه آن در صنایع مدرن نیز از دیگر محورهای کتاب هستند.

چرا باید کتاب آبکاری الکترولس نیکل را بخوانیم؟

کتاب آبکاری الکترولس نیکل با رویکردی کاملاً عملی و فنی، به‌عنوان یک راهنمای جامع برای مهندسان و صنعتگران حوزه‌ی پوشش‌دهی و مهندسی سطح تدوین شده است. خواننده با مطالعه‌ی این اثر، با تمامی مراحل و جزئیات آبکاری الکترولس نیکل، از اصول شیمیایی تا کنترل کیفیت و رفع عیوب، آشنا می‌شود و می‌تواند دانش خود را به‌طور مستقیم در محیط کارگاهی یا صنعتی به‌کار گیرد. علاوه‌بر این، کتاب به مسائل زیست‌محیطی و ایمنی نیز توجه ویژه‌ای دارد و راهکارهایی برای بهبود پایداری و کاهش مخاطرات ارائه می‌دهد. پرداختن به پوشش‌های کامپوزیتی و نانوکامپوزیتی، این اثر را برای کسانی که به فناوری‌های نوین علاقه‌مندند، ارزشمندتر می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای مهندسان مواد، شیمی، مکانیک و صنایع، دانشجویان رشته‌های مرتبط با مهندسی سطح، تکنسین‌های کارگاه‌های آبکاری و مدیران تولید در صنایع نفت، گاز، خودروسازی، هوافضا و الکترونیک مفید است؛ همچنین این کتاب برای کسانی که با چالش‌های خوردگی، سایش و پوشش‌دهی قطعات صنعتی مواجه‌ هستند یا به‌دنبال جایگزین‌های زیست‌محیطی برای آبکاری کروم سخت می‌گردند، راهنمایی کاربردی ارائه می‌دهد.

بخشی از کتاب آبکاری الکترولس نیکل

«تعریف فرآیند الکترولس نیکل

الکترولس نیکل فرآیندی برای رسوب‌دهی لایه‌ای از آلیاژ نیکل (معمولاً نیکل-فسفر یا نیکل-بور) بر روی سطح یک زیرلایه است که بدون اعمال جریان الکتریکی خارجی و صرفاً به کمک واکنش‌های شیمیایی انجام می‌شود. در این روش، یون‌های نیکل توسط یک عامل کاهنده (غالباً هیپوفسفیت سدیم)، احیا شده و به صورت یکنواخت بر سطح زیر لایه رسوب می‌کنند.»