کتاب فیزیک ستاره ها

کتاب فیزیک ستاره‌ ها نوشته ا. سی. فیلیپس و ترجمه محمود بهار توسط انتشارات مبتکران منتشر شده است. این کتاب به بررسی ساختار، تحول و ویژگی‌های فیزیکی ستاره‌ها پرداخته و برای دانشجویان فیزیک و علاقه‌مندان به اخترفیزیک مناسب است. موضوعات اصلی کتاب شامل مبانی اخترفیزیک، خواص ماده و تابش، انتقال گرما، همجوشی هسته‌ای، ساختار ستاره‌ها و سرانجام تحول آن‌ها است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب فیزیک ستاره ها

کتاب فیزیک ستاره‌ها (ویرایش دوم) اثری تخصصی در حوزه‌ی اخترفیزیک است که به‌طور ویژه برای دانشجویان سال‌های پایانی کارشناسی و دوره‌های تحصیلات تکمیلی فیزیک و رشته‌های مرتبط نگاشته شده است. این کتاب در ویرایش دوم خود، فصل جدیدی با عنوان خورشید لرزه‌شناسی افزوده و مسائل و راهنمای حل آن‌ها را در پایان هر فصل ارائه داده است. فیبیپس تلاش کرده تا باتکیه‌بر مفاهیم پایه‌ای فیزیک، ساختار و تحول ستاره‌ها را از منظر فیزیک گرمایی، هسته‌ای و کوانتومی بررسی کند. 

کتاب حاضر با مروری بر تاریخچه‌ی جهان و مهبانگ آغاز می‌شود و سپس به سراغ مباحثی چون تشکیل ستاره‌ها، تعادل هیدروستاتیکی، انتقال گرما، همجوشی هسته‌ای، ساختار داخلی ستاره‌ها و سرنوشت نهایی آن‌ها می‌رود. در این میان، موضوعاتی مانند کوتوله‌های سفید، ستاره‌های نوترونی، سیاه‌چاله‌ها و خورشید لرزه‌شناسی نیز به‌تفصیل بررسی شده‌اند. این کتاب در سال ۲۰۱۲ تألیف شده و ترجمه‌ی آن با هدف پوشش خلأ منابع درسی اخترفیزیک در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

خلاصه کتاب فیزیک ستاره ها

کتاب فیزیک ستاره‌ها با مروری بر مبانی اخترفیزیک و تاریخچه‌ی جهان آغاز می‌شود و به بررسی چگونگی پیدایش عناصر اولیه در مهبانگ می‌پردازد؛ سپس نقش گرانش در شکل‌گیری و تحول ستاره‌ها موردبحث قرار می‌گیرد و مفاهیم کلیدی مانند تعادل هیدروستاتیکی، انرژی پتانسیل گرانشی و شرایط لازم برای تشکیل ستاره‌ها تشریح می‌شود. در ادامه، کتاب به بررسی خواص ماده و تابش در شرایط ستاره‌ای، انتقال گرما از طریق همرفت و نفوذ تابشی و نقش این فرایندها در ساختار داخلی ستاره‌ها می‌پردازد. 

بخش مهمی از کتاب به همجوشی گرماهسته‌ای اختصاص دارد؛ نویسنده زنجیره‌های واکنش هسته‌ای، تولید انرژی در ستاره‌ها و نقش این فرایندها در تحول ستاره‌ای را توضیح می‌دهد. ساختار ستاره‌ها، مدل‌سازی خورشید و بررسی پارامترهای فیزیکی مانند فشار، دما و چگالی در بخش‌های بعدی آمده است. سرانجام، کتاب به سرنوشت ستاره‌ها می‌پردازد و انواع پایانی آن‌ها مانند کوتوله‌های سفید، ستاره‌های نوترونی و سیاهچاله‌ها را بررسی می‌کند. فصل پایانی نیز به خورشید لرزه‌شناسی و بررسی نوسانات خورشید اختصاص یافته است.

چرا باید کتاب فیزیک ستاره ها را خواند؟

کتاب فیزیک ستاره‌ها با رویکردی جامع به مفاهیم اخترفیزیک، امکان درک عمیق‌تری از ساختار و تحول ستاره‌ها را فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی آن با فرایندهای فیزیکی پیچیده‌ای مانند همجوشی هسته‌ای، انتقال گرما و سرنوشت نهایی ستاره‌ها آشنا می‌شود؛ همچنین وجود مسائل و راهنمای حل آن‌ها در پایان هر فصل، فرصتی برای تمرین و تعمیق یادگیری فراهم می‌کند. افزوده‌شدن فصل خورشید لرزه‌شناسی در ویرایش دوم، کتاب را به منبعی به‌روز برای علاقه‌مندان به فیزیک خورشید تبدیل کرده است.

خواندن کتاب فیزیک ستاره ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان فیزیک، اخترفیزیک و رشته‌های مرتبط که به‌دنبال درک ساختار و تحول ستاره‌ها هستند، مناسب است؛ همچنین برای علاقه‌مندان به نجوم و کسانی که می‌خواهند با فرایندهای فیزیکی درون ستاره‌ها آشنا شوند، مفید خواهد بود. برای داوطلبان تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران حوزه‌ی ستاره‌شناسی نیز منبعی کاربردی است.

بخشی از کتاب فیزیک ستاره ها

«هدف این کتاب کشف خواص درون ستاره‌ها و شناخت ساختار و سیر تحول آن‌ها است. این کار عمدتاً با استفاده از فیزیک گرمایی و هسته‌ای برای ماده و تابش در دماها و فشارهای بالا صورت می‌گیرد، اما قبل از ادامه‌ی بحث و به کار بردن این نوع فیزیک، بهتر است کلیات موضوع را با استفاده از فیزیک مقدماتی بررسی کنیم. در این مرور مختصر و سریع، مفاهیمی را معرفی می‌کنیم که برای درک تحول ستاره‌ها بنیادی‌اند، مرتبه‌ی بزرگی بعضی کمیت‌های ستاره‌شناختی مهم را معرفی می‌کنند و اطلاعات مشاهده‌ای اساسی در مورد ستاره‌ها را به دست می‌دهند. قسمت عمده‌ی موضوعات در فصل‌های بعدی کتاب و در مراجع درج شده در آخر کتاب به طور مشروح مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ما بحث خود را با توجه به فرایندهایی آغاز می‌کنیم که ماده‌ی خام به کار رفته در ساختن ستاره‌های اولیه را تولید کرده‌اند.»