کتاب خاموشی دریا

معرفی کتاب خاموشی دریا

کتاب الکترونیکی «خاموشی دریا» (Silence de la mer) اثر «ورکور» با ترجمهٔ حسن شهید نورائی و ویرایش علی سطوتی‌قلعه، از سوی نشر فرمهر منتشر شده است. این رمان کوتاه، یکی از آثار شاخص ادبیات مقاومت فرانسه در دوران اشغال آلمان نازی است و داستانی از تقابل خاموشی و اشغال را روایت می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب خاموشی دریا

«خاموشی دریا» در سال ۱۹۴۱ نوشته شد و نخستین بار به‌صورت مخفیانه در مجموعه «دفترچه‌های خاموشی» و در جریان نهضت مقاومت فرانسه منتشر شد. این کتاب در بستر اشغال فرانسه توسط آلمان نازی شکل گرفته و به‌سرعت به یکی از نمادهای ادبیات مقاومت بدل شد. نویسنده با نام مستعار «ورکور» (ژان بروله) اثر خود را در شرایطی منتشر کرد که سانسور و خطر جانی برای نویسندگان مقاومت وجود داشت. داستان در یک روستای کوچک فرانسوی می‌گذرد و فضای بسته و ساکت خانه‌ای را به تصویر می‌کشد که افسر آلمانی در آن اقامت دارد. این اثر نه‌تنها به‌عنوان یک داستان، بلکه به‌عنوان سندی از مقاومت فرهنگی و معنوی مردم فرانسه در برابر اشغالگران شناخته می‌شود. «خاموشی دریا» پس از انتشار، با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد و به زبان‌های مختلف ترجمه گردید. در ایران نیز ترجمهٔ حسن شهید نورائی با مقدمه‌هایی از صادق هدایت و ناصر پاکدامن، جایگاه ویژه‌ای در میان آثار ادبیات ضدجنگ و مقاومت یافته است.

خلاصه کتاب خاموشی دریا

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! داستان «خاموشی دریا» با ورود یک افسر جوان آلمانی به خانهٔ پیرمردی فرانسوی و دختر برادرش آغاز می‌شود. افسر آلمانی که «ورنر فون ابرناک» نام دارد، مأموریت دارد در این خانه اقامت کند. پیرمرد و دختر برادرش تصمیم می‌گیرند در تمام مدت حضور افسر، هیچ سخنی با او نگویند و سکوت را به‌عنوان شکل مقاومت خود برمی‌گزینند. افسر آلمانی با شور و علاقه دربارهٔ فرهنگ فرانسه، موسیقی و آرمان‌هایش صحبت می‌کند و تلاش دارد با ساکنان خانه ارتباط برقرار کند، اما با دیواری از خاموشی روبه‌رو می‌شود. او به تدریج احساسات خود را نسبت به دختر برادر پیرمرد و همچنین نسبت به فرانسه آشکار می‌کند و از امیدش به اتحاد دو ملت سخن می‌گوید. با این حال، پس از سفری کوتاه به پاریس و مواجهه با واقعیت‌های تلخ سیاست اشغالگران، افسر درمی‌یابد که آرمان‌هایش سرابی بیش نبوده و مأموریت واقعی ارتش آلمان نابودی روح فرانسه است. در بازگشت، او با ناامیدی و اندوه، خانه را ترک می‌کند و سکوت همچنان بر خانه حاکم می‌ماند. داستان در فضایی محدود و با تمرکز بر جزئیات رفتار و احساسات شخصیت‌ها، کشمکش درونی و بیرونی میان اشغالگر و اشغال‌شده را به تصویر می‌کشد.

چرا باید کتاب خاموشی دریا را خواند؟

این کتاب با روایتی موجز و فضاپردازی خاص، تجربهٔ مقاومت خاموش و بی‌کلام را در برابر سلطه و اشغال به تصویر می‌کشد. «خاموشی دریا» نه‌تنها داستانی دربارهٔ جنگ و اشغال است، بلکه به لایه‌های عمیق‌تری از انسانیت، غرور ملی و قدرت سکوت می‌پردازد. خواندن این اثر فرصتی است برای لمس ظرافت‌های روانی و اخلاقی انسان‌ها در شرایط دشوار و درک معنای مقاومت غیرمسلحانه.

خواندن کتاب خاموشی دریا را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به ادبیات جنگ، مقاومت، و داستان‌های روان‌شناختی مناسب است. همچنین کسانی که دغدغهٔ شناخت تاریخ اروپا، روابط انسانی در شرایط بحرانی و قدرت زبان و سکوت را دارند، از مطالعهٔ این اثر بهره خواهند برد.

بخشی از کتاب خاموشی دریا

«صبح فردای آن روز هنگامی که در مطبخ مشغول چاشت خوردن بودیم، افسر آلمانی از اتاق خود نزد ما آمد. نمی‌دانم صدای ما را شنیده بود یا اتفاقا راه یکی از پلکان‌های آشپزخانه را عوضی گرفته بود. درهرحال، جلو آمد و در آستانهٔ در ایستاد. گفت: «شب خوبی گذراندم. امیدوارم شب شما هم خوش گذشته باشد.» لبخندی زد و جایگاه وسیع ما را نگاهی کرد. چون هیزم کم داشتیم، و زغال از آن هم کمتر، پیش از فرارسیدن زمستان، من این مطبخ را قبلاً زگ کرده بودم، و اثاث مختصر و مقداری ظرف مسی و چند بشقاب عتیقه به آنجا برده بودم تا در زمستان زندگانی محدود خود را آنجا بگذرانم. موقعی که افسر آلمانی این وضع را مشاهده می‌کرد، کنار لبش دندان‌های بسیار سفیدی می‌درخشید. دیدم چشمانش، چنان‌که من گمان می‌کردم، آبی نیست. بلکه طلایی است. بالاخره از آنجا عبور کرد، و دری را که به روی باغ باز می‌شد گشود. چند قدم برداشت. و بعد، برگشت و به تماشای خانهٔ دراز و کم‌ارتفاع ما که از داربستی پوشیده شده بود و شیروانی قهوه‌ای‌رنگی داشت، پرداخت. آن‌گاه لبخندش بازتر شد، و با دست خود عمارت عظیمی را که از لای درخت‌ها پیدا بود نشان داد و گفت: کد خدای پیر شما به من گفته بود که در قصری منزل خواهم کرد. ولی به سربازانم تبریک خواهم گفت که اشتباه کرده‌اند. زیرا اینجا از آنچه ما تصور می‌کردیم خیلی زیباتر است. بعد در را بست، و از پشت شیشه سلامی داد و رفت. شب در همان ساعتی که روز گذشته آمده بود برگشت.»