کتاب کلیله و دمنه

کتاب کلیله و دمنه حاصل ترجمه‌های عبدالله بن مقفع و محمدرضا مرعشی پور است. انتشارات نیلوفر این کتاب کهن و مشهور را که چندین حکایت را در بر گرفته، روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب کلیله و دمنه

کتاب کلیله و دمنه اصالتاً هندی است. برزویه‌ٔ طبیب، پزشک دربار انوشیروان به هند سفر می‌کند تا گیاهی برای زنده‌کردن مردگان پیدا کند. در هندوستان دانشمندان هندی می‌گویند چنین گیاهی وجود ندارد، اما او می‌تواند کتاب «کلیک و دمنک» را با خود به ایران ببرد که ناآگاهانی را که با مرده‌ها تفاوت ندارند، زنده و آگاه می‌کند. برزویه این کتاب را به پارسی میانه (پهلوی) ترجمه می‌کند؛ البته می‌گویند کلیله و دمنه یک کتاب نبوده؛ برزویه بخش بزرگ آن را از پنچاتنترا (پنج فصل) گرفته که از کتاب‌های مقدس هندوان بوده و بخش‌های دیگر را از مهابهاراتا (حماسه‌ٔ ملی هند) و چند کتاب دیگر هندی برداشته و حاصل کار را «کلیله و دمنه» نامیده است.

دانشمند جوانی به نام عبدالله بن مقفع این کتاب را از پهلوی به عربی ترجمه کرده است. یکی از مهم‌ترین ترجمه‌های این کتاب به فارسی را «ابوالمعالی نصرالله منشی» بر عهده داشته که آن را به بهرام‌شاه غزنوی تقدیم کرده است. این نسخه به‌عنوان یکی از متون فارسی آن دوره، ارزش ادبی بالایی دارد. ناشران و مترجمان زیادی سعی کرده‌اند با ترجمه‌ٔ ساده‌ٔ این کتاب، آن را برای عموم مردم قابل‌استفاده کنند. این کتاب هم به‌کوشش محمدرضا مرعشی پور ترجمه شده است.

کلیله و دمنه سراسر پند و اندرز است. به‌تعبیر «مجتبی مینوی»، این کتاب گنجینه‌ای از دانش و حکمت است که مردمان خردمند قدیم برای ما به یادگار گذاشته‌اند. بیشتر حکایت‌های این کتاب از زبان حیوانات نقل شده و «کلیله» و «دمنه» هم ۲ شغال هستند که بخش عمده‌ٔ کتاب درباره‌ٔ آن‌ها است. کتاب کلیله و دمنه از جمله‏ آن مجموعه‌‏های دانش و حکمت است که مردمان خردمندِ قدیم گرد آوردند و نوشتند و برای فرزندانِ خود به میراث گذاشتند و در اعصار و قرونِ متمادی گرامی می‏‌داشتند، می‌‏خواندند و از آن حکمتِ عملی و آدابِ زندگی و زبان و حکومت می‌‏آموختند.

خواندن کتاب کلیله و دمنه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران ادبیات داستانی کهن جهان و قالب داستان و حکایت پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب کلیله و دمنه

«هزارویک‌شب و کلیله و دمنه هر دو از یک آبشخور نوشیده‌اند و با زبان سنسکریت در پیوند بوده‌اند و ریشه‌هایی در هند داشته‌اند: اما هزارویک‌شب با سفر به سرزمین‌های گونه‌گون و در درازای زمان تکامل می‌یابد و کلیله و دمنه هم راه خودش را رفته است. در حدود سه‌هزار سال از تألیف کلیله و دمنه می‌گذرد و از مشهورترین کتاب‌های جهان به شمار می‌رود. این کتاب آموزشی به شیوه‌ی نمادین، از گونه‌ی فابل، نوشته شده و همچون هزارویک‌شب قصه در قصه است.»