کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی

کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی نوشتهٔ نرجس داوری است و انتشارات خط آخر آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی

فرایند در ادبیات کسب‌وکار به معنای مجموعه گام‌ها و فعالیت‌هایی است که ارزش مشتری‌پسند را می‌آفرینند. انقلاب صنعتی، به مفهوم فرایند پشت کرده و آن را به وظیفه‌های تخصصی بخش کرد و همه همت‌ها بر بهسازی این گونه وظیفه‌های جداگانه قرار گرفت. ولی دشواری‌های پیچیده و پایدار دهه‌های پایانی این سده به گونه‌ای بودند که بهسازی در انجام وظیفه‌ها دیگر چارهٔ آن‌ها نبود. دشواری از ناهماهنگی فرایندها ناشی می‌شد و راه چارهٔ آن رویکرد به فرآیندها بود. مهندسی مجدد با فرایندگرایی، جهت حرکت سازمان‌ها را ۹۰درجه تغییر داد و مدیران را واداشت تا به جای دید عمودی، به صورت افقی بدان‌ها بنگرند. این امر باعث شد تا مفهوم مهندسی مجدد فرآیندها شکل گیرد.

فرآیندها یکی از دارایی‌های راهبردی‌اند که نقش مهمی در سازمان دارند. فرآیند، فعالیت یا گروهی از فعالیت‌هاست که ورودی (مثل اطلاعات، مستندات، منابع مالی، نیروی انسانی) را دریافت و برای افزایش ارزش فرآیند آن را پردازش می‌کند تا خروجی (مثل تصمیم‌گیری، دانش، خدمات، محصول، مستندها) مدنظر را تأمین ‌کند؛ برای مثال ورودی فرایند تست شامل مستندها و نیروی انسانی متخصص برای انجام تست است. خروجی این فرآیند شامل نتایج تست و تصمیم‌گیری دربارۀ آن است. فرآیند مفهومی مشخص شامل یک سری پیش فکرها، نتایج، محتوا، اقدامات و دلایل است. همچنین فرآیند اقدامات انجام شده در محیطی فنی و سازمانی برای تحقق اهداف کسب و کار است.

فرآیند کسب‌وکار به مجموعه‌ای از رویدادها و فعالیت‌هایی دلالت دارد که با بخش‌های مختلف سازمانی در ارتباط است تا به خروجی معینی دست یافته و برای حداقل یکی از مشتریان خود ارزش افزوده خلق کند.

کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی به این بخش از فرآیندها در حوزهٔ آموزش می‌پردازد و به سؤالات مربوطه پاسخ می‌دهد.

خواندن کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به مسئولان و متولیان حوزهٔ آموزش و پرورش پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مهندسی مجدد فرآیندهای آموزشی

«نظام مدیریت فرآیند عبارت است از: ترکیبی از فعالیت‌ها و قوانین که هدف آن‌ها دستیابی به هماهنگی و یکدستی (کامل) محصول به دست آمده از تکرارهای متوالی فرآیند است و اطمینان می‌دهد که همه محصولات ساخته شده یکسان و مشابه هستند. تنها با ایجاد رویه در انجام کارها، عادت دادن کارکنان به پیروی و دنبال کردن گام‌های یکسان برای انجام یک کار، مستندسازی انجام کار و آموزش آن به افراد، تنوع سلیقه در انجام عملیات کاهش می‌یابد و بسیاری از مشکلات حل می‌شوند. فرایندها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

- فرآیندهای اصلی: این فرآیندها هسته مرکزی و فرآیندهای ارزش ساز شرکت هستند. آن‌ها به صورت محوری در شرکت اجرا می‌شوند و فعالیت‌های مستقیم را از تأمین کنندگان تا مشتری در بر می‌گیرند.

- فرآیندهای پشتیبانی: این فرآیندها به صورت مستقیم ارزش ساز نیستند، اما برای پشتیبانی فرآیندهای اصلی مورد نیاز هستند. فعالیت‌هایی همچون مدیریت مالی و مدیریت پرسنلی در این گروه قرار دارند.

- فرآیندهای توسعه: این فرآیندها با هدف بالا بردن سطح کارآیی زنجیره ارزش با فرآیندهای اصلی و پشتیبانی آن انجام می‌شوند. مثال‌هایی از این گروه، توسعه محصول و توسعه تأمین کننده هستند.

بهبود فرایند

سازمان‌ها برای دستیابی به اهداف خود نیازمند بهبود فرآیندها هستند. چارچوب‌های مختلفی برای بهبود فرآیندها ارائه شده است. چارچوب هرم روندهای فرآیندهای کسب و کار را هارمون ارائه کرده است. همچنین تقسیم‌بندی‌های مختلفی از فرآیندها انجام شده است. برن فرآیندها را به دو دستۀ کلیدی و پشتیبانی تقسیم کرده است. رنجبرفرد و همکاران فرآیندها را به سه دسته تقسیم کرده‌اند؛ این سه دسته عبارتند از معمولی، تکرارشونده و غیر تکرار شونده.

در این چارچوب‌های و تقسیم‌بندی‌ها، مسئلۀ حجم بسیار زیاد فرآیندها و ویژگی‌های آن‌ها که باعث ایجاد تعاملات پیچیده بی فرآیندها می‌شود، در نظر گرفته نشده است. در یک سازمان مجموعۀ بزرگی از فرآیندها به همراه داده‌ها و ویژگی‌های آن‌ها وجود دارد. جونگ و همکاران بیان کردند داده‌های فرآیند و نتایش درک شده یا مشاهده شده از آن، دانش ارزشمندی برای سازمان‌اند. دَمیج و دَمیج بیان کرده‌اند بهبود فرآیند متمرکز بر بهبود کارکرد فرآیندهای جاری با جستجوی روش‌هایی برای افزایش عملکرد و کیفیت و کاهش هزینه‌ها است. برخی از این روش‌ها عبارتند از حذف بوروکراسی؛ تحلیل ارزش افزوده؛ حذف دوباره کاری؛ ساده کردن روش‌ها؛ کاهش زمان؛ اصلاح خطاها؛ به روزرسانی فرآیند؛ استانداردسازی؛ مشارکت تأمین کنندگان؛ به کارگیری فناوری اطلاعات در اجرای فرایند.»