کتاب در حلقه های گمشده

کتاب در حلقه های گمشده نوشتهٔ فریبا نوری است. نشر گنجور این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر مجموعه شعرهای این شاعر معاصر ایرانی را در بر گرفته است.

درباره کتاب در حلقه های گمشده

کتاب در حلقه های گمشده مجموعهٔ اشعاری از فریبا نوری است که به گفتهٔ خود او، بر اساس چند باور، از بین اشعارش انتخاب شده است. باور نخست این شاعر این بوده است که با هر گرایش ادبی کلاسیک‌ها را باید خواند و کلاسیک را باید موردتوجه قرار داد. منظور از «کلاسیک» هم در معنای علمی‌اش در کنار مدرن و پست‌مدرن و... است و هم در معنای مصطلح آن که به قالب‌های دیرین منظوم شعر ایرانی اشاره دارد.

شعر نو فارسی با وانهادن قالب‌های شعر کلاسیک در قرن ۱۴ هجری به‌وجود آمده است. این گونه از شعر فارسی آزادی بسیاری را در فرم و محتوا به شاعر می‌دهد. شعر نو به لحاظ محتوا و جریان‌های اصلی ادبی حاکم بر آن کاملاً با شعر کلاسیک فارسی متفاوت است و به‌لحاظ فرم و تکنیک ممکن است همانند شعر کلاسیک موزون باشد یا نباشد یا وزن آن عروضی کامل باشد یا ناقص. استفاده از قافیه نیز در شعر نو آزاد است.

معمولاً شعر نو فارسی را به ۳ دستهٔ اصلی شعر نیمایی، شعر سپید و موج نو تقسیم می‌کنند و پدر شعر نوی ایران را نیما یوشیج (علی اسفندریاری) می‌دانند.

احمد شاملو، فروغ فرخ‌زاد، سهراب سپهری، هوشنگ ابتهاج (سایه)، نادر نادرپور، فریدون مشیری و محمدرضا شفیعی کدکنی بعضی از شاعران مشهور ایرانی هستند که در قالب شعر نو می‌سروده‌اند.

کتاب حاضر در ۲ بخش تنظیم شده است. بخش اول مشتمل بر ۳۰ شعر در قالب‌های کلاسیک و نیمایی است و بخش دوم مشتمل بر ۳۰ شعر در قالب‌های نو و آزاد. این تقسیم‌بندی ازآن‌رو صورت گرفته است که از منظر نگارنده چنانچه بخواهیم جای انواع شعر فارسی را روی یک پیوستار مشخص کنیم، در یک سر طیف قالب‌های کلاسیک قرار می‌گیرند با بیشترین نظام‌مندی در صورت‌بندی و در سر دیگر طیف، شعرهای آزاد قرار می‌گیرند با کمترین نظام‌مندی در صورت‌بندی. در میانهٔ این پیوستار، قالب نیمایی نزدیک‌تر به شعر کلاسیک قرار می‌گیرد و قالب سپید نزدیک‌تر به شعر آزاد. نگاه پیوستاری به انواع شعر نشان‌دهندهٔ آن است که حلقه‌های اتصالی میان آن‌ها وجود دارد که گاهی ممکن است نامرئی باشند. عنوان مجموعه در حلقه‌های گمشده به این نگاه اشاره دارد و هدف از انتشار آن نشان‌دادن این حلقه‌های گم‌شده به‌صورت عملی است.

خواندن کتاب در حلقه های گمشده را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران شعر معاصر ایران پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب در حلقه های گمشده

«برای استاد شجریان

همنوا با بم چه شب‌ها غم‌نوازی کرده‌ای

مرغ خاموش سحر را هم‌نوازی کرده‌ای

با صدایی که یقیناً از گلوی دوست بود

نغمهٔ باران شده، عالَم‌نوازی کرده‌ای

زندهٔ جاوید عشقی در کتابِ روزگار

حافظِ مُلکِ سخن را دم‌نوازی کرده‌ای

تا جراحت کم شود از لحن و حزنِ گوشه‌ها

چون همایون زاده‌ای مرهم‌نوازی کرده‌ای

لرزشِ مژگانِ خیسِ ربَّنایی تا ابد

وقت تشویشِ سحر، شبنم‌نوازی کرده‌ای

نوری از شیداییِ رندانِ مستت در دل است

تا طریق عشق را … مَحرم‌نوازی کرده‌ای»

***

«تندیسِ یک رسالتِ موهوم

ما، ترجمانِ جستجوی یقینیم

در صراحت ِ جام

آنگاه که آتشی در جان ما سر می‌کشد

تندیس‌های توهّم،

سِفرِ خروج می‌خوانند

بر فراز ِ ستون‌های محراب

امّا

بارقهٔ راستین ِ شعر

بر لبانِ جنون می‌درخشد

اگرنه

بهشت‌های گمشده

وسوسه‌اند

و شاعران،

ابلهانِ فقیری

زیرِ سایه‌بانِ فرضیِ رسالتی موهوم!

بر سنگفرش ِکلیسا

نقشی است گِل‌اندوده

که نُقصانِ نسیان را

در گلوی خشکِ زمان

قِی می‌کند:

شعلهٔ سرکشِ بی‌مهاری،

ذغالِ گداختهٔ اِرمیا نبود

در دهانِ آدمی؟!

کاش،

رگبارِ روشنی

فوران می‌کرد

و نوری تازه می‌تابید

بر نفس ِسرخِ اشکِ ناب ِزمین

این سیاهه

از ما آغاز می‌شود ...»