بریده‌هایی از کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه

نه هر چیزی که سبب می‌شود احساس بهتری پیدا کنیم خوب است، و نه هر چیزی که ما را می‌آزارد بد است.

اپیکور، با تشخیص نیاز بنیادین ما، دریافت که قلیلی دوستان واقعی می‌توانند عشق و احترامی به ما ارزانی دارند که ممکن است حتی ثروت قادر به تأمین آن نباشد.

پس نه با پرهیز از درد بلکه با تشخیص نقش آن به عنوان مرحله‌ای اجتناب‌ناپذیر و طبیعی برای دستیابی به هر چیز خوبی، رضایت خاطر حاصل می‌شود.

درست همان گونه که پزشکی هیچ سودی ندارد اگر بیماری جسمی را برطرف نکند، فلسفه نیز اگر تألم فکری را برطرف نسازد، بی‌فایدهاست.

وظیفه فلسفه عبارت است از آماده کردن نرم‌ترین فرود ممکن آرزوهای ما بر روی دیوار انعطاف‌ناپذیر واقعیت.

آنچه ما را عصبانی می‌کند برداشت‌های خوشبینانه خطرناکی درباره چگونگی جهان و دیگر افراد است.

ممکن است جستجوی ما برای به دست آوردن پول هیچ دلیل مهم‌تری از تضمین احترام و توجه مردمی نداشته باشد که در غیر این صورت به ما خیره خواهند شد و چپ چپ نگاهمان خواهند کرد.

ممکن است جستجوی ما برای به دست آوردن پول هیچ دلیل مهم‌تری از تضمین احترام و توجه مردمی نداشته باشد که در غیر این صورت به ما خیره خواهند شد و چپ چپ نگاهمان خواهند کرد.

مطالعه مرا در خلوت خود تسلی می‌بخشد؛ مرا از سنگینی بطالت اندوهبار آزاد می‌کند و، در هر زمانی، می‌تواند مرا از مصاحبت‌های کسالت‌بار خلاص کند. هر زمان که درد خیلی کشنده و شدید نباشد، مطالعه چاقوی درد را کند می‌کند. برای منحرف کردن ذهنم از افکار مأیوس‌کننده، صرفآ نیاز دارم به کتاب‌ها پناه ببرم.

در قلب اپیکورگرایی، این اندیشه وجود دارد که ما به هر دو سؤالِ «چه چیزی مرا خوشبخت خواهد کرد؟» و «چه چیزی مرا تندرست خواهد ساخت؟» به یکسان به طور شهودی پاسخ بدی می‌دهیم.

ارزش انتقاد بستگی دارد به فرایندها و رویه‌های فکری منتقدان، نه تعداد یا مقام آنان.

ما باید خود را با نقایص ناگزیر هستی سازگار کنیم: آیا عجیب است که اشرار اعمال شریرانه انجام می‌دهند، یا غیر منتظره است که دشمنتان به شما آسیب می‌زند، یا دوستتان شما را دلخور می‌کند، یا پسرتان اشتباهی می‌کند، یا مستخدم شما بدرفتاری می‌کند؟ (۱۲) هرگاه از امیدواری بیش از حد دست برداریم، دیگر عصبانی نخواهیم شد.

شاید نباید میل به ثروت را همواره عطش صرف برای زندگی مجلل تفسیر کنیم، ممکن است انگیزه مهم‌تری وجود داشته باشد و آن این که آرزو داریم دیگران به ما ارج گذارند و با ما خوب رفتار کنند.

تضادها از همان دوران نوزادی شروع می‌شوند. در آن دوران کشف می‌کنیم که منابع رضایت ما خارج از کنترل خودمان هستند و جهان با امیال ما چندان مطابقتی ندارد. و با وجود این، به نظر سنکا، اوج حکمت آن است که یاد بگیریم سرسختی و لجاجت جهان را با واکنش‌هایی مثل فوران خشم، احساس بدبختی، اضطراب، ترشرویی، خود برحق‌بینی و بدگمانی، بدتر نسازیم.

ما فراموش می‌کنیم که از میان رفتن تعصبات و کاهش حسادت‌ها به زمان نیاز دارد.

خوشبختی، بیش‌تر بستگی دارد به داشتن مصاحبی همدل تا ویلایی آراسته.

خوشبختی، فهرست دارایی‌های لازم ۱. یک کلبه. ۲. دوستان. ۳. اجتناب از رئیس‌بازی‌ها، ارباب‌منشی، همچشمی و درگیری. ۴. تفکر ۵. تجسد مجدد بخشیدن به مدونای جیووانّی بلّینی (متعلق به گالریا دلاکادمیا در ونیز) که حالت اندوهگین و سودازده‌اش حس شوخ‌طبعی و صرافت طبع او را پنهان می‌کند ــ و کسی که لباسی از الیاف مصنوعی می‌پوشد که از ارزان‌ترین فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای خریده است. ممکن است دستیابی به خوشبختی دشوار باشد، ولی موانع آن عمدتآ مالی نیستند.

دوستان حقیقی، ما را براساس معیارهای دنیوی نمی‌سنجند، آن‌ها به خود اصلی ما علاقه دارند،

ما اغلب، به قول لوکرتیوس، شاعر اپیکوری، مثل «بیماری» هستیم که «از علت بیماری خود آگاه نیست.» (۵)علت مراجعه ما به پزشکان این است که آن‌ها بهتر از ما بیماری‌های جسمانی را می‌شناسند. بنابه دلیل مشابهی، وقتی روحمان ناخوش است، باید به فیلسوفان روی آوریم و آن‌ها را مطابق معیار مشابهی ارزیابی کنیم

مطابق روایت افلاطون، او با شهامت به هیئت منصفه گفت: تا جان در بدن دارم از جستجوی دانش و آگاه ساختن شما به آنچه باید بدانید، دست بر نخواهم داشت... پس، آتنی‌ها، بدانید که خواه سخن آنوتوس را بپذیرید خواه مرا تبرئه کنید، در هیچ حال، رفتاری جز این نخواهم کرد، ولو بارها کشته شوم. (۱) و این چنین بود که سقراط به فرجام خود در زندانی در آتن رهنمون شد. مرگ او لحظه‌ای سرنوشت‌ساز در تاریخ فلسفه را رقم زد.

هر جامعه‌ای درباره عقاید بایسته فرد و چگونگی رفتار او برای اجتناب از قرارگرفتن در مظان اتهام و عدم محبوبیت، نظراتی دارد. بعضی از این رسوم اجتماعی به صورت قانون حقوقی درآمده و صورت‌بندی صریحی یافته‌اند، بقیه آن‌ها بیش‌تر به شکل شهودی در مجموعه وسیعی از داوری‌های اخلاقی و عملی مندرج هستند که «عرفِ عام» خوانده می‌شود، عرفِ عامی که فرمان می‌دهد چه باید بپوشیم، چه ارزش‌های مالی‌ای را برگزینیم، به چه کسی باید احترام بگذاریم، از چه آدابی باید پیروی کنیم، و چه زندگی خصوصی‌ای باید داشته باشیم. شک کردن به این آداب و رسوم عجیب، حتی گستاخانه به نظر می‌رسد. اگر در عرف عام تردید نمی‌شود، به این دلیل است که داوری‌های آن بسیار خردمندانه‌تر از آن شمرده می‌شوند که شایسته مداقه و تأمل باشند.

ارزش انتقاد بستگی دارد به فرایندها و رویه‌های فکری منتقدان، نه تعداد یا مقام آنان.

خوشبختی وابسته به بعضی امور روان‌شناختی پیچیده است ولی تقریبآ از امور مادی مستقل است

سنکا از ابتدا فلسفه را رشته‌ای برای کمک به انسان‌ها در غلبه بر تضاد میان واقعیت و خواسته‌هایشان می‌دانست

وظیفه فلسفه عبارت است از آماده کردن نرم‌ترین فرود ممکن آرزوهای ما بر روی دیوار انعطاف‌ناپذیر واقعیت.

ولی ما همیشه نمی‌توانیم سرنوشت خود را با رجوع به ارزش اخلاقی خود تبیین کنیم؛ ممکن است موهوب به نعمتی یا مبتلا به بلایی شویم بی‌آن که پشت هیچ کدام از آن‌ها عدالتی وجود داشته باشد. همه اتفاق‌هایی که برای ما می‌افتد با ارجاع به چیزی درباره ما رخ نمی‌دهد.

ما باید به دنبال درک بهترین چیز، و نه دانستن بیش‌ترین چیزها، باشیم. ما صرفآ حافظه را پر می‌کنیم، و فهم و درک امر خوب و بد را خالی می‌گذاریم.

اسپانیایی‌ها سرخپوستان را با وجدانی آسوده قصابی کردند، زیرا مطمئن بودند که می‌دانند انسان بهنجار چیست.

سبک نوشتاری فهم‌ناشدنی به احتمال زیاد بیش‌تر نتیجه تنبلی است تا هوشمندی؛ آنچه به آسانی خوانده می‌شود به ندرت به آسانی نوشته می‌شود. یا این که چنین نثر دشواری نقابی است بر فقدان محتوا؛ درک‌ناپذیر بودن، بهترین حامی حرفی برای گفتن نداشتن است: دشواری، سکه تقلبی رایجی است که افراد تحصیل‌کرده به کمک تردستی با آن بر بیهودگی مطالعات خود سرپوش می‌گذارند و حماقت بشری، مستعد قبول آن به عنوان پول واقعی است.

سبک نوشتاری فهم‌ناشدنی به احتمال زیاد بیش‌تر نتیجه تنبلی است تا هوشمندی؛ آنچه به آسانی خوانده می‌شود به ندرت به آسانی نوشته می‌شود. یا این که چنین نثر دشواری نقابی است بر فقدان محتوا؛ درک‌ناپذیر بودن، بهترین حامی حرفی برای گفتن نداشتن است: دشواری، سکه تقلبی رایجی است که افراد تحصیل‌کرده به کمک تردستی با آن بر بیهودگی مطالعات خود سرپوش می‌گذارند و حماقت بشری، مستعد قبول آن به عنوان پول واقعی است.