کتاب انتقام گایا

کتاب انتقام گایا ترجمه‌ای از کتاب The Revenge of Gaia اثر جیمز لاولاک است که با ترجمه احمدرضا تنکابنی می‌خوانید. این کتاب به این دو پرسش جواب می‌دهد: چرا زمین با ما مقابله می‌کند؟ و چطور می‌توانیم نوع انسان را نجات دهیم؟

درباره کتاب انتقام گایا

کتاب انتقام گایا، محبوب‌ترین کتاب جیمز لاولاک است. او در این کتاب مخاطبانش را با واقعیتی سخت رو به رو می‌کند؛ ما قادر نیستیم که به زودی از پس بحران‌های محیط زیستی برآییم. او در ادامه نظریه گایا را مطرح می‌کند: نظریه گایا یکی از اجزای سازنده علم محیط زیست امروزی است. این نظریه سیاره زمین؛ شامل اقیانوس‌ها، صخره‌ها، اتمسفر و نهایتا بیوسفر را یک ابر سازواره زنده در نظر می گیرد. محیط داخلی آن مانند یک موجود زنده است اما امروزه این سیاره بیمار است. این بیماری در تب افزایش تدریجی مقدار حرارت خورشید و افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌سوزد. نکته این است که زمین می تواند از پس این موقعیت بر بیاید اما برای این کار زمانی به مدت صدها میلیون سال نیاز دارد.

انتقام گایا از شرایط پریشان سیاره زمین می‌گوید. نویسنده در ادامه از اقدامات انسان‌ها و عواقب این اقدامات صحبت می‌کند و نهایتا پیشنهادهایی می‌دهد که چطور از این شرایط نابه‌سامان نجات پیدا کنیم. مثال هایی که او در این کتاب از برخورد ها با مسائل محیط زیستی در قاره سبز می زند می تواند برای ما راهگشا باشد.

کتاب انتقام گایا را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

خواندن کتاب انتقام گایا را به تمام علاقه‌مندان به مطالعات زیست محیطی پیشنهاد می‌کنیم. 

درباره جیمز لاولاک

جیمز لاولاک نویسنده بیش از دویست اثر علمی است. او کسی است که فرضیه گایا را که امروز به آن نظریه گایا می‌گویند، مطرح کرد و در این زمینه نیز سه کتاب نوشت: گایا نگرشی تازه به حیات روی زمین، دوره‌های گایا وگایا: علمی کاربردی در درمان سیاره زمین

جیمز لاولاک از سال ۱۹۷۴ عضو انجمن سلطنتی (Royal Socity) بوده است. او همچنین از سال ۱۹۶۱ به بعد به عنوان یک دانشمند غیر وابسته فعالیت می‌کند؛ هر چند ارتباطاتی با برخی دانشگاه‌های انگلیسی و آمریکایی داشته است. او همچنین عضو افتخاری کالج سبز(Green College) دانشگاه آکسفورد بوده است. جیمز لاولاک به عنوان یکی از بزرگترین متفکران زمانه ما و یکی از مؤثرترین افراد در شکل‌گیری جنبش‌های محیط زیستی شناخته و توصیف شده است. ملکه انگلستان از او تقدیر کرده است و مجله چشم‌انداز (Prospect) از او به عنوان یکی از صد روشنفکر برتر دنیا یاد کرد.

بخشی از کتاب انتقام گایا

جریان اصلی حیات بهترین رشدش را در محدوده دمایی بین 25 تا 35 انجام می‌دهد، اما این تنها بخش فیزیولوژیک تنظیم است. حیات هم‌چنین تحت تأثیر ویژگی ‌های فیزیکی مواد تشکیل‌دهنده زمین قرار می‌گیرد. آب‌ها در دمای بالاتر از 4 درجه با گرم‌تر شدن منبسط می‌شوند و اگر سطح اقیانوس‌ها توسط خورشید از بالا گرم شود، آب‌های بالا تر منبسط می‌شوند و درنتیجه چگالی‌شان کاهش می‌یابد، این لایه گرم‌تر بالایی عمقی حدود 30 تا 100 متر دارد. این اتفاق در شرایطی می‌افتد که تابش خورشید به‌اندازه‌ای هست که دمای سطح را به اندازه 10 درجه بالاتر ببرد.

لایه گرم‌تر بالایی پایدار است و جز در برخورد با توفان‌های شدید؛ نظیر تندرها، با لایه سردتر پایینی‌اش مخلوط نمی‌شود. شکل‌گرفتن لایه بالایی سبب ایجاد یک محدودیت قدرتمند در حیات اقیانوسی می‌شود. تولیدکننده‌های اولیه‌ای که زودتر در بهار پراکنده شده اند، به این سمت می‌روند تا تمام مواد غذایی لایه را مصرف کنند. جسد این موجودات که حامل یک رشد انفجاری در بهار بودند، به سمت کف دریا می ریزد و درآنجا نابود می‌شود .درنتیجه این وقایع لایه فوقانی از مواد غذایی خالی می‌شوند و تنها یک گروه محدود و گرسنه از جلبک‌ها باقی می‌مانند.این دلیل آبی‌تر و روشن‌تر بودن آب‌های دریایی در نواحی گرم‌تر است. آنها صحراهای اقیانوس‌ها هستند و امروزه حدود 80 درصد سطح اقیانوس‌های جهان را تشکیل می‌دهند. در نواحی قطبی دمای آب‌های سطحی پایین‌تر از 10 درجه باقی می‌ماند و بنابراین آبها به‌خوبی از سطح تا عمق با یکدیگر ترکیب می‌شوند و درنتیجه مواد غذایی در همه‌جا در دسترس خواهد بود.

در اوایل قرن بیستم سفرهای بین قاره‌ای از طریق دریاها صورت می‌گرفت. آنهایی که در یک کشتی از نیویورک به سمت اروپا حرکت می‌کردند، در ابتدا آب‌های شفاف و آبی و گرم گلف استریم را مشاهده می کردند و سپس تقریباً به صورت ناگهانی هنگامی که از دماغه کاد(Cape Cod)عبور می‌کردند، وارد آب‌های سرد لابرادور می‌شدند و آب دریا به نظرشان تیره و تاریک می‌شد. شاید موجودات زنده دریا، گرما را دوست داشته باشند، اما ویژگی‌های فیزیکی آب ممنوعیتی برای لذت‌بردن از دمای بالاتر از 10 درجه ایجاد می‌کند؛ درنتیجه تعدا آنها پایین و در شرایط قحطی نگه داشته می‌شوند. این محدودیت مهمی برای رشد در مقیاس جهانی است و دلیلی است برای این مسئله که گایا در هنگام سرما بهتر عمل می‌کند.