کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس

کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس نوشته‌ی احمد اقتداری اثری پژوهشی درباره‌ی تاریخ و نقش تصوف در مناطق جنوبی ایران، به‌ویژه سواحل خلیج فارس و لارستان است. این کتاب با تکیه‌بر منابع تاریخی، روایت‌های محلی و اسناد کهن، به بررسی حضور و تأثیر طریقت‌های صوفیانه مانند قادری، رفاعی و نقشبندی در این مناطق می‌پردازد. اقتداری، پژوهشگر برجسته‌ی تاریخ جنوب ایران، در این اثر تلاش کرده است تا با رویکردی انتقادی و مستند، افسانه‌ها و واقعیت‌های مرتبط با تصوف و مشایخ آن را از هم بازشناسی کند. نشر همسایه آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس

کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس نوشته‌ی احمد اقتداری، پژوهشی تاریخی درباره‌ی شکل‌گیری و گسترش تصوف در جنوب ایران و سواحل خلیج فارس است. این کتاب با نگاهی موشکافانه، به بررسی فرقه‌ها و طریقت‌های صوفیانه، نقش خانقاه‌ها، سادات و مشایخ، و تأثیر آن‌ها بر زندگی اجتماعی و مذهبی مردم این مناطق می‌پردازد. اقتداری با بهره‌گیری از منابع محلی، روایت‌های شفاهی و اسناد تاریخی، تلاش کرده است تا تصویری دقیق از همزیستی شیعه و سنی، مهاجرت مشایخ و سادات، و نقش تصوف در تحولات فرهنگی و مذهبی جنوب ایران ارائه دهد. ساختار کتاب مبتنی بر تحلیل روایت‌های تاریخی، نقد اسناد و بررسی تبارنامه‌هاست و در عین حال به نقاط ابهام و تردیدهای موجود نیز اشاره شده است. این اثر نه‌تنها گزارشی از تاریخ تصوف در منطقه است، بلکه الگویی برای پژوهش‌های محلی و مطالعات بین‌فرقه‌ای نیز به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس

کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس با مروری بر تاریخ مذهبی و اجتماعی جنوب ایران آغاز می‌شود و به بررسی زمینه‌های شکل‌گیری تصوف در این منطقه می‌پردازد. نویسنده ابتدا به نفوذ مذاهب مختلف اسلامی، به‌ویژه شافعی و حنفی، در سواحل خلیج فارس اشاره کرده و سپس نقش تصوف را در همزیستی مسالمت‌آمیز میان شیعه و سنی برجسته می‌سازد. در ادامه، کتاب به معرفی و تحلیل طریقت‌های قادری، رفاعی و نقشبندی می‌پردازد و مهاجرت مشایخ و سادات این طریقت‌ها از بغداد و دیگر مناطق به فارس و سواحل جنوبی ایران را با جزئیات تاریخی و نقد اسناد نسب‌نامه‌ها شرح می‌دهد. بخش مهمی از کتاب به زندگی و مهاجرت شاه سیف‌الله قتال، یکی از چهره‌های برجسته تصوف، اختصاص یافته است. نویسنده با استناد به منابع مختلف، روایت‌های مربوط به نسب، مهاجرت و فعالیت‌های او و فرزندانش را بررسی و نقد کرده است. در بخش‌های دیگر، جایگاه خانقاه‌ها و نقش آن‌ها در زندگی اجتماعی و مذهبی مردم ساحل‌نشین، تبارنامه‌ی سادات بستک و فرامرزان، و تأثیر تصوف بر فرهنگ و آیین‌های محلی تحلیل شده است. اقتداری با رویکردی انتقادی، افسانه‌ها و واقعیت‌های تاریخی را از هم جدا ساخته و به نقاط ابهام و تردیدهای موجود در روایت‌ها نیز پرداخته است. کتاب همچنین به نقش تصوف در ایجاد همدلی و همزیستی میان مذاهب مختلف و تأثیر آن بر تحولات اجتماعی جنوب ایران اشاره دارد.

چرا باید کتاب تصوف در سواحل خلیج فارس را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی مستند و انتقادی، تصویری کم‌تر دیده‌شده از تاریخ تصوف در جنوب ایران و سواحل خلیج فارس ارائه می‌دهد. ویژگی شاخص آن، استفاده از منابع محلی، روایت‌های شفاهی و اسناد تاریخی است که به فهم بهتر ریشه‌ها و تحولات تصوف در این منطقه کمک می‌کند. همچنین، اثر حاضر به بررسی همزیستی مذهبی و نقش تصوف در ایجاد همدلی میان شیعه و سنی پرداخته و نمونه‌ای از پژوهش‌های محلی و بین‌فرقه‌ای را پیش‌روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. خواندن این کتاب فرصتی برای آشنایی با تاریخ اجتماعی و مذهبی جنوب ایران و شناخت چالش‌ها و دستاوردهای تصوف در این منطقه است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران تاریخ، علاقه‌مندان به مطالعات مذهبی و اجتماعی، دانشجویان رشته‌های تاریخ و علوم انسانی، و کسانی که به شناخت فرهنگ و آیین‌های جنوب ایران و سواحل خلیج فارس علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی همزیستی مذهبی و شناخت فرقه‌های تصوف را دارند، این اثر مفید خواهد بود.