کتاب ایده منظر

کتاب ایده منظر؛ از مدرنیته تا به امروز نوشته‌ی هما ایرانی بهبهانی و محمدجواد نیکخواه دهکردی اثری پژوهشی در حوزه‌ی طراحی منظر و معماری منظر است که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، به بررسی سیر تحول مفهوم منظر از دوران مدرن تا عصر حاضر می‌پردازد و تلاش می‌کند با نگاهی چندوجهی، پیوندهای میان هنر، فلسفه، اکولوژی و طراحی منظر را واکاوی کند. نویسندگان با تکیه‌بر منابع معتبر و تجربه‌های آموزشی و حرفه‌ای خود، روند دگرگونی منظر را در بستر تحولات فرهنگی، اجتماعی و تکنولوژیک بررسی کرده‌اند. ساختار کتاب شامل پنج بخش است که هرکدام به یکی از ابعاد مهم منظر، از ریشه‌های هنری و فلسفی تا کاربردهای معاصر در شهرسازی و طراحی فضاهای سبز، اختصاص یافته است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ایده منظر

ایده منظر؛ از مدرنیته تا به امروز اثری است که به بررسی مفهوم منظر و سیر تحول آن در بستر تاریخ هنر، معماری و شهرسازی می‌پردازد. هما ایرانی بهبهانی و محمدجواد نیکخواه دهکردی در این کتاب، منظر را نه‌تنها به‌عنوان یک پدیده‌ی بصری، بلکه به‌مثابه مفهومی چندلایه و پویا که در تعامل با فرهنگ، هویت، فناوری و محیط‌زیست شکل می‌گیرد، تحلیل کرده‌اند. کتاب با نگاهی تطبیقی، تفاوت‌ها و اشتراکات منظر و اکولوژی را برجسته می‌کند و به نقش انسان در شکل‌دهی و ادراک منظر می‌پردازد. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا با ریشه‌های هنری و فلسفی منظر آغاز می‌شود و سپس به تحولات مدرن و پسامدرن، تأثیرات فناوری، بحران‌های زیست‌محیطی و ظهور ایده‌های نوین در طراحی منظر شهری و اکوپارک‌ها می‌پردازد. در بخش‌های پایانی، مفهوم شبکه‌ی سبز شهری و خوانش ادراکی منظر در بستر زندگی روزمره و فرهنگ معاصر مورد توجه قرار گرفته است. این کتاب برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به معماری منظر، شهرسازی و مطالعات فرهنگی اثری مرجع و تحلیلی به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب ایده منظر

ایده منظر؛ از مدرنیته تا به امروز با رویکردی تحلیلی، روند شکل‌گیری و تحول مفهوم منظر را از دوران رنسانس تا عصر الکترونیک بررسی کرده است. نویسندگان ابتدا با تکیه‌بر هنر نقاشی و فلسفه‌ی غرب، نشان می‌دهند که چگونه منظر از یک پدیده‌ی ایستا و وابسته به نگاه انسانی، به مفهومی پویا و چندحسی تبدیل شده است. در فصل نخست، سیر تاریخی منظر از نگاه ایستا در رنسانس تا نگاه پویا و در حرکت در دوران مدرن، با مثال‌هایی از نقاشی و باغ‌سازی غربی، واکاوی می‌شود. تأکید بر نقش انسان در ادراک و بازنمایی طبیعت، محور اصلی این بخش است. در فصل دوم، کتاب به بحران‌های دوران مدرن، ظهور پارادایم‌های اکولوژیکی و پدیدارشناسی و تأثیر آن‌ها بر طراحی منظر می‌پردازد. نویسندگان با اشاره به نقدهای فلسفی بر مدرنیته و ظهور پسامدرن، به اهمیت تجربه‌ی ادراکی و چندلایه بودن منظر در عصر معاصر اشاره کرده‌اند. این بخش، نقش فناوری، تغییرات اجتماعی و بحران‌های زیست‌محیطی را در شکل‌گیری رویکردهای نوین طراحی منظر برجسته می‌کند. در فصل سوم، ایده‌ی اکوپارک‌ها و باززنده‌سازی زمین‌های آلوده و رهاشده‌ی صنعتی به‌عنوان نمونه‌هایی از پیوند علم و هنر در طراحی منظر معرفی شده است. این بخش به بررسی نمونه‌های موفق اکوپارک‌ها در شهرهای توسعه‌یافته می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه طراحی منظر می‌تواند به بازآفرینی کیفیت محیط‌زیست شهری کمک کند. فصل چهارم به مفهوم شبکه‌ی سبز شهری اختصاص دارد؛ مفهومی که از دهه‌های پایانی قرن بیستم در شهرهای اروپایی مطرح شده و به ایجاد پیوستگی میان فضاهای سبز، پارک‌ها، باغ‌ها و خیابان‌های مشجر می‌انجامد. نویسندگان با بررسی نمونه‌هایی از پاریس و بارسلون، نقش شبکه‌ی سبز در ارتقای کیفیت زندگی شهری و پیوند میان انسان و طبیعت را تحلیل کرده‌اند. در بخش پایانی، کتاب با معرفی تعریف جامع منظر در کنوانسیون اتحادیه اروپا، بر اهمیت ادراک جمعی و نقش مردم در شکل‌دهی منظر تأکید می‌کند. همچنین، روش‌های نوین طراحی منظر با توجه به تجربه‌های ادراکی و فرهنگی مردم معرفی شده است. در مجموع، کتاب با رویکردی میان‌رشته‌ای، منظر را به‌عنوان بایگانی فرهنگ، تاریخ، فناوری و تجربه‌ی زیسته‌ی انسان‌ها به تصویر کشیده است.

چرا باید کتاب ایده منظر را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، امکان درک عمیق‌تری از مفهوم منظر و تحولات آن را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. یکی از ویژگی‌های شاخص اثر، پیوند میان نظریه‌های فلسفی، هنری و علمی با نمونه‌های عملی در طراحی منظر است. نویسندگان با بررسی نمونه‌های تاریخی و معاصر، نشان داده‌اند که منظر صرفاً یک پدیده‌ی بصری نیست، بلکه بستری برای تعامل فرهنگ، هویت، فناوری و محیط‌زیست است. همچنین، کتاب به تفاوت‌های بنیادین میان منظر و اکولوژی پرداخته و نقش انسان را در ادراک و بازآفرینی فضاهای زیستی برجسته کرده است. پرداختن به موضوعاتی مانند اکوپارک‌ها، شبکه‌ی سبز شهری و خوانش ادراکی منظر، این اثر را به منبعی ارزشمند برای شناخت روندهای نوین در طراحی شهری و محیطی تبدیل کرده است. مطالعه‌ی این کتاب به فهم بهتر رابطه‌ی انسان با محیط پیرامون و تأثیرات متقابل فرهنگ و فناوری بر فضاهای زیستی کمک می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های معماری، معماری منظر، شهرسازی، هنر و مطالعات فرهنگی پیشنهاد می‌شود. همچنین برای علاقه‌مندان به تاریخ هنر، طراحی فضاهای شهری و کسانی که دغدغه‌ی محیط‌زیست و کیفیت زندگی شهری دارند، مناسب است.