کتاب اصول تأمین اجتماعی

کتاب الکترونیکی «اصول تأمین اجتماعی» گردآوری دپارتمان تأمین اجتماعی دفتر بین‌المللی کار است که با ترجمهٔ علی ماهر و حسین مشیری تبریزی توسط موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی منتشر شده است. این کتاب به‌عنوان یکی از منابع راهنمای سازمان بین‌المللی کار، به بررسی مبانی، ساختار و کارکردهای نظام‌های تأمین اجتماعی در جهان می‌پردازد و موضوعاتی مانند بیمه‌های اجتماعی، مساعدت اجتماعی، مزایا، تأمین مالی و مدیریت طرح‌های تأمین اجتماعی را پوشش می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اصول تأمین اجتماعی

«اصول تأمین اجتماعی» اثری ناداستان و راهنماست که به‌صورت جامع و ساختاریافته، مفاهیم بنیادین و کاربردی تأمین اجتماعی را برای مخاطبان خود شرح داده است. این کتاب با تکیه‌بر تجربیات و استانداردهای بین‌المللی، به‌ویژه مقاوله‌نامه‌ها و توصیه‌نامه‌های دفتر بین‌المللی کار، تلاش می‌کند تصویری روشن از سیر تحول، اهداف و چالش‌های نظام‌های تأمین اجتماعی ارائه دهد. ساختار کتاب شامل شش گفتار اصلی است که هر یک به یکی از جنبه‌های کلیدی تأمین اجتماعی می‌پردازد: تعریف و تاریخچه، گروه‌های تحت حمایت، مزایا و اهداف، تأمین مالی، مدیریت و نقش دفتر بین‌المللی کار. کتاب به‌ویژه برای کشورهایی که نظام تأمین اجتماعی‌شان در حال توسعه یا تغییر است، کاربردی است و با زبانی تحلیلی، هم به مسائل نظری و هم به نمونه‌های اجرایی در کشورهای مختلف می‌پردازد. در کنار پرداختن به بیمه‌های اجتماعی، به سایر اشکال حمایت اجتماعی، نقش دولت، کارفرمایان و سازمان‌های داوطلب نیز توجه شده است. این اثر نه‌تنها برای دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ رفاه و تأمین اجتماعی، بلکه برای سیاست‌گذاران و مدیران اجرایی نیز قابل استفاده است.

خلاصه کتاب اصول تأمین اجتماعی

کتاب «اصول تأمین اجتماعی» با طرح این پرسش آغاز می‌شود که تأمین اجتماعی چیست و چه جایگاهی در جوامع مدرن دارد. نویسندگان ابتدا به تاریخچهٔ شکل‌گیری نظام‌های حمایتی و بیمه‌ای اشاره می‌کنند و نشان می‌دهند که چگونه نیاز به امنیت فردی و جمعی، جوامع را به سمت ایجاد سازوکارهای حمایت اجتماعی سوق داده است. در ادامه، تفاوت میان بیمه‌های اجتماعی و مساعدت اجتماعی توضیح داده شده و نقش هر یک در پوشش ریسک‌های زندگی مانند بیماری، بیکاری، حوادث شغلی، سالخوردگی و مرگ بررسی می‌شود. کتاب سپس به این موضوع می‌پردازد که چه کسانی تحت پوشش تأمین اجتماعی قرار می‌گیرند و چرا پوشش کامل و همگانی در عمل دشوار است. دلایل پوشش نامتقارن، مانند تفاوت در دستمزدها، وجود برنامه‌های مستمری حرفه‌ای، شرایط خاص مستخدمین دولتی و کارگران روستایی، و چالش‌های شناسایی و ثبت‌نام گروه‌های غیررسمی، به‌تفصیل بررسی شده است. در بخش بعدی، انواع مزایا و اهداف آن‌ها شرح داده می‌شود: خدمات درمانی، مزایای بیماری و بارداری، مزایای حوادث شغلی، مزایای سالخوردگی و بازماندگان. هر یک از این مزایا از منظر شرایط احراز، نحوهٔ تأمین مالی و سطح حمایت مورد تحلیل قرار گرفته است. کتاب تأکید دارد که نظام‌های تأمین اجتماعی باید متناسب با شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشور طراحی شوند و انعطاف‌پذیری در استانداردها ضروری است. در ادامه، به تأمین مالی طرح‌های تأمین اجتماعی پرداخته شده و منابع مالی، نقش کارفرمایان، دولت و بیمه‌شدگان، و چالش‌های پایداری مالی مورد بحث قرار گرفته است. همچنین ساختار اداری و مدیریتی نظام‌های تأمین اجتماعی، اهمیت ثبت و نگهداری اطلاعات، و نقش فناوری در بهبود کارایی این نظام‌ها بررسی شده است. در بخش پایانی، نقش دفتر بین‌المللی کار در تدوین استانداردها، مقاوله‌نامه‌ها و توصیه‌نامه‌های مرتبط با تأمین اجتماعی و حمایت از کشورهای عضو برای توسعهٔ نظام‌های کارآمد مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با ارائهٔ نمونه‌ها و تجارب بین‌المللی، تصویری چندلایه از چالش‌ها و راهکارهای توسعهٔ تأمین اجتماعی در جهان امروز ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب اصول تأمین اجتماعی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی با مفاهیم پایه و ساختارهای اجرایی تأمین اجتماعی در سطح جهانی. «اصول تأمین اجتماعی» با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، نه‌تنها به تبیین نظریه‌ها و استانداردهای بین‌المللی می‌پردازد، بلکه چالش‌های اجرایی و تفاوت‌های فرهنگی و اقتصادی کشورها را نیز برجسته می‌کند. این اثر به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از نقش تأمین اجتماعی در کاهش فقر، حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر و ارتقای رفاه اجتماعی به‌دست آورد. همچنین، آشنایی با انواع مزایا، شیوه‌های تأمین مالی و مدیریت نظام‌های حمایتی، برای دانشجویان، پژوهشگران و مدیران حوزهٔ رفاه اجتماعی بسیار سودمند است. کتاب با ارائهٔ مثال‌ها و تجارب بین‌المللی، امکان مقایسه و الهام‌گیری برای بهبود سیاست‌های ملی را فراهم می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های علوم اجتماعی، رفاه اجتماعی، اقتصاد و مدیریت عمومی مناسب است. همچنین برای سیاست‌گذاران، مدیران و کارشناسان سازمان‌های بیمه و تأمین اجتماعی، و افرادی که دغدغهٔ توسعهٔ نظام‌های حمایتی و کاهش آسیب‌های اجتماعی را دارند، منبعی کاربردی به‌شمار می‌آید. مطالعهٔ آن به کسانی که به دنبال شناخت ساختارها و چالش‌های تأمین اجتماعی در ایران و جهان هستند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب اصول تأمین اجتماعی

«تأمین اجتماعی گستره وسیعی را در سراسر جهان فرا گرفته و زندگی روزمره اکثر مردم را تحت تأثیر قرار داده است. ازاین‌رو لازم است مفاهیم، همراه با زمینه‌های تاریخی آن بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. انسان به‌دلیل نیاز و جستجو برای امنیت فردی و گروهی بیشتر، همواره سعی داشته تا از خود و خانواده‌اش در مقابل گرسنگی، بیماری‌های واگیر و سایر خطراتی که وی را احاطه نموده و دائماً در حال تهدید وی است، محافظت کند. تأمین نیازهای زندگی _ سرپناه، غذا و لباس _ یک مبارزه همیشگی بوده و درحال‌حاضر نیز یک مسأله دائم و درحال‌افزایش برای بخش عمده‌ای از مردم جهان است. در طی سده‌های اخیر جوامع، خودشان را در گروه‌های مختلفی سازماندهی کرده‌اند که هدف اولیه آن، محافظت از خطرات فیزیکی‌ای بود که آن‌ها را احاطه کرده بود و سپس به تلاش‌هایی جهت کاهش جنبه‌های خشن‌تر زندگی تبدیل شد. با گذشت زمان، افراد با مسائل و دغدغه‌های مشترک جهت حمایت‌های متقابل، دور یکدیگر جمع شدند. اتحادیه‌های تجاری و صنعتی با هدف کمک و حمایت از اعضا در زمان‌های اعتصاب شکل گرفتند. موسسات مذهبی جهت کاهش درماندگی و بیچارگی به افرادی که قادر به حل مشکلات زندگی خود نبودند کمک‌هایی اعطا می‌کردند. در طی دهه ۹۰ روستاییان و بسیاری از مردم که فاقد زمین بودند و اغلب در شرایط فقر زندگی می‌کردند، به‌ویژه در قسمت‌های بزرگی از اروپا به سمت صنعتی شدن حرکت کردند. این تغییر، مسایل اجتماعی و اقتصادی جدیدی را تحمیل نمود و مناطق روستایی تخلیه و در مناطق شهری، توسعه صنعتی و تجاری و به‌تبع‌آن مقوله فرد و اشتغال از اهمیت بیشتری برخوردار شد.»