کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

کتاب جامعه‌ شناسی قتل‌ های ناموسی نوشته محمد نبهان که توسط نشر رازنهان منتشر شده، اثری پژوهشی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی جنایی است که به بررسی پدیده‌ی قتل‌های ناموسی در ایران، به‌ویژه استان خوزستان، پرداخته است. این کتاب که در اصل پایان‌نامه‌ی نویسنده است، با رویکردی کیفی و تحلیلی، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و نظری این پدیده را واکاوی کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

کتاب جامعه‌‌شناسی قتل‌های ناموسی به بررسی جامعه‌شناختی قتل‌های ناموسی در ایران با تمرکز بر استان خوزستان می‌پردازد و بازه‌ی زمانی پژوهش آن سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ را در برمی‌گیرد. محمد نبهان تلاش کرده است با استفاده از روش تحلیل تماتیک و استدلال استقرایی، به چرایی بروز قتل‌های ناموسی و تفاوت انگیزه‌ها و ارتباط این نوع قتل‌ها با مفاهیمی مانند قومیت، تراجنسیت و ساختار قبیله‌ای بپردازد. اثر حاضر از نظریه‌های متعددی مانند نظریه‌ی عصبیت ابن خلدون، نظریه‌ی فشار ساختاری، نظریه‌ی داغ‌ننگ گافمن و نظریه‌های کنترل اجتماعی و هم‌بستگی اجتماعی بهره می‌گیرد. 

کتاب حاضر علاوه‌بر تحلیل نظری، داده‌های میدانی و مصاحبه‌هایی را نیز ارائه می‌دهد و سعی دارد تصویری چندلایه از این پدیده‌ی اجتماعی ارائه کند. محمد نبهان در مقدمه اشاره می‌کند که هرچند تمرکز پژوهش بر خوزستان است، اما بسیاری از مفاهیم و یافته‌ها قابلیت تعمیم به دیگر مناطق ایران را دارند. ااین ثر همچنین به تفاوت‌های فرهنگی، قومی و ساختارهای قبیله‌ای و نقش آن‌ها در شکل‌گیری و تداوم قتل‌های ناموسی می‌پردازد و در بخش‌هایی به بررسی پیشینه‌ی پژوهش‌های داخلی و خارجی مرتبط نیز توجه دارد.

خلاصه کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

نویسنده در کتاب جامعه‌شناسی قتل‌های ناموسی، با تمرکز بر استان خوزستان، به واکاوی ابعاد مختلف قتل‌های ناموسی می‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی جامعه‌شناختی، ریشه‌ها و عوامل مؤثر بر این پدیده را شناسایی کند. کتاب با تعریف مفاهیم کلیدی مانند ناموس، قتل ناموسی و تفاوت‌های معنایی آن‌ها آغاز می‌شود و سپس به بررسی ساختار اجتماعی و قشربندی قومی استان خوزستان می‌پردازد. نبهان نشان می‌دهد که نظام قبیله‌ای و پیوندهای خویشاوندی در این منطقه، نقش مهمی در شکل‌گیری و تداوم قتل‌های ناموسی دارند. در ادامه، نظریه‌های جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، انگ اجتماعی، فشار ساختاری و کنترل اجتماعی به‌عنوان چارچوب‌های نظری تحلیل به کار گرفته می‌شوند. 

کتاب به بررسی انواع قتل‌های ناموسی، از جمله قتل‌های مرتبط با تراجنسیت‌ها و حتی سقط جنین به‌عنوان نوعی قتل ناموسی می‌پردازد و نشان می‌دهد که این پدیده صرفاً به جنسیت زنانه محدود نمی‌شود. نویسنده با تحلیل داده‌های میدانی و مصاحبه‌ها، به انگیزه‌های مختلف قاتلان، نقش نهادهای قانونی، فرهنگ دینی و تأثیر جهانی‌شدن بر این پدیده اشاره می‌کند. در بخش‌های پایانی، راهکارهایی برای پیشگیری و کنترل قتل‌های ناموسی و پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آینده ارائه می‌شود.

چرا باید کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی را خواند؟

کتاب جامعه‌‌شناسی قتل‌های ناموسی با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر داده‌های میدانی، تصویری چندبعدی از قتل‌های ناموسی در ایران ارائه می‌دهد و با بهره‌گیری از نظریه‌های جامعه‌شناسی، به لایه‌های پنهان این پدیده می‌پردازد. اثر حاضر برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق‌تر ریشه‌های اجتماعی، فرهنگی و ساختاری خشونت‌های مبتنی بر ناموس هستند، منبعی قابل‌توجه است و می‌تواند به شناخت بهتر ابعاد پنهان و آشکار این آسیب اجتماعی کمک کند.

خواندن کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های جامعه‌شناسی، علوم اجتماعی، حقوق، مطالعات جنسیت و فعالان حوزه‌ی زنان و حقوق بشر مفید است؛ همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی شناخت و پیشگیری از خشونت‌های مبتنی بر ناموس و آسیب‌های اجتماعی مرتبط را دارند، کاربردی خواهد بود.

بخشی از کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

«امروزه در خیلی از جامعه‌های سنتی همچون جامعه سنتی کشورمان ایران در برابر پدیده‌های ناهنجار اجتماعی، وامنشی جدی رخ نمی‌دهد و یا حداقل شاهد نگاه مصلحت‌گونه‌ای در باب حفظ پایه‌های بنیادین سنت در جامعه در برابر فرآیند مدرنیته و موج جهانی شدن هستیم. سال‌هاست در کشور با پدیده‌ی ناهنجاری به نام قتل‌های ناموسی مواجه هستیم، همواره اندیشه‌ورزان علوم اجتماعی با نگرشی خوشبینانه، کاهش چنین پدیده‌ی شومی را به واسطه گسترش آگاهی، آموزش‌های عمومی و نیز وضع برخی قوانین حمایتی پیشگیرانه، متصور بوده‌اند، اما متاسفانه با تمام تلاش‌های انجام شده همچنان شاهد وقوع چنین رخدادهایی در سطح جامعه هستیم.»