کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

معرفی کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

کتاب الکترونیکی «جامعه‌شناسی قتل‌های ناموسی» (پژوهشی در استان خوزستان) نوشتهٔ «محمد نبهان» و منتشرشده توسط نشر «راز نهان»، اثری پژوهشی در حوزهٔ جامعه‌شناسی جنایی است که به بررسی پدیدهٔ قتل‌های ناموسی در ایران، به‌ویژه استان خوزستان، می‌پردازد. این کتاب که در اصل پایان‌نامهٔ نویسنده است، با رویکردی کیفی و تحلیلی، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و نظری این پدیده را واکاوی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

این کتاب به بررسی جامعه‌شناختی قتل‌های ناموسی در ایران، با تمرکز بر استان خوزستان، می‌پردازد و بازهٔ زمانی پژوهش آن سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ را دربر می‌گیرد. نویسنده تلاش کرده است با استفاده از روش تحلیل تماتیک و استدلال استقرایی، به چرایی بروز قتل‌های ناموسی و تفاوت انگیزه‌ها و ارتباط این نوع قتل‌ها با مفاهیمی مانند قومیت، تراجنسیت و ساختار قبیله‌ای بپردازد. اثر حاضر از نظریه‌های متعددی مانند نظریهٔ عصبیت ابن خلدون، نظریهٔ فشار ساختاری، نظریهٔ داغ‌ننگ گافمن و نظریه‌های کنترل اجتماعی و همبستگی اجتماعی بهره می‌گیرد. کتاب علاوه بر تحلیل نظری، داده‌های میدانی و مصاحبه‌هایی را نیز ارائه می‌دهد و سعی دارد تصویری چندلایه از این پدیدهٔ اجتماعی ارائه کند. نویسنده در مقدمه اشاره می‌کند که هرچند تمرکز پژوهش بر خوزستان است، اما بسیاری از مفاهیم و یافته‌ها قابلیت تعمیم به دیگر مناطق ایران را دارند. اثر حاضر همچنین به تفاوت‌های فرهنگی، قومی و ساختارهای قبیله‌ای و نقش آن‌ها در شکل‌گیری و تداوم قتل‌های ناموسی می‌پردازد و در بخش‌هایی به بررسی پیشینهٔ پژوهش‌های داخلی و خارجی مرتبط نیز توجه دارد.

خلاصه کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

در «جامعه‌شناسی قتل‌های ناموسی»، نویسنده با تمرکز بر استان خوزستان، به واکاوی ابعاد مختلف قتل‌های ناموسی می‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی جامعه‌شناختی، ریشه‌ها و عوامل مؤثر بر این پدیده را شناسایی کند. کتاب با تعریف مفاهیم کلیدی مانند «ناموس»، «قتل ناموسی»، و تفاوت‌های معنایی آن‌ها آغاز می‌شود و سپس به بررسی ساختار اجتماعی و قشربندی قومی استان خوزستان می‌پردازد. نویسنده نشان می‌دهد که نظام قبیله‌ای و پیوندهای خویشاوندی در این منطقه، نقش مهمی در شکل‌گیری و تداوم قتل‌های ناموسی دارند. در ادامه، نظریه‌های جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، انگ اجتماعی، فشار ساختاری و کنترل اجتماعی به‌عنوان چارچوب‌های نظری تحلیل به کار گرفته می‌شوند. کتاب به بررسی انواع قتل‌های ناموسی، از جمله قتل‌های مرتبط با تراجنسیت‌ها و حتی سقط جنین به‌عنوان نوعی قتل ناموسی، می‌پردازد و نشان می‌دهد که این پدیده صرفاً به جنسیت زنانه محدود نمی‌شود. نویسنده با تحلیل داده‌های میدانی و مصاحبه‌ها، به انگیزه‌های مختلف قاتلان، نقش نهادهای قانونی، فرهنگ دینی و تأثیر جهانی‌شدن بر این پدیده اشاره می‌کند. در بخش‌های پایانی، راهکارهایی برای پیشگیری و کنترل قتل‌های ناموسی و پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آینده ارائه می‌شود.

چرا باید کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی را خواند؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر داده‌های میدانی، تصویری چندبعدی از قتل‌های ناموسی در ایران ارائه می‌دهد و با بهره‌گیری از نظریه‌های جامعه‌شناسی، به لایه‌های پنهان این پدیده می‌پردازد. اثر حاضر برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از ریشه‌های اجتماعی، فرهنگی و ساختاری خشونت‌های مبتنی بر ناموس هستند، منبعی قابل توجه است و می‌تواند به شناخت بهتر ابعاد پنهان و آشکار این آسیب اجتماعی کمک کند.

خواندن کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های جامعه‌شناسی، علوم اجتماعی، حقوق، مطالعات جنسیت و فعالان حوزهٔ زنان و حقوق بشر مفید است. همچنین برای کسانی که دغدغهٔ شناخت و پیشگیری از خشونت‌های مبتنی بر ناموس و آسیب‌های اجتماعی مرتبط را دارند، کاربردی خواهد بود.

فهرست کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

فصل‌های اصلی کتاب عبارت‌اند از: - مقدمه: معرفی کلی موضوع و اهمیت پژوهش در حوزهٔ قتل‌های ناموسی. - فصل اول: «ناموس و مفاهیم اجتماعی قتل‌ناموسی»؛ تعریف مفاهیم کلیدی، بررسی ریشه‌های تاریخی و اجتماعی قتل‌های ناموسی و نقش ساختار قبیله‌ای و فرهنگ دینی. - فصل دوم: «نظریه‌های اجتماعی و بررسی پیشینه‌های پژوهش»؛ مرور مبانی نظری مانند نظریهٔ داغ‌ننگ گافمن، نظریهٔ فشار ساختاری، کنترل اجتماعی، همبستگی اجتماعی، عصبیت ابن خلدون و نظریه‌های مرتبط با جهانی‌شدن و جنسیت. - فصل سوم: «پژوهش کیفی از نوع تماتیک»؛ شرح روش تحقیق، محدودهٔ مورد مطالعه، روش نمونه‌گیری، ابزار جمع‌آوری داده‌ها و سؤالات مصاحبه. - فصل چهارم: تحلیل داده‌های میدانی و یافته‌های پژوهش دربارهٔ ساختار قبیله‌ای، فرهنگ دینی، تراجنسیت و روند جهانی‌شدن، قانون و انگیزه‌های متفاوت قتل‌های ناموسی، نقش نهادهای قانونی و اشتغال بانوان. - فصل پنجم: «واکاوی تحلیلی در حوزه جامعه‌شناسی قتل‌های ناموسی»؛ تحلیل عوامل اجتماعی، فرهنگی و قانونی مؤثر بر قتل‌های ناموسی و ارائهٔ استراتژی‌های کنترل و پیشگیری. - بخش پایانی: محدودیت‌های تحقیق، پیشنهادات پژوهشی و کاربردی، منابع و مآخذ.

بخشی از کتاب جامعه شناسی قتل های ناموسی

«در حقیقت با یک پدیده‌ی دردناک اجتماعی رو به رو هستیم که با مجموعه‌ای از پیش‌فرض‌های قبلی و تنها با یک راه‌حل قطعی مفروض شده از سوی قاتل و مویدین وی می‌توان خدشه‌دار شدن شرف یک خانواده را نجات داد. و آن راه حل وحید، همان حکم قطعی قتل است. تا زمانی که قربانی پیش از مرگ این امکان را داشته باشد که سال‌ها از اجرای چنین حکم نانوشته‌ای علیه خود، موقتا گریزان باشد، در این صورت شرف آن خانواده نیز طبق نظرگاه فرهنگ عامه در آن جامعه ستتی، همستان لکهذار خواهد مانق، تکته دیگر این است که عموما برخاشت از مقولد قتل‌های ناموسی کشته شدن جنس مونث است در صورتی که بخش عمده این قثل‌ها شامل ثراجنسیت‌ها است. و نکثه قابل تامل در این خصوص این است که در کشور ما ایران اين آمار تحت عنوان قتل نفس مورد بررسی قرار می‌گیرد. پژوهشی در آلمان توسط موسسه ماکس بلانک در مورد تعداد قتل‌های ناموسی در سال ۲۰۱۱ انجام شده است. از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۵ بر اساس پرونده‌های آزمایشات و گزارش‌های رسانه‌ای، ۷۸ قتل درآلمان وجود داشت که مورد تحقیق قرار گرفتند و بعضاً تشخیص برخی از آن‌ها در خصوص نوع و منشاء قتل بسیار دشوار بود، که این موارد قتل در چه زمینه‌ای و به چه علت رخ داده است. نتیجه نشان داد که ۸۴۳ از قربانیان مرد هستند (۲۰۱۸ ,۲1/2 ۲2802) از این رو گستره این نوع قتل‌ها به یک جنسیت معین تعلق ندارد. این امر سبب می‌شود. توجه ما به سوی انگیزه قاتلین معطوف شود. لذا آن چیزی که در گام اول در اين پژوهش اهمیت دارد. این است که بدانیم چگونه یک فرد به این اقناع می‌رسد که مرتکب قتل ناموسی شود؟ به طور مشخص چه عواملی سبب می‌شود که در این نوع قتل‌ها عموماً خانواده‌های طرف‌های درگیر نیز (خانواده قاتل، خانواده مقتول و آشنایان) سکوت پيشه می‌کنند و به نوعی به این اقناع، تمکین می کنند؟.»