کتاب بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی

کتاب بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی (با درنظرگرفتن اثرگذاری اطلاعاتی که در دسترس سیاستمداران قراردارد) نوشتهٔ رویا بهروزی و ویراستهٔ زهرا صنوبری است و انتشارات متخصصان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی

در بازار اوراق بهادار مانند هر بازار دیگری مردم هنگامی فعالیت خواهند کرد که به این باور رسیده باشند که قیمت‌های موجود در آن بیانگر ارزش واقعی اوراق بهادار است. ارزیابی قیمت توسط فعالان بازار سرمایه با توجه به اطلاعاتی که از شرکت‌های عضو بازار اوراق بهادار در اختیار عموم مردم قرار می‌گیرد، صورت می‌گیرد؛ بنابراین در این بازار اطلاعات ارزشمندترین دارایی است. در جهت شفافیت هرچه بیشتر بازارهای مالی قانون‌گذار از یک‌سو مسئولیت افشای اطلاعات بااهمیت (اطلاعات نهانی) شرکت‌های عضو بازار سرمایه را به افراد خاصی محول نموده و از سوی دیگر برای سایر افرادی که به هر نحو به این اطلاعات دسترسی دارند، تکالیفی را مقرر کرده است؛ بنابراین عملکرد خلاف قانون این افراد درصورتی‌که سبب ورود خسارت گردد، موجب مسئولیت مدنی خواهد بود.

به‌صورت سنتی، برای تحقق مسئولیت مدنی کافی نیست که از کاری به دیگران ضرر وارد شود، اخلاق عمومی یا قانون نیز باید آن را نامشروع بدانند. قانون مدنی فرانسه مفهوم تقصیر را برای زیان‌باربودن فعل کافی دانسته؛ لیکن به عقیده برخی از حقوقدانان این استدلال درصورتی درست است که تقصیر تنها منبع مسئولیت باشد، لذا معتقدند: «برای تحقق فعل زیان‌بار دو عنصر ضروری است: ۱- نامشروع بودن و ۲- تقصیر.» ازآنجاکه مسئولیت مدنی ناشی از نقض مقررات افشای اطلاعات یک مسئولیت غیرقراردادی است در اثبات مسئولیت باید وجود عناصر مسئولیت مدنی یعنی؛ تقصیر، خسارت یا زیان و وجود رابطه سببیت میان این دو عنصر احراز گردد. 

کتاب حاضر به بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی، یافتن پاسخی برای سؤالاتی چون این سؤال که آیا باید دارندگان اطلاعات نهانی را محدود به افرادی نماییم که در تحقیقات قبل بررسی شده یا اینکه مسئولین دیگری نیز در ردهٔ دارندگان اطلاعات نهانی قرار می‌گیرند که تقصیر آنان نیز موجب ایجاد مسئولیت مدنی می‌شود؟ رعایت مقررات قانونی در ایفای وظیفه ناشر، مدیر، حسابرس و سایر دارندگان اطلاعات نهانی، طریقیت دارد یا موضوعیت؟ (فصل اول: دارندگان اطلاعات نهانی) و درنهایت چگونگی تحقق تقصیر در مورد ناشر، مدیران ناشر و سایر دارندگان اطلاعات نهانی (فصل دوم) می‌پردازد؛ بنابراین به نظر می‌رسد در ابتدای مطلب، باید به بررسی این موضوع پرداخته شود که دارندگان اطلاعات نهانی چه افرادی هستند؟ که در رابطه میان آنان و سهامداران؛ تقصیر این افراد سبب ایجاد مسئولیت مدنی در برابر سهامداران می‌گردد؛ بنابراین فصل اول کتاب حاضر به شناسایی دارندگان اطلاعات نهانی شرکت اختصاص یافته است.

خواندن کتاب بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ حقوق پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب بررسی عنصر تقصیر در مسئولیت مدنی دارندگان اطلاعات نهانی

«طبق تعریف سنتی و به زبان ساده دارنده اطلاعات نهانی کسی است که از این اطلاعات آگاهی دارد به‌عبارتی دانستن این اطلاعات به آن معناست که شخص مورد بحث دارنده این اطلاعات می‌باشد؛ بنابراین ممکن است در یک‌لحظه چندین نفر به‌واسطه دانستن این اطلاعات، دارنده اطلاعات نهانی شرکت محسوب شوند.

[پس می‌توان گفت]، هرکس از اطلاعات مزبور آگاه باشد، دارنده آن است؛ حتی خود شرکت. به همین دلیل قانون بازار اوراق بهادار نیوزیلند در مقام معرفی دارندگان اطلاعات نهانی نخستین، این دارندگان را خود ناشران اوراق بهادار یعنی شرکت معرفی می‌کند. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که اشخاص تا زمانی دارنده اطلاعات نهانی محسوب می‌شوند که این اطلاعات وصف نهانی‌بودن خود را حفظ کرده باشد. پس هرگاه در جریان به دست آوردن اطلاعات، صحت و دقت آن از بین رفت، یعنی به‌عنوان مثال، اگر اطلاعات تغییر پیدا کرد یا ناقص منتقل شد یا اینکه قبل از انتقال برای عموم فعالان بازار سرمایه فاش شد، در این صورت دیگر نمی‌توان افراد آگاه از چنین اطلاعاتی را دارنده اطلاعات نهانی دانست.

مفهوم دارنده اطلاعات نهانی، از مفهوم و تعریف اطلاعات نهانی نتیجه گرفته می‌شود. به زبان ساده می‌توان گفت؛ «Insider» یا دارنده اطلاعات نهانی شخصی است که از اطلاعات نهانی آگاه است و به معنای مالک اطلاعات نیست. درحالی‌که در مقررات برخی کشورهای عضو اتحادیه مانند هلند و اسپانیا، در ابتدا هرکسی که متصرف اطلاعات نهانی باشد، دارنده محسوب می‌شد؛ دیگر کشورها اطلاق دارنده را محدود به کسانی نمودند که رابطه امانی یا رازداری مبتنی بر اعتماد با شرکت ... داشته باشند.»