کتاب ریاضی در علم

کتاب ریاضی در علم نوشتهٔ نانسی دیکمان و ترجمهٔ علی بشردانش است. این کتاب به نقش و حضور ریاضی در علوم مختلف پرداخته است. کتاب ریاضی در علم مناسب گروه سنی کودک و نوجوان است و در انتشارات آثار سبز به چاپ رسیده است.

درباره کتاب ریاضی در علم

هنگامی‌که پرسیده می‌شود ریاضی چیست، چه پاسخی باید داد؟ دانشمندان در پاسخ به این پرسش می‌گویند: ریاضی چه نیست! چون همه چیز است! واژهٔ ریاضی از زبان یونانی به معنی دانش گرفته شد. یونانیان ریاضی را در همه چیز می‌دیدند. منشأ ریاضی در اعداد است، چون انسان‌های نخستین برای شمارش نیاز به عدد داشتند. بابلیان باستان را نخستین مردمانی میدانند که ریاضی نسبتاً پیچیده را ابداع کردند. آن‌ها برای ستاندن مالیات از کشاورزان و زمین‌داران، و برآورد مقدار بودجهٔ حکومت و ساختن بناها و نیز در نجوم از ریاضی بهره می‌بردند. اسناد زیادی از سرزمین میان‌رودان و مصر باستان به دست آمده که گویای کاربرد گستردهٔ ریاضی در این دو تمدن باستانی است. چهار عمل اصلی در ریاضی را بابلیان ابداع کردند. پس از آن‌ها یونانیان به ریاضی بسیار اهمیت داده و آن را گسترش دادند. فیثاغورث از برجسته‌ترین دانشمندان یونانی می‌گفت: همه چیز از اعداد است. طی سده‌ها دانش ریاضی گسترش یافت و به شاخه‌های بسیاری تقسم شد. امروزه علمی نیست که در آن ریاضی نقش نداشته باشد. در مجموعهٔ ریاضیات می‌بینی چگونه ریاضی در همه جا، در طبیعت، در علوم و در فضا نقش‌آفرینی می‌کند! و در کتاب ریاضی در علم می‌آموزی چگونه تمام علوم به ریاضی وابسته هستند.

عناوین فصل‌های کتاب ریاضی در علم عبارتند از:

ریاضی در پیرامون ما، اندازه گیری محیط زمین، قوس های شگفت انگیز، نگه داشتن وقت، گردش به دور خورشید، نگاهی به دورتر، مثلث های مقاوم، یک‌ها و صفرها، انقلاب متریک، همه مواد از عنصرها ساخته شده اند، چگونه راهمان را بیابیم؟، ریاضی در عمل: پاسخ ها و روش‌ها واقعیت‌های شگفت‌انگیز ریاضی

کتاب ریاضی در علم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کودکان و نوجوانانی که به ریاضی علاقه دارند و می‌خواهند با نقش آن در علوم مختلف آشنا شوند، از مطالعهٔ این کتاب لذت خواهند برد.

بخشی از کتاب ریاضی در علم

نگه داشتن وقت

 برای نگه داشتن وقت، زمان را به دقیقه، ساعت و روز تقسیم می‌کنیم. ولی پیش از اختراع ساعت اندازه‌گیری وقت چندان آسان نبود.

به دنبال سایهٔ خورشید

 در سال‌های دور، یک دستگاه همگانی برای اندازه‌گیری وقت وجود نداشت. مردم روز و شب را به واحدهای زمانی گوناگون تقسیم می‌کردند، ولی اندازهٔ واحدها از جایی با جای دیگر تفاوت داشت. حتی گاهی طول زمان را نیز تغییر می‌دانند. مصریان باستان زمان میان طلوع و غروب خورشید را به 12 واحد وقت تقسیم می‌کردند. چون روزها در تابستان بلندتر است، هر واحد وقت در روزهای تابستان طولانی‌تر از زمستان بود. ساعت آفتابی از کهن‌ترین دستگاه‌های اندازه‌گیری وقت است. خورشید در طول روز آسمان را می‌پیماید و سایه‌ای از اجسام پدید می‌آورد که پیوسته تغییر می‌کند. ساعت آفتابی قطعه‌ای به نام شاخص دارد. در روز، سایهٔ شاخص بر صفحه‌ای می‌افتد که واحد ساعت‌شمار روی آن حک شده است. با حرکت خورشید در آسمان سایهٔ شاخص هم حرکت می‌کند و وقت را نشان می‌دهد. هر ساعت آفتابی برای یک منطقه طراحی و کاربرد داشت و اگر به مکان دیگری برده می‌شد، درست کار نمیکرد.