بریده‌هایی از کتاب آندری تارکوفسکی و راهش؛ تجسم زمان

مهم‌تر از هر چیزی حقیقت است. اگر هنرمند جست‌وجوی آن را از یاد ببرد، شدیداً بر هنر خلاقهٔ او تأثیرگذار است. حقیقت هدفِ هنرمند است. مقالهٔ روسلینی را در روزنامهٔ کامسامولسکی پراودا خوانده‌اید؟ دربارهٔ بحران سینماتوگراف است. خیلی وحشتناک است. اما من کاملاً با او موافقم. روسلینی از فراگیر شدن ابتذال سینمای عامه‌پسند می‌ترسد.

احتمالاً مشکل‌ترین کار برای کسی که در عرصهٔ هنر فعالیت می‌کند، خلق نظریهٔ شخصی‌ست و سخت‌تر آن‌که بدون واهمه از آن پیروی کند. و از همه‌چیز ساده‌تر التقاطی بودن و دنباله‌روی از الگوها و نمونه‌های تجربه‌شده است که در زرادخانهٔ حرفه‌ای ما به فراوانی یافت می‌شود و برای هنرمند سبک‌تر و برای بیننده دست‌یافتنی‌تر است. اما این‌جا وحشتناک‌ترین خطر، یعنی سردرگمی وجود دارد.

فکر می‌کنم در روزگار ما مهم‌ترین کار این است که تماشاگر را مجبور کنیم سادگی را باور کند.

باید اول به بیماری سینماتوگراف مبتلا شد،‌ به خود گفت تو در این حیطه می‌توانی کاری انجام دهی یا نه، بعد از آن می‌شود رفت و درس خواند.

سینماتوگراف مصرف‌کنندهٔ شیوه‌های ساده و اغواگر ثبت چشم‌اندازهای تئاتری شد. از آن زمان، سینما در راه فریبکاری گام نهاد، و باید اذعان کنیم که جز اندوه و حسرت در وادی سینما نکاشته‌ایم.

اگر فیلم یا کتابی موفق باشد، مطمئن باشید که چیزی شخصی در آن ظهور کرده که برای همیشه و همه‌کس انگیزه و تلنگری‌ست برای ایجاد فکری جدید. اگر این مسئله در محدودهٔ نوستالژی باقی بماند و فقط برای مؤلف مهم باشد، فکر می‌کنم کسی درکش نمی‌کند.

به‌نظرم پیرامونم را وسوسه‌هایی فرا گرفته؛ وسوسهٔ کلیشه‌ها، وسوسهٔ اوهام، وسوسهٔ مکان‌های عمومی و ایده‌های هنری غریب و کلاً فیلم‌برداری صحنه‌های زیبا و تأثیرگذار به‌خاطر کف زدن و تشویق. اما نمی‌ارزد که همه‌چیز را خراب کنم و از این راهی که در پیش گرفته‌ام بازگردم.

برای من، مهم‌تر از هر چیزی هوش و استعداد او در رابطه با فرهنگ و حرفه‌ای‌گری عام او بدون پیشداوری در راستای به‌دست آوردن حداکثر موفقیت در کل کار است.