بریده‌هایی از کتاب نظم و زوال سیاسی

دموکراسی ارتباط نزدیکی با رواج دیدگاه‌های مرتبط با برابری انسان‌ها داشت

داگلاس نورث، جان والیس و باری وینگاست، عنوان دیگری برای ویژه‌پروری جدید برگزیده‌اند: «نظم مبتنی بر دسترسی محدود» که در آن ائتلافی از نخبگان رانت‌خوار از قدرت سیاسی خود برای جلوگیری از رقابت آزاد در نظام اقتصادی و سیاسی استفاده می‌کنند

یونان و ایتالیا هرگز نتوانستند دولت‌های بوروکراتیک با کیفیت به وجود آورند و لذا غرق در حامی‌پروری و فساد گسترده شدند

تغییر ریشه در تحرک اجتماعی ناشی از صنعتی‌شدن داشت

دموکراسی ارتباط نزدیکی با رواج دیدگاه‌های مرتبط با برابری انسان‌ها داشت

به تعبیر چارلز تیلی، جامعه‌شناس، «جنگ دولت را به وجود آورد و دولت جنگ را».

تأسیس ادارهٔ جنگل‌بانی ایالات متحده تحت ریاست برنارد فِرنو و گیفورد پینکوت از اولین اقدامات دولت‌سازی در آمریکا در دوران ترقی بود. پیش از تصویب قانون پِندِلتون در سال ۱۸۸۳ و گسترش شایسته‌سالاری در بوروکراسی، حکومت آمریکا نظامی حامی‌پرور به حساب می‌آمد که در آن احزاب مناصب دولتی را براساس معیارهای ویژه‌پرورانه توزیع می‌کردند. برعکس، کارکنان ادارهٔ جنگل‌بانی افراد تحصیل‌کردهٔ دانشگاهی در رشته‌های بذرشناسی و جنگل‌بانی بودند که براساس شایسته‌سالاری و تخصص حرفه‌ای استخدام می‌شدند. مبارزات صورت گرفته در این راستا، که در فصل یازدهم بدان پرداختیم، نمونه‌ای

توسعۀسیاسی یعنی تغییر دراز مدتِ نهادهای سیاسی، که متفاوت از تغییر مقامات و سیاست‌هاست.

اگر حاکمان بتوانند قوانین را به نفع خود تغییر دهند حاکمیت قانون وجود نخواهد داشت، حتی اگر این قوانین برای بقیهٔ افراد جامعه به صورت یکسان اجرا شود.

مدرن‌ترین بوروکراسی‌های معاصر را دولت‌های اقتدارگرا به قصد تأمین امنیت ملی خود تأسیس کردند.

کارآمدی حکومت با کنترل فساد همبستگی قوی دارد. کنترل فساد تنها شاخص دولت قوی و تاثیرگذار نیست، اما حکومت‌های شدیداً فاسد در ارائهٔ خدمات، اجرای قوانین و نمایندگی منافع عمومی با مشکلات زیادی مواجه‌اند.

در جوامعی که اغلب سیاستمداران فاسدند، مجازات یک نفر به خاطر فساد بیشتر از آنکه نشانهٔ اصلاح باشد نشانهٔ جنگ قدرت است. (

توانایی حکومت‌ها در ایجاد رانت بسیاری از افراد بلندپرواز را تشویق می‌کند برای رسیدن به ثروت، مسیر سیاست و نه کارآفرینی یا کار در بخش خصوصی را انتخاب کنند.

بوروکراسی مدرن بر مبنای شایسته‌سالاری، لیاقت فنی و غیرشخصی بودن استوار است. وقتی کارمندان براساس حمایت سیاسی یا رفاقت با سیاستمداران انتخاب می‌شوند عملکرد آنها لاجرم بسیار ضعیف‌تر خواهد بود. پرکردن بوروکراسی از منصوبان سیاسی باعث افزایش دستمزدها و کمبود منابع مالی می‌شود.

استالین و صدام حسین برای اعمال قدرت صرفاً به کنترل دولت و ارتش و پلیس اکتفا نمی‌کردند، بلکه انبوهی از گروه‌های کوچک وفادار به خود را ایجاد کرده بودند و بر آنها فرمانروایی می‌کردند

جورج واشنگتن در سخنرانی خداحافظی خود «نسبت به آثار زیان‌بار روح حزبی که می‌توانست باعث تفرقه و نابودی ملت جدید شود هشدار داد». جان آدامز، جانشین او، هم معتقد بود «تقسیم کردن جمهوری به دو حزب بزرگ... بزرگترین شر سیاسی است که می‌تواند از دل قانون اساسی ما بیرون آید و باید از آن ترسید».

از همان روزهای آغازین جمهوری، آمریکا هویت ملی قدرتمندی داشت که بیشتر از آنکه مبتنی بر قومیت یا مذهب باشد در مجموعه‌ای از ارزش‌های سیاسی با محوریت وفاداری به نهادهای دموکراتیک ریشه دوانده بود. از جهاتی می‌توان گفت آمریکایی‌ها قانون اساسی خود را به عنوان تجلی ارزش‌های جهانشمول که شبیه‌سازی مهاجران جدید با فرهنگ‌های متفاوت را تا حدی آسان‌تر می‌کرد، می‌پرستیدند.

سیمور مارتین لیپسِت گفته است اگر در آلمان یا یونان می‌توان یک نفر را به غیر آلمانی و غیریونانی بودن متهم کرد، در آمریکا چنین کاری ممکن نیست، زیرا آمریکاگرایی یا آمریکایی بودن متشکل از مجموعه‌ای از ارزش‌هاست که پذیرش آنها اختیاری و داوطلبانه است و جزو خصایص قومی به ارث رسیده از گذشته نیست.

اگر کشوری تحت حاکمیت نخبگانی باشد که هدف اولیهٔ آنها استفاده از منابع عمومی برای پر کردن جیب خودشان باشد، اگر حق مالکیت مورد احترام نباشد، اگر کشوری نتواند سیاست‌های منسجم داشته یا مردم را آموزش دهد، در این صورت حتی داشتن منابع زیرزمینی ارزشمند مثل نفت هم نمی‌تواند به تداوم رشد اقتصادی بیانجامد. وجود ظاهری نهادهای دموکراتیک برای تضمین نتایج و پیامدهای مفید کافی نیست؛ دولت و حاکمیت قانون بخش‌های مهمی از این ترکیب‌اند.

تورم شکل پنهانی از مالیات‌گیری است و برای جمعیتی که ناگزیر از تحمل آن هستند پیامدهای نامناسب بسیاری دارد.

انسان‌ها در مقاطع حساس تاریخی دست به انتخاب‌هایی سیاسی می‌زنند که جوامع را مجبور می‌کند در مسیرهای بهتر یا بدتر گام بردارند. به بیان دیگر، انسان‌ها کارگزارانی هستند که سرنوشت خودشان را کنترل می‌کنند، حتی اگر شرایط مادی انتخاب‌های آنها را شکل دهد.

یکی از بزرگترین آسیب‌های حکومت‌های اقتدارگرا در بخش‌های مختلف دنیا بی‌میلی رهبران برای کناره‌گیری محترمانه بعد از یک دورهٔ زمانی و نبود نظام تصمیم‌گیری نهادینه شده دربارهٔ جانشینی است.

کشورها در هر سطحی از توسعه می‌توانند از حکومت اقتدارگرا به حکومت دموکراتیک گذر کنند، اما اگر درآمدسرانه آنها از آستانه معینی بیشتر شود احتمال دموکراتیک ماندن‌شان بیشتر می‌شود

برخی از موفق‌ترین دولت‌های مدرن در شرایط اقتدارگرایانه به وجود آمدند، آن هم در کشورهایی که امنیت ملی آنها با انواع تهدیدات مواجه بود. چین باستان، پروس/آلمان، ژاپن مدرن و برخی کشورهای دیگر مصداق این تحول‌اند. برعکس دموکراسی وقتی پیش از تحکیم دولت مدرن به وجود می‌آید، اغلب باعث تضعیف کیفیت حکومت می‌شود.

ظرفیت بوروکراتیک چیزی بیشتر از جمع جبری ظرفیت تک تک کارکنان یک بوروکراسی بوده و تابع سرمایهٔ اجتماعی بوروکراسی‌هاست.

ظرفیت دولت تابع منابع است. حتی بهترین و مشتاق‌ترین کارکنان هم اگر حقوق دریافت نکنند یا فاقد ابزارهای لازم برای انجام کار باشند به تعهدات خود پای‌بند نخواهند ماند. یکی از دلایل ضعیف‌بودن حکومت‌ها در کشورهای فقیر همین امر است.

حکومت‌ها زمانی بهتر کار می‌کنند که قدرت تبدیل به اقتدار شود، یعنی شهروندان به میل خود و به دلیل باور به مشروع بودن نظام از قوانین و سیاست‌ها تبعیت کنند.

درخاورمیانه کنونی نیز وضعیت اینگونه است و مذهب ابزار قدرتمند بسیج به حساب می‌آید. لذا دستور کار و برنامه‌های سیاستمداران بیشتر از آنکه معطوف به سیاست‌گذاری‌های اقتصادی باشد متوجه موضوعاتی نظیر اجرای احکام شریعت و دعوا بر سر موقعیت زنان است.

همهٔ جوامع، اعم از دموکراتیک و اقتدارگرا، در طول زمان محکوم به زوالند. موضوع اصلی توانایی آنها برای سازگار شدن و رفع عیوب خویش است.

کسانی که در فساد دست دارند الزاماً افراد بی‌اخلاقی نیستند، بلکه دایرهٔ تعهد اخلاقی آنها کوچکتر از حکومتی است که برای آن کار می‌کنند.