بریده‌هایی از کتاب آقای پالومار

راستی، خواب برای کسی که چشم‌هایش پلک ندارد، چگونه است؟

در عهد و مملکتی که همه خود را برای ابراز عقیده و داوری هلاک می‌کنند، آقای پالومار عادت دارد قبل از هراظهار نظری سه بار لبش را بِگزَد. اگر پس از سومین لب گزیدن، هنوز به آنچه می‌خواست بگوید معتقد مانده باشد آن را می‌گوید، وگرنه سکوت می‌کند؛ و درحقیقت همین‌طور هم هست، او هفته‌ها و ماه‌های زیادی را به سکوت می‌گذراند.

می‌توانیم درحال صحبت سکوت کنیم یا سوت بزنیم. همیشه امکان آن هست. مشکل، فهم متقابل در گفتگوست.

کسی که دوست جهان است، جهان نیز دوست اوست.

یک چیز زمانی از نگریسته شدن خوشحال است که در میان تمام چیزهایی که خودِ خود هستند، خودِ خود باشد و نه هیچ چیز دیگر.

«اگر ما به خودمان غرّه شویم، هیچ چیز خارج از خودمان را نمی‌شناسیم. جهان آینه‌ای است که در آن می‌توانیم تنها به تحسین کردن آنچه آموخته‌ایم در درون خود شناسایی کنیم، بپردازیم.»

در عهد و مملکتی که همه خود را برای ابراز عقیده و داوری هلاک می‌کنند، آقای پالومار عادت دارد قبل از هراظهار نظری سه بار لبش را بِگزَد. اگر پس از سومین لب گزیدن، هنوز به آنچه می‌خواست بگوید معتقد مانده باشد آن را می‌گوید، وگرنه سکوت می‌کند؛ و درحقیقت همین‌طور هم هست، او هفته‌ها و ماه‌های زیادی را به سکوت می‌گذراند.

چه آرامشی دست خواهد داد اگر موفق شود منِ مجرد و شکاک خود را کنار بگذارد و به اصلی کلی معتقد باشد که همه چیز از آن ناشی می‌شود! اصل واحد و مطلقی که همه اعمال و اَشکال از آن ریشه می‌گیرند؟ با سلسله اصول مجزا و محورهای اصلی‌ای که با هم برخورد می‌کنند و جهانی را به وجود می‌آورند که در هرلحظه، واحد به نظر می‌رسد.

چقدر حیطه این جهان صنعتی که می‌پنداشت دقت و قاعده جهانی را در خود دارد تقریبی و نزدیک به اشتباه است

به نظر می‌آید که پوسته حقیقی زمین به همین شکل باشد: نابرابر امّا منسجم، حتّی اگر این پوسته، شیارگرفته از شکستگی‌هایی باشد که نمی‌دانیم تا چه اندازه عمیق هستند.

در پشت هرشیء ارائه‌شده، حضور تمدنی که به آن شکل داده و از آن شکل گرفته است، احساس می‌شود.

دانش ایثارگری، زیر سلطه شک قرار دارد؛ ضمن اینکه قرن‌ها به دست فراموشی سپرده شده است؛ همچون نیاز بیان‌نشده‌ای بر وجدان‌ها سنگینی می‌کند.

می‌توان دریچه‌ای گشود به سوی آنچه برای انسان راه گریز و نجات از رنج زیستن است: شرکت دادن خود در امور، شناختن خود در نشانه‌ها، تبدیل جهان به مجموعه‌ای از نمادها؛ شاید بتوانیم بگوییم که اینها، اولین طلوع تازه فرهنگ در شب بلند زیست‌شناختی است.

سکوت هم می‌تواند گفتار به حساب آید، به مثابهِ پرهیز از به کار بردن کلماتی که دیگران استفاده می‌کنند؛ امّا معنای این سکوت‌گفتار، در وقفه‌های آن نیز هست، یعنی در آنچه هرازگاهی گفته می‌شود و به ناگفته‌ها معنا می‌دهد. و اگر بخواهیم بهتر بگوییم، سکوت می‌تواند برخی از کلمات را کنار بگذارد و یا آنها را در گوشه‌ای حفظ کند تا در فرصت بهتری استفاده شوند.

در مقابل هرکسی، شخص باید بداند چطور ارتباط برقرار کند، و از واکنشی که خودش در آن فرد به وجود می‌آورد، مطمئن باشداین واکنش می‌تواند دشمنی یا دوستی باشد، یا همچنین استیلای تحمل‌شده یا تحمیل‌شده‌ای باشد، و همین‌طور می‌تواند کنجکاوی یا عدم اعتماد یا بی‌تفاوتی باشد، و تسلط یا فرمانبری، و رهرویی یا معلمی، یا نمایشی در نقش هنرپیشه یا تماشاگر باشد، و بر اساس این مطالب و عکس‌العمل‌های شخص مورد نظر است که قواعد بازی، مثل حرکات و ضدحرکات بازی شطرنج، باید تعیین شود. برای رسیدن به همه اینها، اول از همه، هرکسی پیش از آنکه به مشاهده دیگران بپردازد، باید به خوبی خود را بشناسد.

همه آنهایی که چشم دارند، پرتو خورشید را می‌بینند که دنبالشان می‌آید؛ توهّم ذهن و احساسات، همیشه ما را اسیر خود می‌کند.

تنها، اصل هرچیز سندیت دارد

دانش نویی که انسان در تلاش به دست آوردن آن است، جوابگوی دانشی نیست که تنها برای ترویج و انتقال مستقیم شفاهی به کار می‌رود؛ و زمانی که این دانش جدید را از دست بدهیم، دیگر نمی‌توانیم آن را پس بگیریم و منتقل کنیم. هیچ کتابی نمی‌تواند آنچه در زمان کودکی به طور غریزی می‌آموزیم، به ما بیاموزد؛ مثل گوش کردن به آواز پرندگان و تماشاکردنِ دقیق پروازشان. و اگر کسی در آن دوروبر بود که اسم آن پرنده را به ما می‌گفت، برای همیشه در حافظه‌مان ثبت می‌شد.

مشکل، فهم متقابل در گفتگوست.

جهان، مانند دنیایی با نظم و قاعده و یا سلولی درهم است. جهانی کامل امّا غیرقابل شمارش و ناپایدار در مرزهای خود که در درون، جهان‌های دیگری را می‌گشاید. جهان، مجموعه‌ای از کهکشان‌های مه‌آلود و ذرات و حیطه‌های قدرت و تلاقی زمین‌هاست. مجموعه مجموعه‌ها...