بریده‌هایی از کتاب سیذارتا

قضاوت زندگی دیگران کار من نیست. من می‌‌توانم فقط قاضی اعمال خود باشم، من بایستی فقط برای خود چیزی را برگزینم و یا رد کنم.

قضاوت زندگی دیگران کار من نیست. من می‌‌توانم فقط قاضی اعمال خود باشم، من بایستی فقط برای خود چیزی را برگزینم و یا رد کنم

ریاضت راه وصول به مطلوب نیست.

عشق را می‌‌توان به صدقه گرفت یا آن را خرید و یا آن را به هدیه قبول کرد و یا آن را در سر راه پیدا کرد، امّا هرگز نمی‌‌توان آن را دزدید.

می‌‌روم تا همه اصول و عقاید و همه معلمین را ترک کنم و خود به تنهایی هدفم را بیابم ـ و یا بمیرم

«به نام آنکه جان را فکرت آموخت»

معانی و حقایق هیچگاه در جایی و در پس چیزی مخفی نشده‌‌اند، بلکه در باطن هرچیزی وجود دارند و هیچ چیز تهی از خداوند نیست»

کلمات نمی‌‌توانند افکار را به خوبی شرح دهند، کلمه چون برزبان آمد فرق پیدا می‌‌کند. اندکی کج می‌‌شود و اندکی ابلهانه می‌‌گردد.

هرچیزی که وجود دارد نیکو است. و مرگ نیز چون زندگی و گناه نیز همچون پارسایی پسندیده است. پس می‌‌بینیم که هرچیزی به جای خویش نیکوست و همه چیزها فقط نیازمندی به اذن من، توافق با من و فهم من را دارند. آن وقت همه با من سازگار می‌‌شوند و آزاری به من نمی‌‌رسانند. این را نیز از روح و جسم خود فرا گرفتم که ارتکاب گناه ضروری است. من به شهوت احتیاج داشتم. می‌‌بایستی ثروت و مال به دست آورم و نفرت غیرقابل وصف را به تجربه دریابم و فرا گیرم که در مقابل آنها مقاومت نکنم. تا بتوانم جهان را دوست داشته باشم و بیش از این، آن را با جهانی خیالی و یا تصوّر تکاملی واهی مقایسه نکنم و آن را به همین حالی که هست بگذارم و آن را دوست داشته و بدان تعلق بیابم. ای گوویندا، اینها افکاری هستند که من در سر دارم.

قضاوت زندگی دیگران کار من نیست. من می‌‌توانم فقط قاضی اعمال خود باشم، من بایستی فقط برای خود چیزی را برگزینم و یا رد کنم.

آب از سنگ قوی‌‌تر و محبت از زور بالاتر است.

بیا و این را نیز فراگیر که عشق را می‌‌توان به صدقه گرفت یا آن را خرید و یا آن را به هدیه قبول کرد و یا آن را در سر راه پیدا کرد، امّا هرگز نمی‌‌توان آن را دزدید.

در پناهگاه باطن خود آرامشی داری و می‌‌توانی هرزمان بدان پناه بری و خود باشی. درست مثل من، امّا بدان که مردم بسیار کمی دارای این ظرفیت‌‌اند، در صورتی که همه می‌‌توانند آن را داشته باشند.

بیشتر مردم چون برگ‌‌های خزانی هستند که در حال ریزش می‌‌باشند. اینان از درخت جدا شده، می‌‌چرخند و به هرطرف می‌‌روند و بالاخره به زمین می‌‌افتند. امّا آنان که چون ستارگان در مدار معینی در گردشند بسیار معدودند. بادی به آنها نمی‌‌رسد و راه و راهنمای آنها در خودشان است.

شاید تو از شدت جستجو چیزی نمی‌‌یابی.

ای گوویندا زمانی دراز را که هنوز نیز به پایان نرسیده گذراندم تا این را به جستجو بیابم که انسان نمی‌‌تواند چیزی را فرا گیرد. ای دوست من، به عقیده من در روح و جوهر موجودات چیزی است که نمی‌‌توان آن را دانش خواند، فقط یک نوع معرفت وجود دارد که در همه جاست و آن آتمان است که در من، در تو و در هرمخلوقی وجود دارد. و این معرفت هیچ دشمنی بدتر از دانش و دانشمندان ندارد. این اعتقاد من است.

«بسیار اتفاق می‌‌افتد که کسی که در طلب چیزی است و چیزی جز آنچه که در طلبش است نمی‌‌بیند. وی دیگر قادر به پیدا کردن و به‌‌دست آوردن چیز دیگری نمی‌‌شود. زیرا پیوسته بدانچه که مطمح نظرش است فکر می‌‌کند و فقط در جستجوی آن است. چون وی مقصودی دارد و آن قصد و نیت فکر او را اشغال کرده است. جستجو بدان معنی است که انسان مرادی داشته باشد، امّا درک معنای آن آزاد بودن و هدف نداشتن و پذیرندگی است.

نشان دادن زخم دل بدین شنونده چون شستشوی آن زخم در رودخانه بود که عاقبت خنک شده و با رودخانه یکی می‌‌گردید.

این مرد متفکر به آهستگی به راه خود می‌‌رفت و از خود می‌‌پرسید: «تو از آن تعالیم در جستجوی چه بودی و از معلمین چه می‌‌خواستی؟ و علی‌‌رغم آن که بسیاری از چیزها را به تو آموختند چه چیزی را نتوانستند به تو بیاموزند؟» سیذارتا در این‌‌باره به فکر فرو رفت و با خود گفت: «که آن نفس بود که من در طلب شناختن کیفیت و چگونگی آن بودم. می‌‌خواستم که خود را از چنگال نفس رهایی بخشم و مسخّرش کنم. امّا موفق به تسخیرش نشدم، فقط توانستم او را بفریبم. فقط توانستم از او بگریزم.

معانی و حقایق هیچگاه در جایی و در پس چیزی مخفی نشده‌‌اند، بلکه در باطن هرچیزی وجود دارند و هیچ چیز تهی از خداوند نیست»

برای هرچیز واقعیت و حال وجود دارد.

مهربانی از سخت‌‌گیری نیرومندتر است، تو می‌‌دانی که آب از سنگ قوی‌‌تر و محبت از زور بالاتر است.

پیری است گرانمایه که داننده راز است داننده راز فلک شعبده باز است

«داد و ستد پایه هرچیزی است، همه کس می‌‌گیرد و همه کس می‌‌دهد، زندگی این‌‌طور است.»

«نوشتن نیکو و تفکر از آن نیکوتر است. هشیاری نیک و صبر از آن نیک‌‌تر است»

عشاق پس از تمتع از میوه عشق باید بدون تحسین یکدیگر و بدون احساس این که فاتح و در عین حال مغلوب شده‌‌اند از هم جدا نشوند، تا آن که احساس سیری و گوشه‌‌گیری و این که با وی ناشی‌‌گری شده و یا وی ناشی‌‌گری کرده ایجاد نگردد.

سیذارتا، تنها یک هدف داشت. او می‌‌خواست آزاد شود و خود را از عطش سوزان امیال و آرزوها و لذات و رنج‌‌ها رها سازد. میل داشت بگذارد تا نَفْس بمیرد و با از بین بردن نفس لذت و صفای رهایی دل را بیابد و پنداری نیک داشته باشد. هدف او همین بود و بس.

سیذارتا در حال سکوت در نور سوزان آفتاب بایستاد. رنج سوزش آفتاب و تشنگی را دریافت و آنقدر در آن حال باقی ماند تا این که درد و رنج تشنگی از بین رفتند.

دانش و اسرار بودا قابل تعلیم نیست و در شرح و وصف نمی‌‌گنجد و غیرقابل ارائه می‌‌باشد. اینک وی در صدد بود که آنچه را بودا زمانی در لحظات تنویر ذهن به دست آورده بود خودش به تجربه به دست آورد.

باید برای خود و جهان و همه موجودات عشق و ستایش و احترام داشته باشیم.