بریده‌هایی از کتاب صراط

تو نخواه که در روز اول تصمیمت، دلی را داشته باشی که زنده دل‌ها پس از سال‌های سال آباد کرده‌اند. و قلب سلیمی را صاحب شده باشی که رسول‌ها با یک عمر ریاضت و رنج ساخته‌اند و به نزد خدا آورده‌اند.

ما عاشق آفریده شده‌ایم.

داستان انسان، داستان شکر و کفر است، در هر لحظه پیش می‌برد و یا عقب می‌افتد. این طور نیست که خیال کنی در یک جا ایستادن، در همانجا ماندن است، که ایستادن عقب گرد است و پایین رفتن.

این بزرگترین جنایت است که یک دسته بشناسند و بسنجند و تصمیم بگیرند و من اجرا کنم. مگر مغز من در سر دیگران است که برای من تصمیم می‌گیرند؟

کاروان رفت و تو دیگر با پا نمی‌رسی. فکر پرواز باش، بال بگشا و اگر بال هم نداری فریاد کن اهدنا الصراط.

از تو تنها عمل نمی‌خواهند. عمل اسکناس است که ارزش ندارد. ارزش آن وابسته به پشتوانه‌ی آن است. مهم عبادت نیست، مهم عبودیت است.

ایمان بر تمامی وجود تو پراکنده است. ممکن است دست تو ایمان آورده باشد، ولی هنوز چشم تو ایمان نیاورده باشد و خالی مانده باشد.

گم گشت فیض و راه به جایی نمی‌برد ای رهنمای گمشدگان، اهدنا الصراط

لَو عَلمَ الْمُدْبِرُونَ عَنّی کیفَ انْتظاری لَهُم وَ اشتیاقی اِلی تْرک مَعاصیهِم لَماتُوا شَوقاً بی و تَقَطَّعَت اَوْصالَهُم عَنْ مَودَّتی. اگر اینها که به من پشت کرده‌اند و رفته‌اند می‌دانستند که چگونه در انتظارشان هستم و چگونه مشتاق بازگشتشان هستم، از شوق می‌مردند و رگ‌هاشان از فشار عشق من پاره می‌شد. این صدای اوست. و این ماییم که باید در حَجَّةُ الاِْسلام، لبیک بگوییم. لَبَّیک. اللّهُمَ لَبَّیک... اِنَّ الْحَمْدَ وَ النِّعْمَةَ وَ الْمُلْکَ لَک لا شَریکَ لَکَ لَبَّیک.

تلقی هر کس از آزادی، وابسته به حرکت و به مانعی است که با آن برخورد کرده است.

ما امروز ابن الدنیا هستیم، ولی می‌توانیم ابو تراب شویم. آنچه داریم اگر به کار نگیریم و از آن کام نستانیم، از دست می‌رود و حسرتش بر دل می‌ماند.

آن وقت که با بسم‌الله به کار روزانه می‌پردازی، یعنی که این کار، مهمترین کار است و تو در این کار که مهمترین است، جز الله حاکمی نداری و محرکی نداری و از عوامل دیگر الهام نمی‌گیری.

عشق به تدریج شکل می‌گیرد و پیچیده می‌شود. این گیاه آهسته سربلند می‌کند تا از تمامی وجود تو سرازیر می‌شود و از دست و پا و چشم و گوش و فکر و خیال تو، جوانه می‌دهد و بار می‌آورد.

گفتم در همین لقمه فکر کن، گاهی دید تو پنج سانت است، تو می‌بینی یک لقمه در دهانت نشسته و داری می‌جوی. خوب پیداست که می‌گویی جانم، یک لقمه در دهان من افتاده. تو به تصادف دل می‌بندی. گاهی بیشتر دیده‌ای، دست خودت را دیده‌ای که لقمه را در دهان تو گذاشت، اینجا با غرور می‌گویی خودم همه کاره هستم. گاهی بیشتر حساب می‌کنی که، من که دستم لقمه نداشت، فقیر بود، از کجا آورد؟ اینجاست که بیشتر نگاه می‌کنی و رفیقت را می‌بینی و می‌گویی آنها به من دادند. گاهی بیشتر می‌کاوی که اینها هم مثل من هستند، همه فقیرند، همه دست خالی هستند، از کجا آورده‌اند؟

باید از اعماق شروع کند، وگرنه این همه بار او را می‌شکند و یا به غرور می‌رساند.

تو حتی در جمع می‌توانی خلوتی داشته باشی و در خلوت می‌شود که مشغول خیال‌ها باشی.

خدای من! سپاس مرا بر آنچه که مرااز آن محروم کرده‌ای، بیشترکن از سپاسی که من بر نعمت‌های تو دارم. شکر بر محرومیت بیشتر از شکر بر دارایی، این شکری است که راه رفته‌ها دارند.

امتحان و بلاء و فتنه همان‌طور که از اسم‌شان پیداست، محنت پذیرفتن و گرفتاری دیدن و در کوره نشستن است. و در این کوره است که پخته می‌شوی، که از خامی در می‌آیی و راه می‌افتی.

آه علی را کسی می‌فهمد، که سینه‌ی علی را فهمیده باشد. سینه‌ی او نه همچون سینه‌ی ماست که تحمل خودمان را نداریم و به عجز می‌رسیم علی سینه‌ای دارد که دشمنش در آن شناور است، که دشمن از وسعت آن در تنگناست. از همین سینه، علی آه می‌کشد که وای از توشه‌ی کم و از راه دور.

صراط دیداری تازه با قرآن

فرار کاری نمی‌کند، هنگامی که ضعیف‌تر شدی، دستگیر می‌شوی. امروز تا قدرت داری، دست به کار شو.

امکان ندارد او که ما را از خاک بیرون آورده و پروریده رها کند و در دست دشمن تنها بگذارد.

ما عاشق آفریده شده‌ایم و نه تنها عشق، که حرکت را، که فعالیت را با خود داریم. ما عاشق آفریده شده‌ایم.

آنها که خود را نکاشته‌اند و ریشه‌ها را از خاک بیرون برده‌اند، قراری نخواهند داشت.

با جریان عدالت، رفاه به وجود می‌آید و در هنگام رفاه، پوچی شکل می‌گیرد.

آنها که ریشه پیدا کرده‌اند و به ثبات رسیده‌اند، هیچ طوفانی آنها را نمی‌لرزاند، که وظیفه‌ها آنها را به امن رسانده و امان داده است: مَثَلُ کلِمَةٍ طَیبَةٍ...

کسی که عشق رفتن دارد، زمین خوردن مانعش نمی‌شود، که تجربه می‌آموزد. تجربه‌ای برای درست رفتن.

اتهام درون گرایی، ایده‌آلیسمی و عرفان زدگی، از آن اتهاماتی است که حریف را می‌شکند و از آن جوال‌هایی است که اگر دیر بجنبی با سر در آن می‌اندازندت و با چوب تکفیر روشنفکری و احیاناً علم زدگی و عمل زدگی می‌کوبندت و همین هجوم مبتذل کافی است که تو را از خودت برماند.

چه بسیار عبادت‌هایی که خودشان وَیل و عذاب انسان است.

نه فقه و اصول، نه تفسیر و نه کلام، نه حکمت و نه اشراق و نه عرفان و سلوک، هیچکدام ما را نمی‌رسانند. آنچه ما را می‌رساند عبودیت است و اطاعت است