بریده‌هایی از کتاب در تسلای همسر

وقتی مردم می‌بینند خانهٔ دوستی آتش گرفته، همگان به این فکر می‌افتند که چه کاری از دست‌شان برمی‌آید که در سریع‌ترین زمان ممکن آتش را خاموش نمایند؛ اما هنگامی که درون همان دوست آتش گرفته، مردم به عکس عمل کرده و با خود نفت می‌آورند!

تصور اینکه به دلایل متعددی، نوشته‌های یک نویسنده به مراتب بهتر از حیات اوست، موضوع چندان دشواری نیست زیرا بی‌آنکه قصد ورود به اندیشه‌های مذهبی داشته باشیم، باید گفت که نظر دادن به مراتب آسان‌تر از عمل کردن است.

شادمانی حاصل استفادهٔ صحیح از خرد به منظور دست یافتن به وضعیتی پایدار است، و این یعنی آن که اگر اتفاقا حادثه‌ای مسیر زندگی آدمی را کج کرد این امر نباید چرخشی عظیم در مسیر حرکت ایجاد و یا تمام بنای زندگی آدمی را ویران سازد.

واقعیت این است که دخترمان به دنیای بدون رنجی رخت بر بسته و این نباید مایهٔ درد و رنج ما باشد. چرا او باید عامل رنج باشد، اگر عاملی برای رنج و آزار وی نباشد؟

تنها راه جبران ناراحتی ذهن، حفظ سلامتی جسم است.

وقتی مردم می‌بینند خانهٔ دوستی آتش گرفته، همگان به این فکر می‌افتند که چه کاری از دست‌شان برمی‌آید که در سریع‌ترین زمان ممکن آتش را خاموش نمایند؛ اما هنگامی که درون همان دوست آتش گرفته، مردم به عکس عمل کرده و با خود نفت می‌آورند!

همان‌طور که بزرگترین کتابخانه‌ها در حالت بی‌نظمی و آشفتگی حتی به اندازه کتابخانه‌ای کوچک اما منظم، مثمر نیستند، به همان طریق نیز ممکن است شما دانش بسیاری در ذهن خویش انباشته نمایید که به اندازه دانشی به مراتب کمتر که با هدف و جهت خاصی آموخته‌اید، ارزشمند و کارآمد نباشد؛ زیرا تنها با منظم کردن دانسته‌هایتان بواسطه مقایسه هر حقیقت با حقیقت دیگر است که می‌توانید مالک تمام دانش خویش باشید و آن را به کار بندید. حال شما می‌توانید به اختیار خود را وقف مطالعه و آموختن نمایید اما در حقیقت نمی‌توانید خود را وقف تفکر نمایید؛ تفکر می‌بایست همانند آتشی که با کبریتی برافروخته می‌شود، در مغز آدمی شعله ور شده و با علاقه به موضوع تفکر استمرار یابد، علاقه‌ای که می‌تواند علاقه‌ای عینی و یا صرفا ذهنی باشد.

شخصی اجازه می‌دهد اندوه به درونش راه یابد، اما بعد از مدتی اندوه به همزادی دائمی و همدمی ساکن بدل می‌شود و پس از آن هر قدر خود شخص هم اراده نماید و بخواهد، اندوه او را رها نخواهد کرد

هنگامی که زئوس شهرت را در میان خدایان تقسیم می‌کرد، الههٔ اندوه نیز خواستار آن شد؛ زئوس نیز اجازه داد تا مردم او را بشناسند، اما صرفا مردمی که به ارادهٔ خویش خواهان شناخت او هستند.

رایحهٔ عطرهمیشه فرح بخش است اما در عین حال علاجی است بر رفع بوی بد؛ به همین شکل، در یاد نگاه داشتن خاطرات خوب باعث می‌شود تا آدمی را به قطع و یقین در دوران سختی و تعب محافظت نماید، زیرا کسانی که از به یاد آوردن خاطرات خوب نمی‌هراسند هرگز تقدیر را یکسره مسئول تمام اتفاقات بد زندگی‌شان نمی‌دانند.

مردمی که از تنظیم دیدگاه‌شان با حقایق طفره می‌روند، و می‌خواهند به هر طریقی شده حقایق را با پندارهای غیرطبیعی خویش مطابقت دهند، فلسفه را به معماهای بیهودهٔ بسیاری آلوده‌اند

آنچه که به شکل کاملا موثری مانع از کشف حقیقت شده است نه نمایش اشتباه امور که موجب انحراف از مسیر صحیح می‌شود و نه ضعف قدرت استدلال، بلکه پیش داوری و مسلم فرض نمودن عقیده‌ای خاص است که موانع کاذبی در ابتدای مسیر حقیقت قرار داده و همچون باد مخالفی، کشتی آدمی را از هدف خویش دور ساخته و بادبان و سکان را بی‌اثر می‌نماید.

دو نیاز اصلی برای تفکر فلسفی عبارتند از: نخست، بهره‌مندی از شجاعت در طرح سوال؛ و دوم، دست یافتن به هر امر بدیهی و قابل درک و توجه به آن به عنوان یک مسئله.

شاعر، خیالی مملو از تصاویر زندگی، شخصیت و موقعیت آدمی فراهم آورده و تمام آن‌ها را به تحرک وا می‌دارد و سپس به خواننده اجازه می‌دهد تا جایی که قوای ذهنی‌اش یاری می‌کند از این تصاویر، مفاهیم خاص خود را برداشت نماید. به همین علت است که او قادر است آدم‌هایی با استعدادهای ذهنی کاملا متفاوتی، از احمق‌ترین آدم‌ها تا فرزانه‌ترین آن‌ها را، جذب خود نماید. اما اندیشمند نه نفس زندگی بلکه اندیشه‌های غایی که خود وی از آن استنتاج نموده را عرضه می‌نماید و از خواننده می‌خواهد که با دقت بسیار و دقیقا همانند خود وی بدان‌ها بنگرد. به همین علت نیز طیف مخاطبان او بسیار محدود است. لذا شاعر را می‌توان به کسی که گل عرضه می‌کند و اندیشمند را به کسی که عطر می‌فروشد، تشبیه نمود.

به عنوان مثال رفتار آنتیگونوس با سربازهایش که در نزدیک چادرش مشغول بدگویی از او بودند، غافل از این که او حرف‌های‌شان را می‌شنود. وی در حالی که سربازانش را از کنار چادر می‌راند، گفت: "اوه عزیزان من، نمی‌شود بروید جایی دورتر بدگویی مرا بکنید؟"

هنگامی که زئوس شهرت را در میان خدایان تقسیم می‌کرد، الههٔ اندوه نیز خواستار آن شد؛ زئوس نیز اجازه داد تا مردم او را بشناسند، اما صرفا مردمی که به ارادهٔ خویش خواهان شناخت او هستند. یقینا آن چه ابتدای امر روی می‌دهد از این قرار است: شخصی اجازه می‌دهد اندوه به درونش راه یابد، اما بعد از مدتی اندوه به همزادی دائمی و همدمی ساکن بدل می‌شود و پس از آن هر قدر خود شخص هم اراده نماید و بخواهد، اندوه او را رها نخواهد کرد.

هنگامی که زئوس شهرت را در میان خدایان تقسیم می‌کرد، الههٔ اندوه نیز خواستار آن شد؛ زئوس نیز اجازه داد تا مردم او را بشناسند، اما صرفا مردمی که به ارادهٔ خویش خواهان شناخت او هستند.

اگر باور داشته باشیم که نصایحی که بر دیگران عرضه می‌داریم به هنگام نیاز مددکار خودمان نیز باشند- بنابراین نباید در دیار افسردگی خانه گزینیم یا درها را بر خویش ببندیم و در عوض لذت ناشی از خاطرهٔ او، غم را دستمایه حیات خویش سازیم.

اگر اتفاقا حادثه‌ای مسیر زندگی آدمی را کج کرد این امر نباید چرخشی عظیم در مسیر حرکت ایجاد و یا تمام بنای زندگی آدمی را ویران سازد.

شما نیز شب و روز بی‌وقفه علیه معصیت بجنگید یا دست‌کم تنها در اندک مواقعی به خویشتن اجازهٔ درآمیختن با لذات و سرگرمی‌ها را بدهید و با آنها بر سر باقی لحظات به معامله بپردازید، گویا که آنها فرستاده‌های دشمن شما هستند، آنگاه است که می‌توانید بی‌واهمه و مصمم به سوی آینده بروید.

شخصی اجازه می‌دهد اندوه به درونش راه یابد، اما بعد از مدتی اندوه به همزادی دائمی و همدمی ساکن بدل می‌شود و پس از آن هر قدر خود شخص هم اراده نماید و بخواهد، اندوه او را رها نخواهد کرد. به همین دلیل نیز بسیار مهم است که در همان آستانهٔ ورود، در برابر اندوه مقاومت کنیم

شادمانی حاصل استفادهٔ صحیح از خرد به منظور دست یافتن به وضعیتی پایدار است، و این یعنی آن که اگر اتفاقا حادثه‌ای مسیر زندگی آدمی را کج کرد این امر نباید چرخشی عظیم در مسیر حرکت ایجاد و یا تمام بنای زندگی آدمی را ویران سازد.

از نشانه‌های کسی که به درستی در مسیر تعالی و پیشرفت قرار گرفته این است که به هنگام بحث خرد و نزاکت را مد نظر دارد، در هنگام سخن در پی ستیزه جویی نیست و قیل و قال به راه نمی‌اندازد و سخن خویش را با خشم به پایان نمی‌برد، به هنگام پیروزی هلهله و به هنگام شکست اخم نمی‌کند.

در یاد نگاه داشتن خاطرات خوب باعث می‌شود تا آدمی را به قطع و یقین در دوران سختی و تعب محافظت نماید، زیرا کسانی که از به یاد آوردن خاطرات خوب نمی‌هراسند هرگز تقدیر را یکسره مسئول تمام اتفاقات بد زندگی‌شان نمی‌دانند. و این همان وضعیتی است که باید خود را از در افتادن در آن حفظ نماییم، ابتلای به بیماری ناله و شکایت آن هنگام که لکهٔ سیاه کوچکی را در دفتر زندگی‌مان می‌بینیم، در حالی که باقی صفحات آن سفید و پاکیزه است.

یک بار بطلیموس دانشمندی را به جهت جهلش تمسخر می‌کرد و از او پرسید که پدر پلئوس کیست؛ دانشمند گفت که پاسخ وی را می‌دهد تنها به یک شرط، و آن این که ابتدا بطلیموس بگوید پدر لاگوس که بوده. قصد دانشمند از طرح این سوال تحقیر نسب پادشاه بود، و همه انتظار داشتند که پادشاه عکس المعل تندی نشان دهد. بطلیموس گفت" اگر یک پادشاه تحمل استهزاء را نداشته باشد، خود نیز هرگز نباید دیگری را استهزاء کند. "

در واقع خشم بعد از زوال خرد ظاهر می‌شود و در را بر بازگشت او می‌بندد. و این مشابه وضعیتی است که آتش به خانهٔ کسی می‌افتد و او را به وادی فنا می‌کشاند، زیرا خشم نیز درون آدمی را پر از هیاهو، دود و هرج و مرج می‌سازد و نتیجه آن می‌شود که عقل قادر به دیدن یا شنیدن مطالب سودمند نیست.

لذا هرآنکس که متوجه مراحل اولیه خشم باشد و بداند که این آتش ناشی از یک ریشخند یا خنده‌ای نابجا به زودی جانش را چونان تودهٔ خشک کاهی شعله‌ور خواهد کرد، لازم نیست خود را چندان به زحمت افکند بلکه تنها کافی است با سکوت اختیار کردن و نادیده گرفتن آن، این آتش را فرو بنشاند. هر آنکس که آتش را شعله‌ورتر نسازد آن را خاموش می‌کند و هرکه خویش را در مراحل اولیه خشم کنترل کند و بر آن ندمد، آن را فرو می‌نشاند.

هرگاه سقراط متوجه می‌شد که از یکی از دوستانش عصبانی شده و " همانند طوفان سهمگینی است که به زودی بر ساحل اقیانوس خواهد وزید" صدایش را پایین می‌آورد، لبخندی می‌زد و از بیان کلمات سخت پرهیز می‌کرد- و به این ترتیب خویش را آرام می‌کرد و عواطفش را متعادل می‌نمود و مسیر مخالف را در پیش می‌گرفت.

هنر در خود ذوقی دارد و همین ذهن شخص را از زشتی منحرف می‌سازد.

خشم نشانهٔ تلاش و کوشش ذهنی کند و کودن است که درصدد برآمده تا به امری خلاف میل خویش واکنش نشان دهد.