بریده‌هایی از کتاب برتا ایسلا

در مصاحبه‌ای از او پرسیده‌اند «در یک اثر ادبی چه چیز بیش از همه شما را برانگیخته می‌کند؟» و جواب داده «شناخت. آن‌جایی که کتاب را می‌بندم و به خود می‌گویم “آری، راست می‌گوید، دقیقاً همین است. من هم این را می‌دانستم، اما تا قبل از این‌که این‌جا بخوانمش نمی‌دانستم که می‌دانمش.”»

«تاریخ الگویی از لحظه‌های بی‌انتهاست

مورد لطف قرار گرفتن آدم رو کوچیک می‌کنه ولی لطف کردن آدم رو بزرگ می‌کنه.»

کسی که بالاخره یه کاری می‌کنه بهتر از اونیه که از جاش تکون نمی‌خوره، حتی اگه تلاشش بی‌فایده باشه.

اروپا پُر از دژ و برج‌وبارو و قلعه و بقایا یا ویرانه‌هاشونه. این‌که دیگه این چیزها رو نمی‌سازیم دلیل نمی‌شه که وجود نداشته باشند و لازم نیستند. حالا اون برج‌های دیده‌بانی، خندق‌ها و آتش‌شکن‌ها ماییم؛ ما همون نگهبان‌ها، دیده‌بان‌ها و قراول‌هاییم که همیشه گوش‌به‌زنگیم، چه سر کار باشیم، چه نباشیم. یکی باید حواسش باشه تا بقیه آرامش داشته باشند، یکی باید اون تهدیدها رو شناسایی کنه، باید اون‌ها رو قبل از این‌که خیلی دیر بشه پیش‌بینی کنه

اتفاقی که افتاده مهم نیست، فقط آن چیزی مهم است که دیگران تصمیم می‌گیرند یا برداشت می‌کنند که اتفاق افتاده

شاید یک جاهایی تمام کشورها شبیه هم باشند و همگی به یک شیوه رفتار کنند.

خیلی‌ها دوست دارند فکر کنند کسی جای‌شان را نمی‌گیرد، وجودشان مؤثر است و از بیخ‌وبن بیخود و بی‌فایده نیست.

آدم‌ها به جایی تعلق دارند که به‌شون ارزش و اهمیت می‌دن، به‌خصوص جایی که واقعاً آدم رو بخواد و جذبش کنه.

همیشه می‌شود سکوت کرد، به‌خصوص اگر حرف زدن منجر به باخت شود.

همهٔ دولت‌ها و مجلس‌ها این کار رو می‌کنند. وقتی به قدرت می‌رسند و قراره قانون وضع کنند دیگه فراموش می‌کنند چه شعارهایی قبل از به قدرت رسیدن می‌دادند.

یه جورهایی زندگی راحتیه، یه نفر دائم به‌ت می‌گه چی‌کار کنی. تازه می‌فهمی چرا بعضی از آدم‌ها دوست دارند توی زندان بمونند، چون لازم نیست از خودشون سؤالی بپرسند. بعضی وقت‌ها دستورالعمل دقیق می‌دن: این کار و اون کار و فلان کار رو بکن، بعضی وقت‌ها هم دقیق هم نیست و می‌گن فقط نتیجه بگیر.

نباید از دنیا انتظار رفتار عادلانه یا جبران مافات داشته باشی. این‌ها اصلاً وجود خارجی ندارند.

رنجیدگی گاهی اوقات می‌تونه آدم‌ها رو از سرجای راحت‌شون بلند کنه و باعث بشه کاری رو انجام بدن که لازمه. تمام.»

هیچ کس بابت تلاش‌ها، توانمندی‌ها، ذکاوت، بردباری‌شون ازشون قدردانی نمی‌کنه، تقدیر و تحسینی در کار نیست. چیزی که براشون مهم یا حیاتی بوده برای بقیه هیچ اهمیتی نداشته و صرفاً یک گذشتهٔ ناشناخته‌ست…»

بیش‌تر مردم واقعاً از آن‌ها متنفر بودند، آن‌ها را دشمن خود می‌دانستند؛ کسانی که مردم را تعقیب می‌کردند و کتک می‌زدند و دستگیر می‌کردند. نابودی زندگی‌ها تازه شروع شده بود. ‫***

عادت مثل جادو است و به هر چیز گذرا و غیرضروری‌ای ضرورت می‌بخشد.

قتل رو بندازیم گردن یه دزد یا یه روانی؟ این آخرین دستاویز پلیسه که توی موارد خیلی پیچیده ازش استفاده می‌کنه، یا موقعی که کلی از قضیه گذشته و هنوز چیزی دستگیرش نشده و همه‌چی مبهمه.

«ما می‌تونیم شرایط رو عوض کنیم، اما هیچ نشونه‌ای از خودمون به جا نمی‌ذاریم و به همین دلیل نمی‌تونیم مسئولیت اون تغییرات رو بپذیریم. هیچ‌کس ما رو بابت اعمالی که مرتکب شده‌یم یا نشده‌یم بازخواست نمی‌کنه. پس ما وجود نداریم، از کسی دستور نمی‌گیریم، یا کسی ما رو جایی نمی‌فرسته.»

هر وقت وسوسهٔ اعتراف به سراغت می‌آید به رنج‌هایی فکر کن که در مکافاتش باید تحمل کنی، به خطرهایی که برای دیگران سبب می‌شوی، و این را هم می‌فهمی که راه را برای سؤالات دیگر باز می‌کنی. پس بهتر است سکوت کنی و یک کلمه از دهانت درنیاید، بهتر است دروغ ببافی، و اگر لازم شد همه‌چیز را انکار کنی.

وقتی برای دولت کار می‌کنی، از تو می‌خواهند و دست از خواستن نمی‌کشند تا همه‌چیز را در اختیار خود درآورند و معمولاً هم به کارمندان و شهروندان فشار می‌آورند (این کار را از سرِ وطن‌پرستی بکن، فلان کار را از سرِ وفاداری، این یکی را برای هم‌بستگی با فقرا یا فقط به خاطر خدا انجام بده) و تو نمی‌دانی این خواهش‌ها و فشارها کِی تمام می‌شود، و چه جنون و فداکاری‌هایی می‌خواهد.

با آن افراط‌گرایی‌شان حتی افراد بیش‌تری را به ارتکاب جنایاتی تشویق می‌کردند که اگر فشار یا اصرار یا تأثیر سخنرانی‌های پُرشور، قدرت اغواگر و تندروی‌های خودنمایانه‌شان نبود هرگز مرتکب آن اعمال نمی‌شدند.

«در برابر هیتلر، جنگ زیرکانهٔ تمام‌عیاری راه می‌اندازیم. مجازید هر عملی انجام دهید تا پایانِ جنگ را نزدیک‌تر کند و به شکست کامل رایش منجر شود. اگر نگران عملی هستید که مجبورید علیه هم‌وطنان‌تان انجام دهید باید همین حالا تصمیم‌تان را بگیرید. من این را درک می‌کنم. در غیر این صورت، به درد ما نمی‌خورید و بی‌شک برای‌تان کار دیگری در نظر خواهیم گرفت. اما اگر قصد دارید به من بپیوندید، باید هشدار بدهم که در تشکیلات من هر نیرنگی مجاز است. هر قدر ناجوانمردانه‌تر، بهتر. بی‌هیچ حدومرزی: دروغ، شنود تلفنی، خیانت، جعل، رسوایی، دروغ‌پراکنی، تفرقه‌افکنی، تهمت، افترا و هر چیز دیگر. یادتان باشد، حتی قتل عمد.» هنوز آن عبارت انگلیسی در ذهنم مانده: «قتل عمد.»

(میل به دانستن مثل طلسم است و مهم‌ترین دلیل بدبختی‌ها؛ حتی اگر از موضوعی اطلاع داشته باشی یا بتوانی حدس بزنی چه شده، باز هم سرکوب آن میل غیرممکن است). آ

چون برای کسی مهم نیست من چی‌کار می‌کنم و کاری به کارم ندارند، موضوعاتی انتخاب می‌کنم که دوست‌شون دارم. این خیلی مهمه که بچه‌ها تاریخِ نسبتاً معاصری رو بخونند که ما رو رسونده به این‌جایی که هستیم،

فقط کافیه گوش بدی تا در معرض آلودگی قرار بگیری.»

همه‌چیز توجیه‌پذیر است، به دیدگاه افراد بستگی دارد، و از آن‌جایی که هر کسی دیدگاه خودش را دارد برحق بودن آسان است.

بهتره همه‌چی همون‌طور که هست ادامه پیدا کنه: حل‌نشده، نامعلوم و مبهم.»

اگه بدونی چه‌قدر آدم توی دنیا سر هیچ‌وپوچ پول می‌گیرند: واسه این‌که عضو هیئت‌مدیره یا عضو یه اتحادیه‌ند، واسه شرکت تو چند جلسه در سال و مشاوره‌هایی که هیچ‌وقت نمی‌دن، و واقعاً فقط واسه این‌که ساکت سرجاشون بشینند و سکوت کنند. دولت از این‌که همچین انگل‌هایی داره خیلی هم خوشحاله. با این کار شرّ خیلی از مشکلات رو کم می‌کنه، نارضایتی‌ها رو آروم می‌کنه و این رو یه جور سرمایه‌گذاری می‌دونه.

همهٔ ما یک وجه ابله و خودکامه داریم،