بریده‌هایی از کتاب قدرت هوش هیجانی

«حمله به شخصیت افراد- کسی را احمق یا ناتوان نامیدن- توجه به نکته اصلی را به فراموشی می‌سپارد. با این کار، شما به سرعت فرد مورد نظر را در موضع دفاعی قرار می‌دهید؛ بنابراین، او دیگر هیچ‌گونه پذیرشی نسبت به آنچه که می‌خواهید برای اصلاح امور و عملکرد به او بگویید، نخواهد داشت.»

«استرس، افراد را خنگ می‌کند.»

اغلب، افراد هنگامی انتقاد می‌کنند که صبرشان لبریز شده‌ باشد. و این‌گونه است که انتقاد به بدترین شکل ممکن و با استفاده از لحنی مملو از طعنه و کنایه و با به خاطر آوردن فهرست بلندی از تمام دلخوری‌هایی که تا آن زمان پیش خود نگاه داشته‌اند و حتی تهدید، بیان می‌کنند. چنین حمله‌هایی نتیجه معکوس خواهد داشت. این نوع انتقادها به صورت توهین و تحقیر توسط گیرنده دریافت می‌شوند، بنابراین فرد مخاطب نیز به نوبه خود عصبانی خواهد شد. و این بدترین راه برای برانگیختن افراد است.

افرادی که یکدیگر را زیاد دوست داشته‌باشند، زیاد با یکدیگر حرف می‌زنند.

همان‌طور که در کتاب کار کردن با هوش هیجانی پیشنهاد کردم، توانمندی‌های مربوط به هوش هیجانی- و نه توانمندی‌های مربوط به IQ و مهارت‌های حرفه‌ای و فنی- به عنوان توانمندی‌های «تفاوت‌ساز» ظاهر می‌شوند که می‌توانند به بهترین شکل پیش‌بینی کنند از میان یک گروه افراد بسیار باهوش، چه کسی می‌تواند با بهترین توانمندی، رهبری و مدیریت را بر عهده گیرد.

خود سامانی (تنظیم خود) که مانند یک گفتگوی مستمر درونی است، جزئی از هوش هیجانی است که ما را از اسارت در احساساتمان رها می‌کند.

افرادی که بر احساسات خود مسلط هستند، می‌توانند به خوبی با تغییرات هماهنگ شوند.

تاثیرگذارترین رهبران و مدیران در یک خصیصه بسیار مهم با یکدیگر اشتراک دارند: همگی آنها از سطح بالایی از مفهومی که امروزه ما آن را «هوش هیجانی» می‌نامیم، برخوردارند.

در اقتصادی که مبنای آن فعالیت بر اساس دانش است، ارزش از طریق تلاش تیم‌ها خلق می‌شود.

پژوهشگران دیگری نیز تایید کرده‌اند که هوش هیجانی نه تنها رهبران و مدیران برجسته و چشمگیر را از دیگران متمایز می‌کند، بلکه می‌تواند ارتباط تنگاتنگی با عملکرد قوی و برجسته نشان دهد.

«وضوح و صراحت» به همان اندازه که برای انتقاد مهم است، برای تشویق و ستودن افراد نیز بااهمیت است. نمی‌خواهم بگویم که تحسین و تمجید مبهم و نامشخص هیچ تاثیری ندارد، اما قطعاً تاثیر چندانی نخواهد داشت و نمی‌تواند برای افراد آموزنده باشد.

افرادی که از مهارت اجتماعی برخوردارند، آشنایان زیادی دارند و ذاتاً می‌دانند چگونه زمینه‌های مشترک با افراد متفاوت را پیدا کنند و می‌توانند با افراد رابطه صمیمانه و تاثیرگذار برقرار نمایند. این به آن معنا نیست که این افراد مستمراً در حال معاشرت با افراد جدید هستند، بلکه این افراد بر اساس این پنداشت عمل و رفتار می‌کنند که هیچ کار مهمی به تنهایی انجام نمی‌شود.

افراد خوداگاه را می‌توانید از اعتماد به نفس بالایی که دارند نیز به خوبی تشخیص دهید. آنها درک و شناخت بسیار خوبی از توانمندی‌های خود دارند و کمتر احتمال دارد به دلیل بر عهده گرفتن مسئولیت‌های بیش از حد و اضافی، خود را در معرض شکست قرار دهند. آنها همچنین می‌دانند که چه زمانی باید درخواست کمک کنند. همچنین، ریسک‌هایی که این افراد در محل کار می‌پذیرند نیز محاسبه‌شده هستند. این افراد، خواهان مواجه شدن با چالش‌هایی که می‌دانند به تنهایی از پس آنها بر نمی‌آیند، نیستند. آنها مطابق با توانمندی‌های خود «بازی» می‌کنند.

به یاد داشته باشید مهم‌ترین باوری که به خوش‌بینی منتهی می‌شود، این‌است که شکست‌ها و ناکامی‌ها اغلب به علت شرایطی به وجود می‌آیند که می‌توانیم آنها را به منظور بهتر شدن تغییر دهیم.

رهبری و مدیریت، بیشتر هنر است تا علم.

خودآگاهی را همچنین می‌توان در حین بررسی عملکرد افراد به خوبی شناسایی کرد. افراد خوداگاه، از محدودیت‌ها و نقاط قوت خود آگاه هستند و به راحتی در مورد آنها حرف می‌زنند و اغلب تشنه دریافت انتقاد سازنده هستند. بر خلاف این دسته از کارکنان، افرادی با خوداگاهی ضعیف، پیام‌هایی را که مبنی بر نیاز آنها به رشد و بهتر شدن است به صورت تهدید یا نشانه‌ای از شکست تعبیر و تفسیر می‌کنند.

خودآگاهی خودآگاهی اولین مولفه هوش هیجانی است و مطابق با پند معبد دلفی مبنی بر «خودت را بشناس» در هزاران سال پیش است. خودآگاهی به معنای برخورداری از درک عمیقی از هیجانات، نقاط قوت، ضعف‌ها، نیازها و رانه‌های خود است. افرادی با خودآگاهی قوی، هرگز به طور افراطی انتقادگر نیستند و از آن سو نیز هیچ‌گاه به طور غیرواقع‌گرایانه امیدوار نیستند. آنها با خود و دیگران صادق هستند. افرادی که از میزان خودآگاهی بالایی برخوردار هستند، درک می‌کنند که احساساتشان چگونه بر خود آنها، دیگران، و عملکرد شغلی‌شان تاثیرگذار است.

رهبران اقتدارطلب، کارکنان خود را به سوی یک دورنمای مشخص بسیج می‌کنند. رهبران ارتباط‌جو پیوندهای احساس و هیجانی و همسازی را در افراد خلق می‌کنند. رهبران مردم‌سالار از طریق مشارکت به دنبال رسیدن به اتفاق نظر هستند. رهبران الگوگرا به دنبال عملکرد عالی و استقلال و خودکار بودن در کارها هستند. رهبران مربی‌گرا، افراد را برای آینده رشد و پرورش می‌دهند. رهبران زورگو و قلدر اطاعت فوری و بی چون و چرا را از افراد خود طلب می‌کنند.

چگونه می‌توان خودآگاهی را تشخیص داد؟ اول از همه، خودآگاهی، خود را به صورت رک‌گویی و بی‌غرضی و توانایی ارزیابی خود به صورت واقع‌گرایانه نشان می‌دهد. افراد برخوردار از خودآگاهی بالا، می‌توانند به طور دقیق و بی‌پرده درباره هیجانات خود و تاثیری که این هیجانات بر کار یا شغل آنها دارند، سخن گویند - که البته این موارد لزوماً هم معنا با سخن گفتن به صورت افراط‌آمیز یا اعتراف‌گونه یا با هدف اظهار فضل نیست.

رهبری تسلط و غلبه نیست، بلکه به معنای هنر قانع کردن افراد برای کار با یکدیگر حول یک هدف مشترک است.