بریده‌هایی از کتاب ایران باستان

گرچه ممکن بود باد و باران آن‌ها را به خاک تبدیل کند، حریف سیاسی شاهنشاهی هخامنشیان، یعنی اسکندر، با آتش زدن تخت جمشید، ناخواسته باعث شد این اسناد باقی بماند. زیرا این لوحه‌ها با آتش پخته و سخت شدند و امروزه گواه استعداد سازماندهی خالقان خود هستند.

خط آرامی به برکت الفبای آسان خود، از سده هشتم پیش از میلاد در این ناحیه بیش از پیش به زبان ارتباطی "بین‌المللی" تبدیل شد و سرانجام به شکل مستقل "آرامی کهن" به زبان رسمی اداری (شاهنشاهی) هخامنشیان تبدیل گشت.

پیش از کشف گواهی‌های پنهان در خود ایران، تاریخ شاهنشاهی هخامنشیان نه تنها در روایات یونانی، بلکه در متون عهد عتیق (تورات) و بیش‌تر از همه در کتاب‌های اشعیا، عزرا، نحمیا، استر، و دانیال نیز آمده است.

این باید مهم‌ترین دلیل باشد که چرا داریوش نقش‌برجسته و سنگنبشته خود را در این‌جا قرار داد ــ در محلی نزدیک این‌جا بوده که او و دوستان توطئه‌گرش توانسته‌اند گئوماتِ غاصب را در اقامتگاه تابستانی‌اش بکشند و مهار کشور را خود به دست گیرند.