بریده‌هایی از کتاب تبسم نور

’تِلْک الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لَا یرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ‘؛ سرای آخرت از آن کسانی است که به دنبال برتری‌جویی در زمین نیستند.

پس اکنون این سه چیز باقی می‌ماند: ایمان و امید و محبت، لیک بزرگ‌ترین آنها محبت است.‘»

چرا در سورهٔ مزمل آمده عبادت و عمل شبانه، راست‌تر و اثرگذارتر است؟» «احساس کرده‌ای که گیاهان و درختان در شب، هوشیارتر و بیدارترند؟ دقت کرده‌ای که باغِ خانه‌تان شباهنگام از چه احساسات رنگینی آکنده است؟ شب صداهای آسمانی بهتر شنیده می‌شود. ’شب خیز که عاشقان به شب راز کنند‘ ...»

بیایید طوری قرآن بخوانیم که قرآن نیز ما را بخواند. ’آن سرای آخرت را برای کسانی قرار می‌دهیم که در زمین هیچ برتری و تسلّط و هیچ فسادی را نمی‌خواهند؛ و سرانجامِ (نیک) برای پرهیزکاران است. ‘

اگر زندگی و جنب‌وجوش و تقلاهای‌مانْ با خدا که نور جهان است در پیوند نباشد هیچ است. اگر زندگی صرفِ دل نشود، اگر دل حول محبت نگردد، اگر محبت از حضور خداوند اعتبار نگیرد... آه! اگر درد خدا در من و تو پایان گیرد، چه بازی پوچی می‌شود زندگی! چه بازی بیهوده‌ای!»

پس اکنون این سه چیز باقی می‌ماند: ایمان و امید و محبت، لیک بزرگ‌ترین آنها محبت است.‘»

وَدَّعَک رَبُّک وَمَا قَلَی‘. خدا می‌داند پیامبر چه ذوقی کرده با شنیدن این بشارت و کبوتر روحش چه بالی گشوده و سپس در چه اطمینان و امنیتی آرام گرفته است.

دانستن اهمیتِ اساسی ندارد مگر وقتی‌که به محبت بینجامد. این

«بسم الله الرحمن الرحیم» مهم‌ترین قاعدهٔ فهم قرآن است. نه‌تنها «طُفیل هستی عشقند آدمی و پری» که هستیِ خدا نیز بر محبت استوار است. بکوش هر سخن و کردارت، به رنگ رحمت باشد.

گاهی از گل‌ها پرستاری می‌کنم و در معنای لطیف این آیه درنگ می‌کنم: «فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا» خدا مریم را به نیکویی پذیرفت و چون گیاهی نیکو پرورش داد. وقتی همسرِ عمران، دختر خود، مریم، را از کاروبارِ جهان آزاد کرد و به خدا سپرد، دعا کرد خدایا از من بپذیر! این بذرِ کوچک را باغبانی کن. چراکه برای بذرِ آدمی نیکوتر از تو باغبانی نیست:

تو مگو همه بِجَنگند و ز صلح من چه آید؟ تو یکی نه‌ای هزاری تو چراغِ خود بَراَفْروز در برابر جهانی که آبستن از جنگ است تو صلح باش. با خود و با دیگران درْ آشتی. باور کن که ستیزه‌خویی به محرومیت از زندگی می‌انجامد. اهل صلح برندگانِ زندگی هستند؛

این وصیّت ابوسعید ابوالخیر را به تو تقدیم می‌کنم: «این است و بس، و این بر ناخنی توان نبشت: إذبَح نَفسَکَ وَ إلّا فلا تَشتَغِل بِتُرَّهاتِ الصّوفیة.» یعنی: نفْست را بکش وگرنه خویش را به یاوه‌های صوفیه مشغول مدار.

آمده‌ایم تا دل به حقیقت، زیبایی و خوبی بدهیم. هرکجا حقیقتی است به جان در بر کشیم. هرکجا زیبایی است سراسر نگاه شویم و هرکجا خوبی است مروّج و ثناگوی آن باشیم. ما آمده‌ایم تا دل را از تابش این سه آفتاب، گوهر کنیم. خودبینی تو را از در بر کشیدن این سه باز می‌دارد.