«سایه مجازی ما» نوشته‌ی دامون براون، نویسنده آمریکایی است. این کتاب در خصوص ثبت خاطرات و یادبودها در ابزارهای مجازی است و در این خصوص بحث می‌کند که چگونه چنین ابزارهایی نوعی سایه مجازی را از زندگی ما ایجاد می‌کنند. داستان از این قرار است که سایه‌ی مجازی مانند یک سایه‌ی فیزیکی، نشانی از موقعیت واقعی خود ماست که در آن به سرمی‌بریم. هرچند این سایه مقدار کمی عقب‌تر است.

در فصل‌های نخست این کتاب به ایجاد نشان‌هایی در ذهن‌مان برای یادآوری تجربه‌ها و خاطرات اشاره شده است و این که نشان‌ها، فضایی از ذهن ما را اشغال می‌کنند. به‌علاوه برای ایجاد چنین نشان‌هایی باید لحظات خوشی را که می‌توانیم داشته باشیم، فدای ثبت آن‌ها کنیم. وجود چنین فضایی در ذهن، منجر به ایجاد سایه‌ای غیر واقعی برای ما می‌شود که همیشه ذهن ما را با خود درگیر می‌کند و یا به‌عبارتی همیشه دنبال ماست.

در ادامه نیز از محاسن و معایب فناوری برای ثبت لحظات در حافظه‌های رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی سخن به میان آمده است.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

گروه بی‌شماری از ما در شبکه‌های اجتماعی از این که غرق در توجه و نظارت هستیم خرسند به‌نظر می‌رسیم. ما می‌توانیم مناظره‌ای زنده درباره‌ی آخرین اخبار داشته باشیم. ما می‌توانیم با تعطیلاتی که در نوع خود تک هستند، خودنمایی کنیم. هنگامی که پاسخ و یا واکنشی دریافت نمی‌کنیم، زمان فراوانی را صرف تلاشی ماهرانه برای ساماندهی وضعیت و به‌روز رسانی آن در انتخاب تصویر و متن می‌کنیم. یا به‌جای آن، نظری غیرمنتظره و فکری بی‌مقصد را یک‌باره مطرح و بعد احساس می‌کنیم غرق در پاسخ‌های «لایکی» شده ایم که در تویتر دریافت کرده‌ایم. گویی در اتاقی هستیم که در آن افراد موج می‌زنند و ما می‌خواهیم صدای همه را بشنویم. جای تعجب نیست، آن‌لاین بودن می‌تواند تجربه‌ای باشد که بالقوه اضطراب آور باشد، زیرا هنگامی که آن‌لاین هستیم نمی‌دانیم مخاطب ما کیست.

علی فرزانه