جوزف اشکورتسکی

‏«جوزف اشکورتسکی» (Josef Škvorecký) زادهٔ سال ‫۱۹۲۴‏، در سال ‏۲۰۱۲ میلادی درگذشت. او از مهم‌ترین چهره‌های ادبیات چک بود؛ نویسنده و جستارنویسی که نه نازیسم توانست او را خاموش کند و نه کمونیسم. از نوجوانی دل‌بستهٔ ساکسوفون شد و در جنگ جهانی دوم دو سال را در اسارت و بیگاری در کارخانهٔ هواپیماسازی گذراند. پس از پایان جنگ، خود را گرفتار محاصرهٔ کمونیسم شوروی یافت که کشورش را به نابودی می‌کشاند. با وجود این محدودیت‌ها به نوشتن ادامه داد و موسیقی جاز، بلوز و راک اندرول را همچون نمادهایی از آزادی و مقاومت در برابر دیکتاتوری به کار گرفت. کتاب «ساکسوفون بیس» به قلم او که در اواخر دههٔ ۱۹۷۰ میلادی منتشر شد، ترکیبی است از یک جستار بلند و دو داستان که در آن از نفرت توأمان نازی‌ها و کمونیست‌ها از موسیقی جاز و از مقاومت نسل خود با همین موسیقی سخن گفته است. پس از سرکوب بهار پراگ در سال ۱۹۶۸ و ممنوع‌القلم‌شدن، به کانادا مهاجرت کرد و آنجا انتشاراتی را بنیان گذاشت که آثار نویسندگان بزرگی چون «میلان کوندرا»، «بهومیل هرابال» و «واسلاو هاول» را منتشر کرد. این نویسنده با ساکسوفون مشهورش هم می‌نواخت و هم می‌نوشت تا نشان دهد تنها صدا است که باقی می‌ماند. او که به داشتن نثری مبتکرانه شهرت داشته، در طول عمر خود جوایز و افتخارات متعددی دریافت کرد؛ ازجمله «نشان شیر سفید» که در سال ۱۹۹۰ میلادی توسط واسلاو هاول، نخستین رئیس‌جمهور جمهوری چک به او اعطا شد. ‏«جوزف اشکورتسکی» سرانجام در ۸۷سالگی در شهر تورنتو در کانادا چشم از جهان فروبست.

این نویسنده، برندهٔ Neustadt International Prize for Literature در سال ۱۹۸۰، دریافت‌کنندهٔ Governor General’s Award for Fiction (کانادا) در سال ۱۹۸۴ و دریافت‌کنندهٔ جایزهٔ دولتی ادبی جمهوری چک (Czech Republic State Prize for Literature) در سال ۱۹۹۹ بوده و لقب Chevalier de l’Ordre des Arts et des Lettres را در فرانسه در سال ۱۹۹۶ میلادی دریافت کرده است.