کتاب راهنمای عملی فعّال‌سازی رفتاری برای درمان افسردگی

کریستوفر آر. مارتل، عضو انجمن روان‌شناسان حرفه‌ای آمریکا، سونا دیمیدجیان، استادیار روان‌شناسی دانشگاه ایالتی کولورادو، رات هرمن دان، مربی بالینی گروه روان‌شناسی دانشگاه واشنگتن هستند. هدف از کتاب «راهنمای عملی فعّال‌سازی رفتاری برای درمان افسردگی: راهنمای درمانگران»، مجهّز کردن متخصّصان بالینی به دانشی است که برای استفاده از درمان فعّال‌سازی رفتاری به آن نیاز دارند. این کتاب بسیاری از فنون رفتاری را که برای درمانگران فعّال‌سازی رفتاری و مراجعانشان سودمند خواهد بود، توصیف می‌کند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «اگر درمان‌های روان‌شناختی را با توجّه به میزان ساختار یافتگی آن‌ها بر روی یک پیوستار تصوّر کنیم، فعّال‌سازی رفتاری در انتهای ساختار یافته‌ی این طیف قرار خواهد گرفت؛ امّا درمان فعّال‌سازی رفتاری باید مطابق با نیازهای خاص و منحصربه‌فرد هر مراجع طرّاحی شود که این کار مستلزم میزان قابل‌توجّهی از انعطاف‌پذیری، نوآوری و تجربه از جانب درمانگر است. این همان چیزی است که بسیاری از روش‌های توصیف‌شده در این کتاب را سودمند می‌سازد. برخی از فنون فعّال‌سازی رفتاری نظیر برنامه‌ریزی فعّالیت‌ها منحصر به همین درمان است، امّا تکنیک‌های بسیاری نیز مانند حلّ مسئله، برخورد با افکار به عنوان رفتارهایی مشکل‌آفرین و تمرکز بر اجتناب و پیشگیری از عود وجود دارد که بین درمان فعّال‌سازی رفتاری و سایر درمان‌های شناختی- رفتاری مشترک است. در این توصیف جامع و مفصّل از فعّال‌سازی رفتاری، هر فصل از کتاب به وضوح مسائل، مشکلات و چالش‌های خاصی را مورد توجّه قرار داده و انواع رفتارهای تسهیل‌کننده‌ی فرآیند درمانی را توضیح می‌دهد. مؤلفان این کتاب به اختصار به کاربردهای بالقوّه ی فعّال‌سازی رفتاری برای افراد مبتلا به مشکلاتی غیر از افسردگی (برای مثال مقابله با سایر بیماری‌های جسمی و مراقبت از افراد سالمند مبتلا به دمانس) نیز اشاره می‌کنند. در این که درمانگران مختلف تا چه حد این مداخله را به درستی اجرا می‌کنند و بیماران چگونه به این درمان پاسخ می‌دهند، تفاوت‌های فردی قابل‌توجّهی وجود دارد. این‌ها مسائل مهمّی هستند که پژوهش‌های آتی به آن‌ها خواهند پرداخت.»