کتاب سیزده ساله ها

کتاب سیزده ساله‌ها نوشته‌ی هادی شیرازی، مجموعه‌ای از خاطرات و روایت‌های مستند درباره نوجوانان شهید و رزمنده در دوران دفاع مقدس است. این کتاب با گردآوری روایت‌هایی از زندگی، رشادت و شهادت نوجوانانی چون محمدحسین فهمیده، بهنام محمدی، سهام خیام، مهرداد عزیزاللهی، سعید طوقانی و محمدحسین ذوالفقاری، تصویری نزدیک و انسانی از حضور نوجوانان در جبهه‌ها ارائه می‌دهد. هر فصل به زندگی و خاطرات یکی از این نوجوانان اختصاص یافته و با نقل قول‌ها، خاطرات خانواده و همرزمان، وصیت‌نامه‌ها و روایت‌های کوتاه، ابعاد مختلف شخصیت و انگیزه‌های آنان را بازگو می‌کند. انتشارات خادم الرضا این کتاب را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سیزده ساله ها

کتاب سیزده ساله‌ها به قلم هادی شیرازی، مجموعه‌ای روایی و مستند از خاطرات نوجوانان شهید و رزمنده در دوران جنگ ایران و عراق است. این کتاب در قالب فصل‌های جداگانه، به زندگی و خاطرات چند نوجوان برجسته می‌پردازد که هر یک با سن کم، نقش مهمی در مقاومت و دفاع از کشور ایفا کرده‌اند. ساختار کتاب بر پایه روایت‌های کوتاه، نقل قول‌های مستقیم از خانواده و همرزمان، وصیت‌نامه‌ها و حتی مصاحبه‌های صوتی استوار است. در کنار روایت‌های اصلی، بخش‌هایی از وصیت‌نامه‌ها، خاطرات مادران و دوستان، و حتی بازتاب رسانه‌ای و پیام‌های رهبران انقلاب درباره این نوجوانان نیز آمده است. کتاب سیزده ساله‌ها نه‌تنها به روایت قهرمانی‌ها و فداکاری‌های نوجوانان می‌پردازد، بلکه به دغدغه‌ها، احساسات، آرزوها و حتی شوخی‌ها و شیطنت‌های کودکانه آن‌ها نیز توجه کرده است. این اثر، تصویری چندوجهی از نوجوانانی ارائه می‌دهد که در شرایط جنگ، با وجود سن کم، تصمیم‌های بزرگ و سرنوشت‌سازی گرفته‌اند و گاه الهام‌بخش نسل‌های بعدی شده‌اند.

خلاصه کتاب سیزده ساله ها

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب سیزده ساله‌ها با روایت زندگی نوجوانانی آغاز می‌شود که در سال‌های ابتدایی جنگ تحمیلی، با وجود سن کم، به جبهه‌ها رفتند و نقش‌آفرینی کردند. فصل اول به محمدحسین فهمیده می‌پردازد؛ نوجوانی که با وجود مخالفت خانواده و محدودیت سنی، بارها تلاش کرد به جبهه برود و سرانجام با فداکاری خود در خرمشهر، به عنوان نماد ایثار و شجاعت شناخته شد. روایت‌هایی از کودکی، علاقه به امام خمینی، حضور در کردستان و خرمشهر، و در نهایت ماجرای معروف زیر تانک رفتن او، بخش عمده این فصل را تشکیل می‌دهد. در فصل‌های بعدی، زندگی بهنام محمدی روایت می‌شود؛ نوجوانی که با وجود تلاش خانواده برای دور نگه داشتنش از جنگ، بارها به خرمشهر بازگشت و با شجاعت و هوش خود، در شناسایی مواضع دشمن و کمک به رزمندگان نقش داشت. خاطرات دوستان و همرزمان، شوخی‌ها و دغدغه‌های کودکانه بهنام، و سرانجام شهادت او، بخش‌هایی از این فصل را شکل می‌دهد. کتاب سپس به سهام خیام، دختر نوجوان هویزه‌ای می‌پردازد که با وجود سن کم، در برابر اشغال شهرش مقاومت کرد و با پرتاب سنگ به سوی دشمن، شجاعت خود را نشان داد. روایت‌هایی از زندگی روزمره، دغدغه‌های سهام، و سرانجام شهادت او در جریان مقاومت مردم هویزه، در این بخش آمده است. در ادامه، زندگی مهرداد عزیزاللهی، نوجوان نجف‌آبادی، روایت می‌شود که با وجود مخالفت خانواده، به جبهه رفت و در عملیات‌های مختلف، از جمله مین‌روبی و غواصی، نقش داشت. مصاحبه‌هایی با خود مهرداد، خاطرات مادر و همرزمان، و ماجرای معروف «شهردار زبیدات» از بخش‌های شاخص این فصل است. سعید طوقانی، نوجوان ورزشکار تهرانی، دیگر چهره کتاب است که با علاقه به ورزش باستانی و حضور در جبهه، سرانجام در عملیات شرق دجله به شهادت رسید. روایت‌هایی از کودکی، علاقه به ورزش، حضور در جبهه و وصیت‌نامه او، در این بخش آمده است. در فصل پایانی، محمدحسین ذوالفقاری، نوجوان میبدی، روایت می‌شود که با وجود سن کم و مخالفت خانواده، به جبهه رفت و پس از شهادت برادرش، با انگیزه بیشتری به میدان نبرد بازگشت. خاطرات دوستان و همرزمان، و روایت‌هایی از حضور او در جبهه، این فصل را کامل می‌کند.

چرا باید کتاب سیزده ساله ها را بخوانیم؟

کتاب سیزده ساله‌ها با روایت‌های مستند و نزدیک به واقعیت، تصویری ملموس از حضور نوجوانان در جبهه‌های جنگ ارائه داده است. این کتاب نه‌تنها به قهرمانی‌ها و فداکاری‌های نوجوانان می‌پردازد، بلکه به احساسات، دغدغه‌ها، شوخی‌ها و حتی تردیدهای آن‌ها نیز توجه کرده است. روایت‌های کتاب، از زبان خانواده، دوستان و همرزمان، باعث شده تا شخصیت‌ها زنده و باورپذیر به نظر برسند و خواننده بتواند با آن‌ها همذات‌پنداری کند. همچنین، کتاب سیزده ساله‌ها نشان می‌دهد که تصمیم‌های بزرگ و سرنوشت‌ساز، گاهی از دل ساده‌ترین و صمیمی‌ترین لحظات نوجوانی برمی‌خیزد. این اثر، فرصتی برای آشنایی با بخشی از تاریخ معاصر ایران از زاویه‌ای کمتر دیده‌شده فراهم کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان تاریخ معاصر ایران، پژوهشگران حوزه دفاع مقدس، نوجوانان و جوانانی که به دنبال الگوهای واقعی از هم‌نسلان خود هستند، و خانواده‌هایی که دغدغه تربیت و مسئولیت‌پذیری فرزندان را دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که به روایت‌های مستند و انسانی از جنگ و مقاومت علاقه دارند، این کتاب مناسب است.