کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن

کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن نوشته‌ی حسنی زرنگی‌پور اثری پژوهشی در حوزه فقه اسلامی است که به موضوع خرید، فروش و اهدای اعضا پس از مرگ مغزی می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات خادم الرضا منتشر شده است و با رویکردی تحلیلی، ابعاد مختلف فقهی، حقوقی و پزشکی پیوند اعضا را بررسی می‌کند. نویسنده تلاش کرده است با استناد به منابع دینی، روایات و نظرات فقها، به پرسش‌های نوپدید این حوزه پاسخ دهد و جایگاه پیوند اعضا را در فقه شیعه تبیین کند. ساختار کتاب شامل مقدمه، هشت فصل و ضمائم است که هر بخش به یکی از جنبه‌های مهم این موضوع می‌پردازد؛ از کلیات و پیشینه تاریخی تا احکام شرعی و فتاوای مراجع تقلید. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن

بررسی فقهی پیوند اعضای بدن اثری است که به یکی از مسائل نوپدید و چالش‌برانگیز در فقه اسلامی می‌پردازد. حسنی زرنگی‌پور در این کتاب، موضوع پیوند اعضا را از منظر فقهی، حقوقی و پزشکی مورد واکاوی قرار داده و تلاش کرده است با نگاهی جامع، ابعاد مختلف این پدیده را روشن سازد. کتاب در هشت فصل تنظیم شده و هر فصل به یکی از جنبه‌های کلیدی موضوع اختصاص یافته است؛ از تعریف و پیشینه پیوند اعضا تا بررسی احکام شرعی، شرایط قانونی، و تحلیل دیدگاه‌های فقها و مراجع تقلید. نویسنده با استناد به آیات قرآن، روایات و منابع فقهی، سعی کرده است به پرسش‌هایی مانند جواز یا حرمت پیوند اعضا، امکان خرید و فروش اعضا، شرایط اهدای عضو پس از مرگ مغزی و آثار حقوقی این اقدامات پاسخ دهد. همچنین، کتاب به بررسی معیارهای پزشکی و شرایط اضطرار در پیوند اعضا پرداخته و جایگاه این موضوع را در فقه شیعه و مذاهب دیگر اسلامی بررسی کرده است. در پایان نیز فتاوای مراجع و سازمان‌های بین‌المللی و تجربه کشورهای اسلامی آورده شده تا تصویری کامل از موضوع ارائه شود.

خلاصه کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن

کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن با طرح پرسش‌هایی بنیادین آغاز می‌شود: آیا پیوند اعضا از منظر فقه اسلامی جایز است؟ در چه شرایطی می‌توان اعضای بدن را اهدا یا حتی خرید و فروش کرد؟ و آیا برداشت عضو از افراد دچار مرگ مغزی از نظر شرعی مجاز است؟ در فصل‌های ابتدایی، نویسنده به تعریف مفاهیم کلیدی مانند «پیوند»، «عضو»، «اضطرار» و «حیات مستقر» می‌پردازد و پیشینه تاریخی پیوند اعضا را در متون دینی و پزشکی مرور می‌کند. سپس با استناد به آیات و روایات، اهمیت حفظ جان انسان و وجوب نجات نفس را از منظر شرع بررسی کرده و رابطه انسان با اعضای بدن خود و حدود تصرف در آن را تحلیل می‌کند. در ادامه، انواع پیوند اعضا (از انسان زنده به خودش، از انسان زنده به دیگری، از مرده به زنده) و احکام فقهی هرکدام به تفصیل بررسی شده است. نویسنده دیدگاه‌های موافق و مخالف درباره جواز یا حرمت این اعمال را با دلایل قرآنی، روایی و عقلانی مطرح می‌کند. موضوع مرگ مغزی و معیارهای آن، جایگاه آن در فقه و پزشکی، و شرایط برداشت عضو از افراد دچار مرگ مغزی نیز به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است. در فصل‌های بعد، احکام خرید و فروش اعضا، شرایط قانونی و حقوقی واگذاری عضو، نقش وصیت و اجازه ولی شرعی، و مسائل مربوط به دیه و مصرف آن بررسی می‌شود. در نهایت، فتاوای مراجع تقلید شیعه و دیدگاه مذاهب چهارگانه اهل سنت درباره پیوند اعضا و خرید و فروش آن‌ها آورده شده و تجربه کشورهای اسلامی و اصول راهنمای سازمان بهداشت جهانی نیز مرور شده است.

چرا باید کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مستند، یکی از مسائل مهم و پرچالش روزگار معاصر را از منظر فقه اسلامی بررسی کرده است. ویژگی شاخص آن، پرداختن به پرسش‌های نوظهور در حوزه پیوند اعضا و ارائه پاسخ‌هایی مبتنی بر منابع معتبر دینی و فقهی است. خواننده با مطالعه این اثر، با مبانی فقهی و حقوقی پیوند اعضا، دیدگاه‌های مختلف فقها، و شرایط و معیارهای پزشکی و شرعی این عمل آشنا می‌شود. همچنین، کتاب به تبیین جایگاه مرگ مغزی، شرایط اضطرار و آثار حقوقی و اجتماعی پیوند اعضا پرداخته و تصویری جامع از این موضوع ارائه می‌دهد. برای کسانی که به دنبال فهم دقیق و مستند از دیدگاه فقه شیعه درباره پیوند اعضا هستند، این کتاب منبعی قابل اتکا به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان حوزه فقه و حقوق، پزشکان و فعالان حوزه سلامت، و همچنین افرادی که دغدغه مسائل اخلاقی و دینی پیوند اعضا را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که با پرسش‌های شرعی و حقوقی درباره اهدای عضو، خرید و فروش اعضا یا مرگ مغزی مواجه‌اند، این اثر می‌تواند راهگشا باشد.

بخشی از کتاب بررسی فقهی پیوند اعضای بدن

«امروزه با پیشرفت دانش پزشکی، مسأله پیوند اعضا با هدف نجات جان انسان‌ها، تأمین سلامت و کاهش درد و رنج آن‌ها به عنوان یکی از ارزنده‌ترین و بارزترین خدمات پزشکی به جامعه بشری مورد توجه جهانیان قرار گرفته و به علت دارا بودن ابعاد مختلف، سوالات زیادی را در عرصه‌های گوناگون پزشکی، اجتماعی، دینی، اخلاقی و حقوقی به همراه داشته و اذهان بسیاری از دانشمندان را به خود مشغول ساخته است. از مهم‌ترین سوالات می‌توان به سوالات فراوانی که در حوزه فقاهت حول محور این مسأله مطرح می‌باشد اشاره کرد. مسئله پیوند اعضای بدن اگرچه به شکل امروزین آن در دوران پیشین مطرح نبوده، اما ریشه‌های بحث در متون دینی و منابع فقهی ما در دسترس است. برای نمونه می‌توان به روایات وارده در مورد برگرداندن گوش بریده شده در قصاص و کاشت دندان به جای دندان افتاده اشاره کرد. مولف در این نوشتار پس از بررسی‌های فراوان مربوط به جنبه‌های مختلف پیوند اعضا در کتب فقهی، حقوقی و پزشکی به این نتیجه رسیده است که مسأله پیوند زمانی که حفظ نفس محترمه‌ای متوقف بر آن باشد، در چارچوب شرایطش نه تنها جایز، بلکه گاهی واجب و ضروری است.»