کتاب کاربرد متاورس در آموزش

کتاب کاربرد متاورس در آموزش، نوشته ناصر ابراهیمی، ثمین لونی و سمیه مدبر، اثری پژوهشی درباره‌ی نقش و ظرفیت‌های متاورس در حوزه‌ی آموزش است که به کوشش نشر رازنهان منتشر شده است. این کتاب به بررسی مفاهیم پایه، فرصت‌ها، چالش‌ها و کاربردهای متاورس و فناوری‌های مرتبط با آن در آموزش‌و‌پرورش و آموزش عالی پرداخته و تصویری جامع از آینده‌ی یادگیری در بسترهای مجازی و سه‌بعدی ارائه داده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کاربرد متاورس در آموزش

کتاب کاربرد متاورس در آموزش اثری پژوهشی است که به بررسی ابعاد مختلف ورود فناوری متاورس به عرصه‌ی آموزش می‌پردازد. ناصر ابراهیمی، ثمین لونی و سمیه مدبر ابتدا مفاهیم بنیادین متاورس و تاریخچه‌ی آن را شرح داده‌اند؛ سپس به‌سراغ ساختارها، زیرساخت‌ها و فناوری‌های موردنیاز برای پیاده‌سازی متاورس در محیط‌های آموزشی رفته‌اند. کتاب در قالب فصل‌هایی منظم، ابتدا کلیات و تعاریف متاورس را مطرح کرده است؛ سپس به نقش‌های بالقوه‌ی آن در آموزش، کاربردهای عملی، چالش‌های فنی و اخلاقی، وضعیت ایران در این حوزه و ارتباط متاورس با هوش مصنوعی پرداخته است. 

کتاب به‌گونه‌ای است که هم به جنبه‌های نظری هم به نمونه‌های کاربردی توجه کرده است. این اثر برای پژوهشگران، معلمان، برنامه‌ریزان آموزشی و علاقه‌مندان فناوری‌های نوین آموزشی قابل‌استفاده است و تصویری دقیق از فرصت‌ها و تهدیدهای متاورس در حوزه‌ی آموزش ترسیم می‌کند.

خلاصه کتاب کاربرد متاورس در آموزش

کتاب حاضر با مروری بر مفهوم متاورس آغاز شده و آن را به‌عنوان نقطه‌ی عطفی در همگرایی فناوری‌های مختلف و شکل‌گیری جهان‌های مجازی معرفی کرده است. ناصر ابراهیمی، ثمین لونی و سمیه مدبر توضیح داده‌اند که متاورس فضایی سه‌بعدی و تعاملی است که مرز میان دنیای واقعی و مجازی را کمرنگ می‌کند و امکان تجربه‌های یادگیری جدید را فراهم می‌آورد. در ادامه، ویژگی‌های متاورس مانند شبیه‌سازی، هویت دیجیتال، دسترسی سریع و گسترده و قابلیت شخصی‌سازی تجربه‌ی یادگیری بررسی شده است. کتاب به مزایای استفاده از متاورس در آموزش اشاره کرده است؛ ازجمله افزایش تعامل و انگیزه‌ی دانش‌آموزان، یادگیری تجربی، همکاری گروهی و دسترسی برابر به منابع آموزشی. 

در کنار این فرصت‌ها، چالش‌هایی مانند نیاز به زیرساخت‌های فناورانه، مسائل حریم خصوصی، خطر اعتیاد به فضای مجازی و چالش‌های اخلاقی و مدیریتی نیز مطرح شده است. در بخش‌های بعدی، کاربردهای متاورس در آموزش مدارس و آموزش عالی به‌تفصیل بررسی شده است. نویسندگان به نقش فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و هوش مصنوعی در خلق محیط‌های یادگیری تعاملی و شبیه‌سازی‌شده پرداخته‌اند؛ همچنین به موضوعاتی مانند آموزش میان‌رشته‌ای، یادگیری مبتنی‌بر بازی، شبیه‌سازی موقعیت‌های واقعی، تورهای مجازی و ارزیابی مهارت‌ها در محیط‌های دیجیتال اشاره کرده‌اند. 

کتاب به وضعیت فعلی ایران در زمینه‌ی متاورس آموزشی نیز پرداخته و محدودیت‌های زیرساختی، نیاز به برنامه‌ریزی و توسعه‌ی فناوری‌های بومی را یادآوری کرده است. در نهایت، نویسندگان بر اهمیت پژوهش‌های آینده، تدوین چارچوب‌های نظری و اجرایی و توجه به ابعاد اخلاقی و اجتماعی متاورس در آموزش تأکید کرده‌اند.

چرا باید کتاب کاربرد متاورس در آموزش را بخوانیم؟

این اثر با رویکردی جامع، به یکی از مهم‌ترین روندهای فناوری در آموزش پرداخته و تصویری واقع‌بینانه از فرصت‌ها و چالش‌های متاورس ارائه داده است. خواننده با مطالعه‌ی این اثر می‌تواند با مفاهیم پایه، کاربردهای عملی، زیرساخت‌های موردنیاز و پیامدهای اجتماعی و اخلاقی متاورس در آموزش آشنا شود؛ همچنین کتاب به بررسی نمونه‌های جهانی و وضعیت ایران در این حوزه پرداخته و راهکارهایی برای توسعه‌ی آموزش مبتنی‌بر متاورس پیشنهاد داده است. این اثر برای کسانی که به آینده‌ی آموزش، فناوری‌های نوین و تحول دیجیتال علاقه‌مند هستند، منبعی مفید به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای معلمان، مدیران و سیاست‌گذاران آموزشی، پژوهشگران حوزه‌ی فناوری آموزشی، دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی و فناوری اطلاعات و همه‌ی علاقه‌مندان آینده‌ی آموزش و یادگیری دیجیتال مفید است؛ همچنین به کسانی که دغدغه‌ی تحول در روش‌های یاددهی ـ یادگیری، آموزش از راه دور یا اجرای فناوری‌های نوین در مدارس و دانشگاه‌ها را دارند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب کاربرد متاورس در آموزش

«در واقع، متاورس یا فراجهان را باید به عنوان نقطه عطف هم‌گرایی بین تلاش‌های انجام‌شده و به بارنشسته در رشته‌های مختلف مانند رایانه، علم اطلاعات، هوش مصنوعی، گرافیک، علوم اجتماعی، بازرگانی و غیره تلقی کرد. متاورس ممکن است با یک برند تجاری آغاز شده باشد، اما به معنای برایند لزوم سازماندهی مجدد حرکت‌ها و پیشامدهای پراکنده در حوزه معنایی‌سازی واقعیت‌ها است. همه تلاش‌های چندین ساله برای ایجاد بسترهای تعاملات الکترونیکی و مجازی در قالب‌هایی مانند زندگی دوم و نظایر آن به صورت فراجهان بازآرایی شده است. با توجه به محدودیت‌های تعامل در دوران تقریباً دوساله همه‌گیری کرونا و آشنایی سریع و انبوه عموم مردم با فضاهای مجازی، ورود به متاورس، به عنوان یک فراجهان از قابلیت پذیرش بالایی برخوردار شده است.»