کتاب ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

کتاب الکترونیکی «ژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی» نوشتهٔ ج. ام. هوک و ترجمهٔ محمدجعفر زمردیان، توسط سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) منتشر شده است. این کتاب به‌عنوان یک منبع کمک‌درسی برای دانشجویان جغرافیا و سایر علاقه‌مندان به علوم زمین و برنامه‌ریزی محیطی تهیه شده و به بررسی نقش و اهمیت ژئومورفولوژی در طرح‌ها و سیاست‌های محیطی می‌پردازد. اثر حاضر حاصل همکاری گروهی از پژوهشگران ژئومورفولوژیک بریتانیا است و به‌ویژه برای دروس مرتبط با ژئومورفولوژی مناطق شهری، محیط زیست، برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و حفاظت خاک مناسب است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

این کتاب با تمرکز بر کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی، به بررسی تعامل میان اشکال و فرایندهای سطح زمین و سیاست‌های توسعه و مدیریت محیط زیست می‌پردازد. «ژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی» اثری ناداستان و دانشگاهی است که ساختار آن بر پایهٔ مجموعه‌ای از مقالات تخصصی شکل گرفته و توسط ج. ام. هوک گردآوری و ویرایش شده است. کتاب در قالب فصولی مجزا، موضوعاتی مانند مدیریت سرزمین‌های مرتفع، مبارزه با فرسایش خاک، برنامه‌ریزی شهری، مدیریت و حفاظت سواحل و کاربرد اطلاعات ژئومورفولوژیک در سیاست‌گذاری را بررسی می‌کند. هر فصل توسط پژوهشگری متخصص نگاشته شده و با مطالعات موردی، به‌ویژه از بریتانیا، غنا و عمق بیشتری یافته است. این اثر در دههٔ ۱۳۷۰ منتشر شده و بازتاب‌دهندهٔ دغدغه‌های علمی و عملی آن دوره در زمینهٔ حفاظت محیط زیست و توسعهٔ پایدار است. کتاب با ارائهٔ واژه‌نامه و کتابنامه، به‌عنوان منبعی مرجع برای دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ جغرافیا و علوم محیطی شناخته می‌شود.

خلاصه کتاب ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

کتاب «ژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی» با رویکردی تحلیلی، نقش ژئومورفولوژی را در مدیریت و برنامه‌ریزی محیط زیست بررسی می‌کند. نویسندگان در فصول مختلف، به چگونگی تأثیر متقابل انسان و محیط طبیعی می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه فعالیت‌های انسانی مانند کشاورزی، شهرسازی، جنگل‌کاری و مدیریت سواحل می‌تواند بر فرایندهای ژئومورفولوژیک اثرگذار باشد و بالعکس. در بخش‌های آغازین، چهارچوب‌های کنش متقابل میان سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و ژئومورفولوژیست‌ها ترسیم شده و اهمیت اطلاعات ژئومورفولوژیک در تصمیم‌گیری‌های کلان و محلی برجسته می‌شود. سپس، با ارائهٔ نمونه‌هایی از مدیریت سرزمین‌های مرتفع، راهکارهای مقابله با فرسایش خاک و نقش پوشش گیاهی و فناوری‌های نوین مانند ژئوتکستایل در حفاظت خاک بررسی شده است. در ادامه، مسائل ژئومورفولوژیک در برنامه‌ریزی شهری و ارزیابی مکان‌های توسعهٔ شهری مطرح می‌شود و چالش‌های ناشی از حرکت توده‌ای مواد دامنه‌ای، کارست و پدیده‌های هیدروژئومورفولوژیک در طرح‌های شهری تحلیل می‌گردد. مدیریت سواحل و کنترل طغیان و فرسایش ساحلی نیز با توجه به پیچیدگی‌های اداری و حقوقی و نقش نهادهای مختلف مورد بحث قرار گرفته است. در فصل‌های پایانی، کتاب به اهمیت اطلاعات ژئومورفولوژیک برای سیاست‌گذاران زیست‌محیطی و برنامه‌ریزان آمایش سرزمین می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه داده‌های علمی می‌تواند به انتخاب راهبردهای مناسب برای حفاظت و توسعهٔ پایدار کمک کند. در نهایت، چشم‌اندازی از آیندهٔ ژئومورفولوژی کاربردی و ضرورت همکاری میان متخصصان علوم زمین و سیاست‌گذاران ارائه می‌شود.

چرا باید کتاب ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی برای آشنایی با پیوند میان دانش ژئومورفولوژی و مسائل عملی برنامه‌ریزی محیطی فراهم می‌کند. اثر حاضر با ارائهٔ مثال‌های واقعی و تحلیل‌های تخصصی، نشان می‌دهد که چگونه شناخت دقیق اشکال و فرایندهای سطح زمین می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های بهتر در حوزه‌های مدیریت شهری، حفاظت خاک، مدیریت سواحل و توسعهٔ پایدار منجر شود. همچنین، کتاب به نقش اطلاعات علمی در سیاست‌گذاری و اهمیت همکاری میان دانشمندان و مدیران اجرایی می‌پردازد و مخاطب را با چالش‌ها و راهکارهای موجود در مدیریت محیط زیست آشنا می‌سازد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های جغرافیا، علوم زمین، محیط زیست و مهندسی عمران مناسب است. همچنین، برنامه‌ریزان شهری و ناحیه‌ای، مدیران پروژه‌های عمرانی و علاقه‌مندان به مباحث حفاظت محیط زیست و توسعهٔ پایدار می‌توانند از مطالب آن بهره‌مند شوند. برای کسانی که به دنبال درک نقش دانش ژئومورفولوژی در حل مسائل محیطی و برنامه‌ریزی سرزمین هستند، این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

«این کتاب؛ کنش و ارتباط متقابل بین ژئومورفولوژی و طرح‌ها و سیاست‌های عمومی را بررسی می‌کند. توجه این کتاب به قلمروهای سیاستگذاری و طرح‌هایی است که بر چشم‌انداز فیزیکی و فرایندهای موثر بر آن تأثیر می‌گذارد. کتاب حاضر نه‌تنها به تأثیر طرح‌ها و سیاست‌های کنونی، بلکه به تشخیص و ارزیابی نیازمندی‌های طرح و اجرای آن‌ها توجه خاص مبذول می‌دارد. نوع و ماهیت مسائل زیست‌محیطی مؤثر بر هر فرد، مستلزم آن است که اکثر این طرح‌ها و سیاست‌ها به‌طور وسیعی در قلمرو عمومی، بحث، تنظیم و اجرا شوند؛ هرچند واکنش افراد ممکن است اثری عمیق بر وضعیت حاصل به‌جای گذارد. طرح‌ها و سیاست‌های عمومی از طریق سلسله اقداماتی شامل قوانین و مقررات سخت و دقیق تا دستورالعمل‌ها و انگیزه‌های مالی مبهم، تکمیل و اجرا می‌شوند. این طرح‌ها ممکن است در سطوح مختلف بین‌المللی تا محلی به اجرا درآید؛ هرچند چهارچوب‌های اصلی پیش‌تر آن‌ها بر اساس سیاست حکومت‌های وقت در سطح ملی بنا نهاده شود. اجرای برخی از سیاست‌ها تحت نظارت وزارتخانه‌های دولتی است؛ اما بیشتر آن‌ها عملاً از سوی دیگر نمایندگی‌های دولتی یا مراجع محلی انجام می‌گیرد.»