کتاب تاریخ مختصر ایران

کتاب تاریخ مختصر ایران با عنوان اصلی A Brief History of Iran نوشته کامروز پیروز و ترجمه آرمیتا طهرانی موّید از سوی انتشارات نوجان منتشر شده است. این کتاب در دسته‌ی تاریخ قرار می‌گیرد و با نگاهی موجز سیر تحولات ایران را از دوران باستان تا معاصر مرور می‌کند. نویسنده تلاش کرده است مهم‌ترین سلسله‌ها، رویدادها و شخصیت‌های تأثیرگذار تاریخ ایران را با زبانی روشن روایت کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تاریخ مختصر ایران

کتاب تاریخ مختصر ایران اثری است که با هدف ارائه‌ی تصویری کلی و قابل‌فهم از تاریخ ایران برای نسل‌های جدید و به‌ویژه ایرانیان مهاجر و فرزندان آن‌ها نوشته شده است. کامروز پیروز، نویسنده‌ی کتاب، ابتدا به انگیزه‌های نگارش خود اشاره می‌کند؛ از جمله دغدغه‌ نسبت به فاصله‌گرفتن نسل دوم مهاجران ایرانی از ریشه‌های فرهنگی و تاریخی‌شان. این کتاب در دوره‌ای نوشته شده است که مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور، به‌ویژه پس از انقلاب ۱۳۵۷، افزایش یافته و نیاز به منابعی موجز و قابل دسترس برای آشنایی با تاریخ ایران احساس می‌شود. 

کامروز پیروز در مقدمه تأکید می‌کند که تخصصش تاریخ نیست و هدفش ارائه‌ی روایتی فشرده و کاربردی از تاریخ ایران است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که خواننده را از دوران مادها تا انقلاب اسلامی و حتی نقش شعر و سینما در فرهنگ ایرانی همراهی می‌کند. در کنار روایت تاریخی کامروز پیروز به برخی نکات فرهنگی و اجتماعی نیز می‌پردازد و تلاش دارد تصویری از فرازو‌نشیب‌های هویت ایرانی را ارائه دهد.

خلاصه کتاب تاریخ مختصر ایران

کتاب تاریخ مختصر ایران با مروری بر سه هزار سال تاریخ ایران روایت خود را از دوران مادها آغاز می‌کند؛ مردمانی که نخستین حکومت‌های مرکزی را در فلات ایران بنیان گذاشتند. نویسنده سپس به ظهور هخامنشیان و نقش کوروش بزرگ در پایه‌گذاری یکی از نخستین امپراتوری‌های جهان می‌پردازد و دستاوردهایی مانند منشور حقوق بشر کوروش را برجسته می‌کند. کتاب، تحولات پس از هخامنشیان را با ورود اسکندر مقدونی و تأسیس سلسله‌های سلوکی، اشکانی و ساسانی دنبال می‌کند و به نقش این حکومت‌ها در شکل‌گیری فرهنگ و ساختار سیاسی ایران اشاره دارد. با ورود اسلام و فروپاشی ساسانیان کتاب به بررسی خلافت‌های اموی و عباسی و تأثیر آن‌ها بر جامعه ایرانی می‌پردازد؛ سپس به ظهور سلسله‌های ایرانی مانند صفاریان، سامانیان، غزنویان و سلجوقیان می‌رسد که هر یک در احیای فرهنگ و زبان فارسی نقش داشته‌اند. حمله مغول و تیمور، دوران صفویه و رسمیت‌یافتن تشیع، حکومت افشاریه، زندیه و قاجار و درنهایت تحولات دوران پهلوی و انقلاب ۱۳۵۷ بخش‌های بعدی روایت را تشکیل می‌دهند. کتاب در پایان نگاهی کوتاه به نقش شعر و سینما در فرهنگ معاصر ایران دارد و نشان می‌دهد چگونه هویت ایرانی در طول تاریخ با وجود فرازونشیب‌های بسیار تداوم یافته است.

چرا باید کتاب تاریخ مختصر ایران را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به‌دنبال شناخت کلی و سریع از تاریخ ایران هستند، منبعی مناسب به شمار می‌آید. روایت موجز و پیوسته‌ی آن امکان مرور تحولات مهم تاریخی را بدون ورود به جزئیات پیچیده فراهم می‌کند. کتاب به دغدغه‌های هویتی و فرهنگی ایرانیان مهاجر نیز توجه دارد و تلاش می‌کند پیوند میان گذشته و حال را برای نسل‌های جدید برقرار کند. آشنایی با سیر تاریخی ایران زمینه‌ای برای درک بهتر تحولات اجتماعی و فرهنگی امروز این سرزمین فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب تاریخ مختصر ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ ایران، دانشجویان و پژوهشگران علوم‌انسانی، ایرانیان مهاجر و فرزندان آن‌ها و هر کسی که به‌دنبال آشنایی کلی با سیر تحولات تاریخی و فرهنگی ایران است، مفید خواهد بود. این کتاب همچنین برای کسانی که به‌دنبال منبعی مختصر درباره‌ی تاریخ ایران می‌گردند، گزینه‌ی مناسبی است.

بخشی از کتاب تاریخ مختصر ایران

«من عاشق تاریخ هستم. به باور من تاریخ بسیار جذاب و هیجان‌انگیز و البته نیاز به گفتن نیست که کاملاً آموزنده و روشنگر است. مطالعه تاریخ نه تنها ما را از رخدادهای گذشته آگاه می‌کند، بلکه بر ما روشن می‌سازد که چگونه هرکدام از آن رخدادها در شکل دادن امروز ما دخیل و اثرگذار بوده‌اند. بر ماست که از گذشته درس بگیریم تا ما را به سوی آینده‌ای موفق‌تر رهنمون شود. تاریخ به ما این توانایی را می‌دهد که از تکرار اشتباهات گذشته اجتناب کنیم و برای آینده‌مان راه بهتری را برگزینیم. به تازگی شانس آن را داشتم که کتاب بسیار جالبی به نام «تاریخ مختصر ایران» نوشته دوست ارجمندم دکتر کامروز پیروز را بخوانم. عنوان کتاب در اصل بسیار ماهرانه انتخاب شده است زیرا برای نوشتن بیش از دو هزار و پانصد سال تاریخ پر فراز و نشیب امپراتوری‌ها و پادشاهی‌های ایرانی، به کتابخانه‌ای پر از کتاب و سند و مدرک نیاز است. دقیقاً به همین دلیل بود که من این کتاب را دوست داشتم. دانش عمومی ما از تاریخ کشورمان اندک و محدود به چیزی است که در مدرسه به ما آموخته‌اند، که آن هم بیشتر شامل ارجاعات کوچک جسته و گریخته است و البته بیشتر بر رویدادهای یکی دو قرن اخیر تمرکز دارد. تاریخ فرهنگی، اجتماعی و ادبی ایران ما بسیار عمیق‌تر از این و دربرگیرنده قرن‌های متمادی مبارزات بشری برای حفظ ارزش‌های اخلاقی و نظام اجتماعی مطلوب در راه یک زندگی امن و مثمر ثمر است.»