کتاب مشارکت شهروندان

کتاب «مشارکت شهروندان» نوشتۀ مهدی فیلی، محمدصادق تیشه ورز دائم و امیر نظرپناهی است و انتشارات مهراب آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب مشارکت شهروندان

مشارکت پیشینه‌ای تاریخی دارد. عمل مشارکت با مفاهیم همبستگی، همکاري، یاري، اتحاد، انجمن و نظایر اینها همراه است و تعهدی فعالانه، آگاهانه، آزادانه و مسئولانه به شمار می‌رود. مشارکت فرایندی اجتماعی است و امری است که با تحولات اجتماعی سازگار می‌شود و با رویکردها و نگرش‌های هر جامعه و نیازها و نهادهاي آن انطباق پیدا می‌کند. هر چه تحول جامعه سمت‌وسوی دموکراتیک به خود بگیرد اهمیت مشارکت و همچنین نقش و جایگاه آن در فرایند تکامل اجتماعی بیشتر آشکار می‌شود؛ بنابراین مشارکت فرایندی از خودآموزی اجتماعی و مدنی است؛ زیرا فعالیت برای مشارکت، مستلزم تغییر حالت ذهنی و روانی در تمامی سطح اجتماعی است این تغییر موجب برقراری مناسبات اجتماعی و انسانی جدید می‌شود.

مشارکت مردم در امور فرهنگی و اجتماعی یکی از مباحث مهم در حوزۀ مدیریت شهری است. این مشارکت در درجۀ نخست از طبع اجتماعی انسان و منافع فراوان حاصل از این کارکرد، ریشه می‌گیرد. عنصر اجتماعی در جامعه، علایق مشترکی را پدید می‌آورد که حفظ آن‌ها، امر مشارکت را برای هر یک از افراد جامعه اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. مشارکت در امور اجتماعی، نوعی تعهد و قبول مسئولیت فردی و اجتماعی است که همه افراد انسانی ناگزیر به پذیرش آن هستند.

کتاب مشارکت شهروندان ابتدا تاریخچه‌ای از مشارکت ارائه می‌دهد، سطوح و تکنیک‌های مشارکت را بیان کرده و گونه‌های مشارکت شهروندان را معرفی می‌کند. سپس به بررسی مزایا و موانع مشارکت و همچنین نظریه‌های مربوط به مشارکت می‌پردازد. کتاب مشارکت شهروندان همچنین تجارب جهانی مشارکت در چند کشور مانند استرالیا، نروژ، دانمارک، کانادا و آلمان را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.

 خواندن کتاب مشارکت شهروندان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به جامعه‌شناسان، پژوهشگران و مدیران شهری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مشارکت شهروندان

«در دوران معاصر شهرنشینی و شهروندی از مظاهر تمدن به شمار می‌آید و بسیاری از دولت‌ها برای تثبیت موقعیت اجتماعی و سیاسی خود شهرنشینی و شهروندی و مباحث مرتبط با آن را در اولویت قرار داده‌اند. امروز مفهوم شهروندی با مفهوم و نگرش آن در قرن ۱۹ و ۲۰ بسیار متفاوت است و حقوق شهروندی دارای حوزه‌های مختلفی است. ریشه واژه شهر، شهروند و شهروندي یکی است. شهروند اصولاً کسی است که حق دارد در شهر زندگی کند و با برخورداری از حقوق و انجام وظایف شهروندی‌اش به تشکیل تمدن یاری می‌رساند. شهروندی اصلی است که بر روابط دولت و اعضای جامعه نظارت می‌کند؛ یعنی از یک سو با امتیازات دولت و حقوق افراد و از دیگر سو به مناسبات و فرایندهای تاریخی مربوط می‌شود. با این که شهروندی اعتبار فرد را در جامعه مشخص می‌کند؛ اما هم‌زمان، بر بسترهاي اجتماعی که فرد در آنها رفتار می‌کند نیز تأکید دارد. به بیان دیگر، شهروندی پیوندهای میان فرد و جامعه را در قالب حقوق، تعهدات و مسئولیت‌ها منعکس می‌کند و چهارچوبی برای تعامل افراد، گروه‌ها و نهادها ارائه می‌کند.»