کتاب فرهنگ واژگان گویش دشتی (جلد اول)

کتاب فرهنگ واژگان گویش دشتی (جلد اول) نوشتهٔ سیدکوچک هاشمی زاده است. انتشارات نگاه آشنا این کتاب را منتشر کرده است؛ در یک دورهٔ چهارجلدی.

درباره کتاب فرهنگ واژگان گویش دشتی (جلد اول)

کتاب فرهنگ واژگان گویش دشتی (جلد اول) با تطبیق چند گویش و به قلم سیدکوچک هاشمی زاده ارائه شده است. نویسنده توضیح داده است که روزی به فکر تدوین فرهنگی به نام فرهنگ لغات متشابه به واژه‌های اصیل دشتی که از زبان مردم کهنسال و دانش‌آموزان روستایی خود می‌شنید، افتاد. او تصمیم گرفت از هر کس درمورد واژه‌های رایج در منطقه پرسش‌هایی داشته باشد؛ بدین منظور دست به کار شد و کار را با واژه‌های دشتی که خود می‌شناخت شروع کرد. کار اولیهٔ او در مجموعهٔ یک‌جلدی که فقط شامل واژه‌های رایج دشتی بود، گردآوری شد. این آغازی بود که او را به‌دنبال تطابق و مقایسهٔ واژه‌های بیشتری از گویش‌های نقاط دیگر بکشاند و بدین ترتیب بود که دفتر کوچک یک‌جلدی، او را به چند دفتر بزرگ با تطابق گویش‌هایی از مناطق مختلف ایران و آوردن شواهد شعری و ضرب‌المثل‌های محلی تبدیل کرد. کاری که این نویسنده انجام داده، بر اساس ضوابط زبان‌شناسی و نه بر اساس روش‌های صحیح تحقیق صورت گرفته و سلیقهٔ شخصی است و هیچ ادعایی هم نداشته و ندارد. این پژوهشگر، نوشتن کتاب «فرهنگ واژگان گویش دشتی» را از اوایل سال ۱۳۶۰ هجری آغاز کرده و آن را در ۲۰ دفتر تدوین و در ۴ جلد چاپ کرده است.

گویش دشتی را گویشی فارسی دانسته‌اند که در برخی مناطق در استان بوشهر رواج دارد و حدفاصلی میان گویش‌های بوشهری و بندری و اچمی به شما می‌رود؛ گویش دشتی همچنین با گویش بهبهانی، کوهمره‌ای و لهجهٔ اردکانی همبستگی دارد. به نظر می‌رسد این گویش مستقلاً از فارسی میانهٔ محاوره‌ایِ پس از ساسانیان جدا شده باشد. شهرستان دشتی یکی از شهرستان­‌های استان بوشهر با مرکزیت شهر خورموج است و یکی از قطب­‌های کشاورزی و زراعی استان و ایران محسوب می‌شود. مردم این منطقه به زبان­ فارسی با گویش دشتی سخن می­‌گویند. این گویش از گونه‌­های زبانی به‌جای‌مانده از فارسی میانهٔ دورهٔ ساسانیان است. گویش دشتی از دقیق­‌ترین و مستقل­‌ترین زبان­‌های محلی است که به‌گونه‌ای خالص در جنوب ایران استفاده می­‌شود. از نظر جغرافیایی این گویش در دو شهرستان «دشتی» و «دیر» ساری و جاری است. نویسنده در این اثر و در ابتدا به نکات دستوری موجود در گویش دشتی و رابطهٔ آن با تلفظ­‌های این گویش در زبان پهلوی و باستان پرداخته و در ادامه وضعیت فعل و ضمیر و اسم و صفت­ و نشانه‌های جمع و تطور حروف در این گویش را به‌گونه‌ای مبسوط بررسی کرده است.

خواندن کتاب فرهنگ واژگان گویش دشتی (جلد اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ زبان‌شناسی و علاقه‌مندان به مطالعه درمورد گویش‌ها پیشنهاد می‌کنیم.

درباره سیدکوچک هاشمی زاده

سیدکوچک هاشمی زاده فرزند «مصطفی» در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در خانواده‌ای عالم در خورموج دیده به جهان گشود. او دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی و دبیر بازنشستهٔ آموزش‌وپرورش است که آگاهی بسیاری پیرامون تاریخ سیاسی و اجتماعی معاصر جنوب ایران و به‌ویژه شهرستان «دشتی» دارد. او در زمینهٔ تاریخ اسلام، ادبیات فارسی، عربی و واژه‌شناسی صاحب‌نظر است. از دورهٔ دانش‌آموزی به‌سبب مصاحبت و هم‌نشینی با بزرگان دیار دشتی، علاقهٔ بسیاری به پژوهش و نویسندگی داشته و این ویژگی تا بزرگسالی در وجود او باقی مانده است. نتیجهٔ تحقیقات علمی او، کتاب‌های «فرهنگ لغات مشابه»، «ضرب‌المثل‌های محلی» و چندین سفرنامه بوده است. «بنیادهای دستور گویش دشتی» اولین اثر و «فرهنگ واژگان دشتی» (چهار جلد) دومین اثر «سید کوچک هاشمی‌زاده» است که در دسترس دوست‌داران قرار گرفته است.