کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری

کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری نوشتهٔ عبدالحسین آذرنگ است. گروه انتشاراتی ققنوس این کتاب را منتشر کرده است.

درباره کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری

کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری مجموعه‌ای است از ۱۵ مقاله و یک گفت‌وگوی مفصل. برخی از مقالات برای اولین‌بار در این کتاب منتشر می‌شوند و برخی دیگر، که پیش‌تر چاپ شده‌اند، با تجدید نظر و اصلاحات همراهند. با توجه به تغییرات سریع در حوزهء نشر و ویراستاری، به‌ویژه با ورود فناوری‌های جدید، تجدید نظر و به‌روزرسانی مطالب مرتبط با این حوزه امری ضروری است. در این کتاب سه مقاله از صاحب نظران ژاپنی، استرالیایی و انگلیسی ترجمه شده است. آشنایی با دیدگاه‌های مختلف این متخصصان در زمینهٔ ویراستاری، از منظر مطالعات تطبیقی، برای ما اهمیت دارد. به نظر می‌رسد ترجمه و بررسی چنین مطالبی تا حد زیادی به نفع نشر و ویراستاری ما خواهد بود. مطلب فصل دوم کتاب، «گونه‌های ویرایش و ویراستاران»، بارها در جلسات با ویراستاران و دانشجویان ویراستاری مورد بحث قرار گرفته است. بررسی‌های مفصل دربارهٔ تاریخ ویراستاری در ایران ضروری است و عبدالحسین آذرنگ در این کتاب به‌طور مختصر به آن پرداخته است. گفت‌گوی مفصل در پایان کتاب گزیده‌ای از مصاحبه‌های مطبوعاتی دربارهٔ ویراستاری و ویراستاران و جنبه‌های مختلف آن و نیز حاصل چندین نشست گفت‌وگو و پرسش و پاسخ با دانشجویان دوره‌های نشر و ویراستاری است. پرسش و پاسخ‌های فراوان این بخش به دلیل نکات تجربی، کاربردی و ملموس آن می‌تواند توجه برخی از پژوهشگران نشر و ویرایش را جلب کند، زیرا پرسش‌های متنوع نشان دهنده مسائلی است که به اشکال مختلف در جامعه مطرح است.

خواندن کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به ویراستاران پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب نگاهی از چند سو به ویراستار و ویراستاری

«یکی از جنبه‌هایی که در بحث ویرایش به میان می‌آید این است که تعریف معیار ویرایش و ویراستار چیست؟ مراد از معیار، مجموعه ضوابط و موازینی است که در سطح جهانی، یا دست‌کم در جامعه‌هایی که هنجار بر آن‌ها حاکم است، پذیرفته شده باشد. دسته‌ای از مخالفانِ بحث بر سر این معیار، حتی از میان خود ویراستاران، می‌گویند که جامعه ما را با جامعه‌های دیگر مقایسه نکنید! بعد هم فورا شما را به واقع‌نگری و واقع‌بینی دعوت می‌کنند، و اگر ادامه دهید، نخست مؤدبانه به شما آرمان‌گرا، آرزوپرور و کمال‌طلب و شاید هم خیالباف می‌گویند و اگر باز هم ادامه دهید، نسبت‌های دیگری به شما می‌دهند. اما این‌ها از یک نکته ساده غافل‌اند: نمی‌دانند که فراخواندن دیگران به واقع‌بینی، بدون تلاش کافی در راه خروج از نابهنجاری، درغلتیدن به وادی طرفداری بی‌چون‌وچرا از وضعیت موجودِ غیرقابل دفاع است؛ نمی‌دانند که دعوت به واقع‌بینی‌شان عملاً دفاع ناسنجیده از سکون، رکود، ایستایی و گاه حتی ابتذال است.

مقایسه از نخستی‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها و ابزارهای سنجش است. هیچ انسانی را نمی‌توان از مقایسه منع کرد. می‌توان به او یادآور شد، یا هشدار داد که متغیرهای لازم را در داوری در نظر بگیرد، اما نمی‌توان او را از مقایسه و سنجش بازداشت. کسانی که موقعیت اجتماعی‌ـ اقتصادی خود، شغل، عنوان، اعتبار و مانند این‌ها را به هر دلیلی و با هر تصوری با تهدید روبه‌رو ببینند، به طور طبیعی واکنش نشان می‌دهند. این واکنش را می‌توان به‌خوبی فهمید و حتی به واکنشگران هم حق داد؛ به‌ویژه در اوضاع و احوالی که معیارهای دست یافتن به مشاغل، یا برخی مشاغل، و به‌ویژه تصدی مدیریت‌ها، به هم ریخته باشد. اما هر معترضی، اگر قدری واقع‌بین باشد، حق می‌دهد که با بی‌معیاری و درهم‌ریختگی معیارها نمی‌توان برای مدتی طولانی سر کرد و بقا و دوام جامعه در هر زمینه‌ای سرانجام در گرو معیارها و هنجارهایی است که باید آن‌ها را درست شناخت، پذیرفت، حاکم کرد، به آن‌ها تن داد و، مادام که حرکت جامعه بر اساس آن‌ها با مشکلی روبه‌رو نیست، حفظ کرد و ادامه داد. معیارشکنی غیر از بی‌معیاری و معیارگریزی است. جامعه‌ای که معیارشناسی، معیارپذیری، معیارآزمایی و بعد هم معیارشکنی می‌کند، همان جامعه‌ای است که ارزش‌آوری و ارزش‌گذاری هم می‌کند. حرکت‌های ناهمسوی معیارگریزانه ممکن است جامعه را به سمت فروپاشی بکشاند، بعد هم تلی از ویرانه برجای بگذارد و بقیه قضایا؛ که ارباب بصیرت و اهل عبرت خوب می‌شناسند و به اشاره هم نیازی نیست.»