بریده‌هایی از کتاب بر فراز با فیلسوفان

وقتی بلند شدم و اشک‌هایم را پاک کردم فهمیدم که فلسفه، زندگی مرا نجات داده است.

گاهی منطقْ قدرت رویارویی با شهوت را ندارد. به قول کانت، شهوت فقط یک احساس نیست، بلکه بیماری روح به‌شمار می‌آید.

دانایی نتیجهٔ شناختِ خود است

ترس از شادمان نبودن، ترسی است که همهٔ فکروذکرمان را درگیر خود کرده است. یگانه راهی که می‌توان بر این ترس غلبه کرد، وابستگی کمتر به دنیای بیرون، راضی بودن به حداقل‌ها و ستایش لذت‌های زندگی است.

«آدم به آرزوهایش زنده است»، «آرزو موجب پیشرفت در زندگی می‌شود»

شادکامی با تمرکز بر لذت‌های سادهٔ زندگی و شادمانی از زنده بودن پدید می‌آید.

«آدم به آرزوهایش زنده است»، «آرزو موجب پیشرفت در زندگی می‌شود»

هدفْ انجام مکرر انتخاب‌های درست است تا عادی شوند. جمله‌ای مشهور از ارسطو وجود دارد که می‌گوید: «ما چیزی هستیم که به‌کرّات انجام می‌دهیم. بنابراین کمال نه یک عمل بلکه عادت است.»

همه روزی خواهند مُرد و نمی‌توان جلوی این سرنوشت حتمی را گرفت. بنابراین بایستی تلاش خود را صرف تغییر رفتارتان کنید که کنترل کاملی بر آن دارید. نمی‌توانید زمان را نگه دارید، اما می‌توانید رفتاری را کنترل کنید که در طول زمان دارید.

فلسفهٔ اسپینوزا بر این اساس است که تمایلات شما، آرزوها و شهوت‌هایتان، همان نیروی برانگیزندهٔ شماست و هویتتان را شکل می‌دهد. جنگیدن با این نیروها بی‌فایده است و جدا کردن خودتان از آنها غیرممکن، زیرا جوهرهٔ شما را تشکیل می‌دهند. نباید اشتیاق را به‌منزلهٔ امری منفی تلقی کنید. اشتیاق خوب و به معنای داشتن زندگی طبیعی است. اسپینوزا می‌نویسد: «اشتیاق جوهرهٔ انسان است.» به‌دلیل قوی بودن کناتوس، صرف‌نظر از تمایل، محدود کردن یا مدیریت آن بسیار دشوار است. فقط مرگ می‌تواند کناتوس را متوقف کند.

درواقع باروخ جهان و هرچه را در او هست، یک هستی یگانه می‌داند و خدا را مجموعهٔ کل هستی می‌نامد تاآنجاکه می‌گوید اگر کسی دیگری را بیازارد، خود را آزرده است زیرا ما همه از روح، جسم، شخص و شیء واحد هستیم.

بیاموزید که فاضلانه زندگی کردن باید تداوم داشته باشد. احساس عذاب وجدان شما را به انسان بهتری تبدیل نخواهد کرد، اما تجربه‌ای که شما از رویدادهای ناگوار کسب می‌کنید این کار را خواهد کرد. سخت‌گیری و محدود کردنِ خود، شما را به انسان کاملی نخواهد رساند که از زندگیِ عالی برخوردار است. زندگیْ هرگز از آموختن تجربه به شما باز نخواهد ماند و هرگز حالت پایدار و بی‌نقص زندگی را در نخواهید یافت.

هدفْ بی‌نقص بودن یا اشتباه نکردن به‌صورت مطلق نیست، بلکه تکرار نکردن اشتباه‌های گذشته و بهبودِ روزافزون است.

فقدان بنیانی مستحکم و مطلق برای اخلاق، منجر به نیهیلیسم یا باور به بی‌معنا بودن زندگی می‌شود.

از دیدِ نیچه انسان کامل، انسانی نیست که از ژنِ خوب برخوردار باشد، بلکه قوی‌ترین و بهترین نوع بشر به‌شمار می‌رود. برای تبدیل شدن به اَبَرانسان باید پا را از مرز توانایی‌های موجود خود فراتر بگذارید و بیش از حد امکان تلاش کنید.

تعامل با نوجوان همان تعامل با دیگری است و برای احساس عشق عمیق و مسئولیت در قبال دیگری نیاز به شناخت او ندارید. در نظر داشتن این مسئله برای تعامل با هرکسی، در هر سنی که باشد مهم است.

ترک کردنِ منطقهٔ امن شغلی‌تان به معنای آن نیست که کارتان حتماً رونق خواهد گرفت، اما در صورت تلاش، قطعاً لحظه‌های خوشی را در آن تجربه خواهید کرد. هدف نهایی، قدرت یافتن برای ادامهٔ مسیر است هرچند که آن مسیر خطرناک یا سخت باشد.

طبق باور اسپینوزا، مردم جزئی از طبیعت هستند که آن‌هم آفریدهٔ خداوند است. همهٔ ما مخلوقات خداوند هستیم، بدین‌ترتیب از نیرویی الهی برخورداریم و به‌شدت تلاش می‌کنیم تا از آن انرژی حفاظت کنیم.

در زبان عامهْ فاضل بودن به مبادی آداب بودن تفسیر می‌شود، اما به باور ارسطو فضیلت به معنای زندگی خوب و شادمانه است. از دید ارسطو شادی به لذت جسمی یا تعامل‌های اجتماعی وابسته نیست. او از نوعی شادی متفکرانه حرف می‌زند؛ نوعی شادی خردمندانه که پس از تحصیلِ شجاعت، تعادل و آرامش در زندگی به‌دست می‌آید. به باور ارسطو، شادمانی واقعی و عمیق به دنیای بیرون وابسته نیست، بلکه از درون انسان سرچشمه می‌گیرد و راهکارهایی برای دستیابی به آن ارائه می‌دهد.

پیش از هرچیز اسپینوزا به شما کمک می‌کند تا به دلایل رفتار خود پی ببرید و بدین‌ترتیب درک بهتری از آن داشته باشید.

دانایی نتیجهٔ شناختِ خود است

توانایی ابراز احساس، مخصوصاً اگر رنجیده‌خاطر باشید، ضروری است البته درصورتی‌که موجب نشود که شخص دیگری صدمه ببیند. اگر گفتن حقیقت موجب آسیب رساندن به دیگری شود بهتر است ساکت ماند.

به عقیدهٔ نیچه، مسیحیت موجب می‌شود مردم زندگی خود را روی زمین به‌نسبت آنچه در بهشت اتفاق می‌افتد، کم‌اهمیت و بی‌ارزش بدانند. به‌واسطهٔ عقاید مسیحی مردم غرب برای یافتن معنا، آن‌قدر به جهان دیگر وابسته هستند که از زندگی روزمره‌شان روی زمین غافل می‌شوند