بریده‌هایی از کتاب انسان در جست و جوی معنا

رنج بخش نابودنشدنی زندگی است، حتی به عنوان سرنوشت و مرگ. زندگی انسان بدون رنج و مرگ کامل نیست.

طوری زندگی کنید که انگار برای بار دوم زندگی می‌کنید و بار اول اشتباه زندگی کرده بودید.

داستایوفسکی می‌گوید: «تنها از یک چیز می‌ترسم: شایستهٔ رنج‌هایم نباشم.»

«من خدا را از زندان کوچکم صدا کردم و او در گسترهٔ این آزادی، جوابم را داد.»

«وقتی چرایی زندگی را بدانی، چگونگی‌اش را خواهی یافت.»

«هیچ قدرتی روی زمین نمی‌تواند آن‌چه را که تجربه کرده‌اید، از شما بگیرد.»

فرانکل شیفتهٔ این نقل قول نیچه است که: «کسی که چرایی زندگی‌اش را بیابد، چگونگی آن را نیز خواهد یافت.»

هیچ‌کس نمی‌تواند از جوهر انسانی فرد دیگری آگاهی کامل پیدا کند، مگر این‌که عاشقش شود. انسان با عشق می‌تواند ویژگی‌های اساسی معشوقش را دریابد و حتی استعدادهای موجود در او را ببیند که هنوز تحقق نیافته‌اند و او باید محقق‌شان کند. افزون بر این با عشق، می‌تواند به تحقق استعدادهای معشوقش کمک کند و با آگاه کردن او به توانایی‌ها و وظایفش، این استعدادها را شکوفا کند.

فرزندآوری نمی‌تواند تنها معنای زندگی باشد، زیرا در این صورت زندگی فی‌نفسه بی‌معنا می‌شود و چیز بی‌معنا را نمی‌توان با تداوم معنادار کرد.

در آن زمان متوجه سنگ مرمری شدم که روی میزی در خانه‌مان قرار داشت. وقتی درباره‌اش از پدرم پرسیدم، گفت سنگ را در محوطهٔ معبدی در وین که سوسیالیست‌های وطنی آن را سوزانده بودند پیدا کرده و یک تکه‌اش را به خانه آورده. چون تکه‌ای از لوح‌هایی بود که رویش ده فرمان را نوشته بودند و چند حرف الفبای عبری رویش حکاکی شده بود. پدرم برایم توضیح داد این حروف بخشی از ده فرمان است. از او پرسیدم: «کدام یکی؟» و او گفت: «تا هنگامی که روی این زمین خاکی هستی، به پدر و مادرت احترام بگذار.» و در آن لحظه تصمیم گرفتم کنار پدر و مادرم بمانم و از گرفتن ویزای آمریکایی منصرف شوم.

. به گفتهٔ نیچه: «کسی که به چرایی زندگی رسیده باشد، چگونگی‌اش را خواهد یافت.»

«مرا روی قلبت مُهر کن! عشق به اندازهٔ مرگ قدرتمند است.»

ما نمی‌توانستیم دندان‌های‌مان را مسواک کنیم و با وجود کمبود ویتامین زیادی که داشتیم، لثه‌های‌مان از همیشه سالم‌تر بود. گاهی تا شش ماه یک لباس توی تن‌مان بود، تا کاملاً از شکل و قیافه بیفتد. گاهی تا مدت‌ها نمی‌توانستیم، حتی خیلی کوتاه، خودمان را بشوییم. چون لوله‌های آب یخ می‌زد و با این حال زخم‌های روی دست‌مان با وجود آن همه خاک و کثیفی چرک نمی‌کرد. البته جز یخ‌زدگی‌ها. یا مثلاً کسانی که خواب‌شان سبک بود و با کوچک‌ترین صدایی از اتاق کناری بیدار می‌شدند، حالا با صدای خروپف بلند هم‌اتاقی‌شان که کنار گوش‌شان خوابیده بود، به خواب عمیق می‌رفتند.

داستایوفسکی می‌گوید: «تنها از یک چیز می‌ترسم: شایستهٔ رنج‌هایم نباشم.»

بیش‌تر از هر چیز من به این رنج‌ها می‌بالم. چیزهایی که کسی به آن‌ها حسادت نمی‌کند.»

اگر زندگی در کل معنادار باشد، رنج کشیدن هم باید معنا داشته باشد. رنج بخش نابودنشدنی زندگی است، حتی به عنوان سرنوشت و مرگ. زندگی انسان بدون رنج و مرگ کامل نیست.

عشق اثر جانبی میل جنسی نیست، بلکه میل جنسی روشی برای ابراز تجربهٔ با هم بودن است که عشق نامیده می‌شود.

هر انسانی توسط زندگی زیر سؤال می‌رود و فقط او می‌تواند با پاسخ دادن به زندگی خویش، به درخواست زندگی پاسخ دهد. با پذیرش مسئولیت‌هایش.

از زندانی‌هایی که قبلاً آن‌جا بودند، پرسیدم دوستم «پ» کجاست. «او را به سمت چپ فرستادند؟» «بله.» «پس می‌توانی او را آن‌جا ببینی.» «کجا؟» دستی به یک دودکش صد یاردی اشاره کرد که دود خاکستری‌اش به آسمان لهستان بلند می‌شد و به ابرهای منحوسی می‌پیوست. «دوستت آن‌جاست و دارد به سمت بهشت می‌رود.»

بارها و بارها به دانش‌آموزانم در اروپا و آمریکا گفته‌ام هدف‌تان صرفا موفقیت نباشد. چون هرچه بیش‌تر موفقیت را هدف خود قرار دهید، بیش‌تر از دستش خواهید داد. کسب موفقیت‌هایی مثل شادی دنبال‌کردنی نیست، بلکه خودش باید به سراغ‌تان بیاید و این تنها وقتی به دست می‌آید که اثر جانبی ناخودآگاه تلاش فرد و محصولی فرعی از تلاش‌هایش باشد. شادی باید اتفاق بیفتد و این اتفاق نتیجهٔ موفقیت است. باید کاری کنید خودش رخ دهد، نه این‌که برای رخ دادنش سعی کنید.