بریده‌هایی از کتاب قدرت تندخوانی

فصل هفتم: مجموعه واژگان خود را طراحی کنید

تمرکز و برنامه‌ریزی کلیدهای رسیدن به موفقیت هستند. اگر آنها سر جای‌شان باشند و شما هم برای رسیدن به هدف متعهد باشید، چاره‌ای جز دقت و تمرکز کامل نخواهید داشت.

با یادگیری استفاده بیشتر از دید جنبی خود، در حالی که مشغول مطالعه هستید، کار استفاده از نیروی بالقوه وسیعِ دید جنبی خود (چشم ذهن‌تان) را، که بلااستفاده مانده است، آغاز خواهید کرد. منظور من از چشم « ذهن » چیست؟ منظور من توانایی خواندن یا دیدن با کل مغزتان است، نه فقط با چشمان‌تان. این مفهومی است که توسط آن عده از افرادی که تمرین‌های یوگا، مدیتیشن و دعا انجام می‌دهند و هر کس که با آموزه‌های دیدن تصاویر سه‌بُعدی با «چشم جادویی» آشناست، درک می‌شود. با چشم ذهن‌تان ببینید

آرام خواندن در واقع فعالیت مغز را هم کند می‌سازد.

در یک صفحه معمولی که هر خط تقریباً شامل ۱۲ کلمه می‌شود، یک کتابخوان ضعیف، در حال خواندن روی هر کلمه مکث می‌کند، به عقب می‌پرد (تا چند کلمه) یا به عقب نگاه می‌کند و به طور متوسط ۱۴ بار مکث می‌کند و در هر مکث تقریباً نیم ثانیه زمان صرف می‌کند. این یعنی این که در هر خط، زمانی معادل ۷ ثانیه را تلف نمی‌کند.

خواندن آرام و دقیق، مغزتان را تشویق می‌کند که آرام و آرام‌تر بخواند، در حالی که قدرت درک کم‌تر و کم‌تر می‌شود.

انتخاب کنید! توماس جفرسون رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا (۱۹۸۰) بود. که به خاطر هوش و توانایی‌اش در تندخوانی مشهور بود. راز موفقیت او در توصیه‌ای که به دیگران می‌کرد نهفته‌بود: شما باید بدانید: « کجا هستید، چه کار می‌کنید، ساعت چنداست، آیا به برنامه خود رسیده‌اید یا نه، اگر نه، چه‌قدر از آن عقب مانده‌اید؟ » نکته مهم صحبت او این است که تمرکز و برنامه‌ریزی کلیدهای رسیدن به موفقیت هستند. اگر آنها سر جای‌شان باشند و شما هم برای رسیدن به هدف متعهد باشید، چاره‌ای جز دقت و تمرکز کامل نخواهید داشت.

به‌خاطر داشته باشید: این مغز شماست که می‌خواند چشمان شما فقط لنزهای بسیار پیچیده‌ای هستن که برای این منظور به کار می‌روند.

میلیون است. ـ با بالا رفتن تعداد واژگان شما، هوش‌تان نیز افزایش می‌یابد.

عدم علاقه یا فقدان جذبه و گیرایی در متن، اغلب با سایر مشکلات مرتبط است. برای مثال: موضوعات گیج‌کننده، کم داشتن واژگان تخصصی، اولویت‌های مغایر با هم، نگرش منفی و سایر موانع تمرکز که در بالا فهرست شدند، از دلایل عدم علاقه به شمار می‌روند. چنانچه تلاش کنید این موضوعات مرتبط به هم را یکی پس از دیگری حل کنید، کار باارزشی کرده‌اید و در صورت لزوم روش « منتقدانه تند و خشن » را به کار گیرید. از دست موضوعاتی که در تلاش برای مطالعه آنها هستید، عصبانی شوید. این همان شیوه‌ای است که شما در بحث کردن با کسی که نظرش مخالف شماست، برای جلب توجه به کار می‌برید.

سطوح درک هفتگانه زیر را باید شامل باشد. برای این که به یک تندخوان قابل و لایق تبدیل شوید، باید در هر یک از این سطوح به پیشرفت بیشتری دست یابید. ۱. تشخیص ۲. جذب ۳. درک مطلب ۴. دانش ۵. حفظ و یادسپاری ۶. فراخوانی ۷. ارتباط

مزیت آوای فرعی این است که می‌تواند کلمه‌ای را که خوانده می‌شود تقویت کند. شما می‌توانید استفاده از صدای درونی را به صورت انتخاب‌شده برای تأکید کلمات و مفاهیم مهم برگزینید و با افزایش صدا هنگام ضرورت، آن را عیناً به شکل ذهنی، بلند بلند ادا کنید! آن گاه این تکنیک به یک وسیله تقویت حافظه مثبت تبدیل می‌شود.

دامنه‌های دید. دایره کوچک داخلی منطقه‌ای را نشان می‌دهد که در آن یک دید واضح و شفاف برای تندخوانی که به شکلی مناسب از چشم / مغز خود استفاده می‌کند، فراهم است. دایره بزرگ خارجی نشان می‌دهد که دید جانبی نیز در چنین شرایطی فراهم است. نکاتی درباره خواندن هر گاه بتوانید دید جانبی خود را با کانون مرکزی دید خود ترکیب کنید، آن گاه خواهید توانست در یک زمان اطلاعات را از کل پاراگراف‌ها و صفحه ببینید و جذب کنید. شما می‌توانید با نگه داشتن کتاب خود در فاصله‌ای بیش از حد معمول در جلوی چشمان‌تان، دامنه دید جنبی خود را وسعت دهید. این موضوع باعث کار بهتر دید جنبی شما خواهد شد. در حالی که کانون مرکزی دید شما خط به خط را با جزئیات می‌بیند. دید جنبی شما می‌تواند آنچه را که خوانده شده است مرور و آنچه را که در پیش روست ارزیابی کند. این تمرین برای چشم‌ها نیز آسان‌تر است، زیرا نیازی نیست که از عضلات خود کار اضافی بکشند. به‌خاطر داشته باشید: این مغز شماست که می‌خواند چشمان شما فقط لنزهای بسیار پیچیده‌ای هستن که برای این منظور به کار می‌روند.

هنگامی که در جاده، یا ایستگاه راه‌آهن یا هر جای دیگری که مشغول نگاه کردن به تعداد فراوانی از تصاویر متعدد هستید و همزمان تحت تأثیر قرار می‌گیرید، چشمان شما چه تعداد اطلاعات را می‌تواند جذب کند و مغز شما آنها را در کسری از ثانیه به یاد آورد؟ به این فکر کنید که تصاویر یک صفحه مطلب، در مقایسه با آن چه قدر کم هستند؟ ما هر کدام ظرفیت داشتن یک حافظه تصویری را داریم: کلید دستیابی به این حافظه آن است که یاد بگیریم چگونه ببینیم.

بازگشت به عقب و پرش به عقب اگر چه این دو ویژگی کمی با هم متفاوتند، اما هر دوی آنها با عدم اعتماد به نفس و تمایل برای ماندن در یک « منطقه آرامش » خواندن مرتبط می‌شوند. ـ بازگشت به عقب، فرآیند آگاهانه ارجاع به کلمات، عبارات یا پاراگراف‌هایی است که احساس می‌کنید آنها را جا انداخته‌اید، یا درست درک‌شان نکرده‌اید. ـ پرش‌به عقب مشابه آن، اما فرآیند ناآگاهانه دوباره‌خوانی موضوعاتی است که به تازگی خوانده شده‌اند. ثابت شده است که دوباره‌خوانی موضوعات، تفاوتی در سطوح درک ایجاد نمی‌کند، بنابراین شما با انجام این کار فقط یک بار اضافی به چشم‌های خود تحمیل می‌کنید. ساده‌ترین راه برای این که خودتان را مجبور کنید تا از این عادت‌ها دست بردارید، افزایش سرعت‌تان در خواندن و حفظ ریتمی ثابت در سرعت خواندن‌تان است.

محیط مطالعه خود را محترم و مقدس بسازید و ترتیبی دهید که این محیط به طورکلی برای این کار در نظر گرفته شود. این بدان معنی است که تلفن‌تان را قطع کنید، یا در صورت لزوم آن را روی پیام‌گیر بگذارید، موسیقی پخش کنید، که به تمرکزتان کمک کند و محیط اطراف‌تان را فارغ از حواس‌پرتی و وسوسه نگه دارید (اگر در حال استفاده از کامپیوتر نیستید آن را خاموش کنید، تا به استفاده از اینترنت وسوسه نشوید). همچنین اگر به لحاظ سلامتی و بهداشت در وضعیت خوبی باشید، بهتر کار خواهید کرد. تمرین‌های منظم ایروبیک روش فوق‌العاده‌ای برای اکسیژن‌رسانی خون به مغز و قوی نگه داشتن بدن‌تان است.

اغلب ما بیش از یک مجموعه واژگان داریم و معمولاً حداقل تعداد این مجموعه‌ها سه تاست که عبارتند از: واژگانی که در گفتگو و محاوره به کار می‌بریم. واژگانی که در نگارش به کار می‌بریم. مجموعه واژگان آشنا و شناسایی‌شده. واژگان محاوره‌ای ما، حداکثر به هزار کلمه (انگلیسی) برای هر فرد محدود می‌شوند. مجموعه واژگان نوشتاری ما بزرگ‌تر است، زیرا هنگام نگارش متن روی انتخاب کلمات و ساختار جملات دقت بیشتری می‌کنیم. اما در میان این سه مجموعه، مجموعه واژگان شناسایی‌شده بزرگ‌ترین مجموعه است. تعداد کلماتی را که می‌شناسیم و معنی آنها را می‌دانیم بسیار بیشتر از آن تعدادی است که به کار می‌بریم.

از لحاظ تئوری، مجموعه واژگان محاوره‌ای ما باید به بزرگی مجموعه واژگان شناسایی‌شده ما باشد. اما این موضوع به ندرت مصداق می‌یابد. ولی این امکان وجود دارد که اندازه هر سه مجموعه واژگانی را به حدی کاملاً چشمگیر افزایش داد. توسعه مجموعه واژگان و ساختارهای پیچیده زبانی یکی از ویژگی‌های متمایز رشد تکاملی ما و مهارتی است که اگر مورد حمایت و تشویق قرار گیرد، مزایای فوق‌العاده‌ای را در بر خواهد داشت. تندخوانی تنها به خواندن آنچه دیگران نوشته‌اند، محدود نمی‌شود، این تکنیک همچنین به شکل‌گیری لذتی بزرگ‌تر و درک زبان در همه اشکالش منجر می‌شود.

آنچه که اخیراً محققین دریافته‌اند، آن است که نه نیمکره چپ، منحصراً به امور « آموزشی » می‌پردازد و نه نیمکره راست، مختص امور « خلاقانه، حدسی و احساسی » است. آنچه که اکنون ما از مجموعه تحقیقات به دست آمده می‌دانیم آن است که هر دو قسمت مغز باید در ارتباط با یکدیگر کار کنند، تا موفقیت‌های آموزشی و خلاقانه حاصل شود.

ما در دوره‌ای از تاریخ تکامل بشر به سر می‌بریم که توانایی سریع تشخیص و جذب اطلاعات، برای درک و اتصال آنها با دانش قبلی مغزی، سپس ذخیره کردن آن به شکلی مؤثر و فراخوانی فوری و بلادرنگ آنها به هنگام ضرورت و آن گاه ترکیب همه این عناصر با توانایی برای خلق و برقراری ارتباط بر مبنای آموخته‌ها، مهارت‌هایی خواهند بود که در آینده موفقیت تعریف خواهند شد. اکنون شما برای آن آینده کاملاً تجهیز شده‌اید.

ریتم و جریان تندخوانی به شما امکان خواهد داد تا معنی آنچه را که می‌خوانید بسیار راحت‌تر جذب کنید (آرام خواندن باعث افزایش مکث می‌شود و خستگی را زیاد می‌کند و تمرکز را، که لازمه فراگیری است، از بین می‌برد و سرعت فهم و درک را کند می‌سازد).

ذخیره اطلاعات به خودی خود کافی نیست. ذخیره اطلاعات باید با فراخوانی اطلاعات همراه شود.

فراخوانی اطلاعاتی تعریف: توانایی پیدا کردن و یافتن اطلاعات ذخیره‌شده مغزی، به هنگام نیاز و ضرورت.

جهت‌یابی با انگشت پیش از آن که مضر باشد، عملاً می‌تواند به یادگیری تندخوانی کمک کند. من صرفاً پیشنهاد می‌کنم که به جای استفاده از انگشت، که ممکن است بزرگ و قطور باشد و برخی کلمات را از دید پنهان دارد، بهتر است از یک وسیله کمکی ظریف و باریک برای این کار استفاده کنید.

کارشناسان پی ‌ بُرده‌اند که برای دَرک، تُندخوانی مَطلب، بهتَر از خواندنِ آرام و کندِ آن است. احتمالاً انجام این کار برای‌تان دشوار خواهد بود، زیرا مغز شما برای جذب اطلاعات با چنین سرعت آهسته‌ای برنامه‌ریزی نشده است. هر گاه کلمات را سریع بخوانید، معانی آنها هم فوری و سریع درک می‌شوند.

خواندن آرام و دقیق، مغزتان را تشویق می‌کند که آرام و آرام‌تر بخواند، در حالی که قدرت درک کم‌تر و کم‌تر می‌شود.

بهترین نور برای خواندن و مطالعه، نور طبیعی روز است. بنابراین میز تحریر یا سکوی مطالعه خود را بهتر است کنار یک پنجره قرار دهید. در مواقع دیگر، نور مصنوعی باید از بالای شانه‌های‌تان و از سمت مقابل دستی که با آن می‌نویسید، به صفحه بتابد. روشنایی لامپ باید در حدی باشد که روی صفحه کتاب یا متن مورد مطالعه شما را روشن کند. اما نه آن قدر روشن که در تضاد شدید با نور بقیه اتاق قرار گیرد.

ساعت کار و مطالعه خود را محترم و مقدس بشمارید و از هر گونه حواس‌پرتی‌های غیرضروری اجتناب ورزید.

اغلب ما بیش از یک مجموعه واژگان داریم و معمولاً حداقل تعداد این مجموعه‌ها سه تاست که عبارتند از: واژگانی که در گفتگو و محاوره به کار می‌بریم. واژگانی که در نگارش به کار می‌بریم. مجموعه واژگان آشنا و شناسایی‌شده. واژگان محاوره‌ای ما، حداکثر به هزار کلمه (انگلیسی) برای هر فرد محدود می‌شوند. مجموعه واژگان نوشتاری ما بزرگ‌تر است، زیرا هنگام نگارش متن روی انتخاب کلمات و ساختار جملات دقت بیشتری می‌کنیم. اما در میان این سه مجموعه، مجموعه واژگان شناسایی‌شده بزرگ‌ترین مجموعه است. تعداد کلماتی را که می‌شناسیم و معنی آنها را می‌دانیم بسیار بیشتر از آن تعدادی است که به کار می‌بریم.