بریده‌هایی از کتاب کلیدهای رفتار با کودک سرسخت

وقتی کلام ما با رفتارمان هماهنگ نیست یا وقتی کلام و رفتار ما نامؤثر هستند، فرایند یادگیری و یاددهی چه ساده شکست می‌خورد

باور نهفته این است که کودکان بهترین یادگیری را هنگامی دارند که اجازه یابند و تشویق شوند پیامدهای انتخاب‌ها و رفتار خود را تجربه کنند. کودکان تشویق می‌شوند که انتخاب کنند، نتیجه انتخاب‌هایشان را تجربه کنند و از انتخاب‌های خود یاد بگیرند.

پدر و مادرهایی که نگرش تنبیهی را به‌کار می‌گیرند، بیشتر خود را در قالب کارآگاه پلیس، قاضی، زندانبان، داور و مأمور ناظر می‌بینند. آن‌ها بدرفتاری را بررسی می‌کنند، تقصیر را مشخص می‌کنند، سرزنش می‌کنند و مجازات‌هایی را تحمیل می‌کنند که معمولا سختگیرانه و طولانی است.

پدر و مادرهایی که زیادی به کلام تکیه می‌کنند، در فرایند یاددهی و یادگیری نیز دچار شکست می‌شوند. آن‌ها کلام خود را با عمل اشتباه می‌گیرند و نمی‌فهمند چرا پیامشان منتقل نمی‌شود.

بیشتر پدر و مادرها درمورد یاددهی قوانین، در نقطه‌ای روی پیوستار نگرش‌ها عمل می‌کنند. در یک سر، نگرش استبدادی یا تنبیهی قرار دارد. حدها محکم هستند، اما روش‌ها چندان محترمانه نیستند. در یک سر دیگر، نگرش آسان‌گیرانه قرار دارد. روش‌ها محترمانه هستند، اما حدها چندان محکم نیستند. برخی نگرش درهم را به‌کار می‌گیرند و تا اندازه‌ای از هر دو سر پیوستار استفاده می‌کنند. برخی دیگر نیز توانسته‌اند تعادلی میان این دو سر ایجاد کنند و نگرشی را به‌کار می‌گیرند که هم محترمانه است و هم محکم

نگرش مساوات‌طلبانه یک روش برنده ـ برنده حل مسئله است که محکم بودن را با احترام ترکیب می‌کند و همه اهداف پایه‌ای، تربیتی ما را برآورده می‌سازد.

نمایش‌های خانوادگی، الگوهای ویرانگر ارتباطی و حل مسئله هستند که از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شوند.

وقتی کلام ما با رفتارمان هماهنگ نباشد، کودکان یاد می‌گیرند حرف‌های ما را ناشنیده بگیرند و باورهایشان را بر مبنای تجربه‌شان شکل دهند.

نگرش تنبیهی به‌عنوان الگوی تربیتی، کاستی‌های فراوانی دارد و درس‌هایی مثبت درباره مسئولیت، حل مسئله یا روابط محترمانه یاد نمی‌دهد.

تجربه‌هایش به او آموخته بودند: «قوانین برای دیگران هستند، نه من. من قوانین خودم را درست می‌کنم و آن کاری را که دلم می‌خواهد، انجام می‌دهم.»

راهنمایی مؤثر وقت و انرژی کمتری می‌گیرد و نتایج بهتری می‌دهد.

حل موفق مسئله به‌ندرت در فضای خشم رخ می‌دهد.

پیام‌های تشویق‌آمیز هنگامی بیشترین تأثیر را دارند که بر انتخاب‌های بهتر، رفتار بهتر، همکاری و استقلال متمرکز باشند.

تقریبآ همه می‌توانند یاد بگیرند که شکیبا باشند. فقط کافی است آمادگی تشخیص دادن محرک‌هایتان را داشته باشید و یک روش سه گام ساده را دنبال کنید: ۱) رویداد را مشاهده کنید. ۲) خویشتن‌داری خود را بازیابید و ۳) خردمندانه پاسخ دهید. رفتار ما، درسی است که می‌دهیم. وقتی با شکیبایی رفتار می‌کنید، مهارتی بسیار ارزنده را یاد می‌دهید که به نسل‌های آتی قابل انتقال است

دیگر پرسش این نیست که «چرا او این کار را می‌کند؟» بلکه این است: «وقتی او این کار را می‌کند، برای راهنمایی‌اش چه کنم؟ براساس آنچه درباره خلق‌وخوی کودکتان می‌دانید، می‌توانید راهکارهای مؤثرتری را برای راهنمایی فراهم آورید.

برای آنکه کودکان سرسخت بپذیرند حدومرزهای شما اجباری است و نه اختیاری، لازم است که آن‌ها را بارها تجربه کنند.

سه عامل مهم در بزرگ کردن کودک سرسخت نگاه کرده‌ایم: خلق‌وخوی کودک شما، خلق‌وخوی شما و روش‌های راهنمایی‌تان. تربیت فرزند برهم‌کنشی مداوم میان این عوامل است.