بریده‌هایی از کتاب پاسخ‌های کوتاه به پرسش‌های بزرگ

آیا خدا وجود دارد؟

اگر شما هم مثل من بپذیرید که قوانین طبیعت ثابت هستند آن‌گاه دیری نمی‌پاید که بپرسید پس نقش خداوند در ارتباط با آن‌ها چیست؟ این همان بخش اعظم تضاد بین علم و دین است.

زندگی‌ام را وقف سفر در سرتاسر جهان‌هستی کرده‌ام، البته در درون ذهنم.

جهان‌هستی مکانی بی‌رحم است.

برای بعضی‌ها این همان جایی است که وجود خدا دوباره مطرح می‌شود. این خدا بود که انرژی و فضا را خلق کرد و مِه‌بانگ لحظهٔ خلقت بود. اما دانشمندان در این خصوص داستان متفاوتی را مطرح می‌کنند. اگرچه خودم را در معرض دردسر قرار می‌دهم؛ اما فکر می‌کنم از پدیده‌های طبیعی که موجب وحشت وایکینگ‌ها می‌شد، به مراتب درک بهتری داریم. حتی می‌توانیم فراتر از تقارن زیبای انرژی و مادّه گام برداریم که توسط اینشتین کشف شد. می‌توانیم از قوانین طبیعت استفاده کنیم تا به ریشه‌های اصلی جهان برسیم و کشف کنیم که آیا وجود خدا تنها راه توصیف آن است.

قبل از مِه‌بانگ چه رخ داده است؟ طبق فرضیهٔ بدون مرز این پرسش که قبل از مِه‌بانگ چه رخ داده پرسشی بی‌معنی است و در واقع شبیه آن است که بپرسیم جنوبِ قطب جنوب کجاست - به این دلیل که اساسا قبل از مِه‌بانگ زمان وجود نداشته که به آن رجوع کنیم. مفهوم زمان فقط درون جهان‌هستی معنا دارد.

قوانین معینی وجود دارند که همیشه محترم شمرده می‌شوند. اگر دوست دارید، می‌توانید چنین بگویید که این قوانین را خدا وضع کرده است؛ اما این کار در واقع یک تعریف از خداوند است تا اثباتی بر وجود آن.

هنگامی که با احتمال مرگ زودهنگام مواجه می‌شوید شاید حاضر شوید از بسیاری از اهداف قبلی خود که تصمیم به انجام آن‌ها داشتید، دست بکشید.

مردم هم‌چنان دید مذهبی دارند چرا که از یک طرف راحت‌تر است و از طرف دیگر نمی‌توانند علوم پایه را درک کرده و به آن اعتماد کنند.

قوانین حاکم بر طبیعت برخلاف قوانین وضع شده توسط انسان هرگز نقض نمی‌شوند و این همان دلیل قدرتمند بودنِ آن‌هاست و هنگامی که از منظر دینی به آن‌ها نگریسته شود بحث انگیزتر هم به‌نظر می‌رسند. اگر شما هم مثل من بپذیرید که قوانین طبیعت ثابت هستند آن‌گاه دیری نمی‌پاید که بپرسید پس نقش خداوند در ارتباط با آن‌ها چیست؟ این همان بخش اعظم تضاد بین علم و دین است.

کرهٔ زمین از بسیاری جهات در معرض خطر است و برای من بسیار دشوار است در این خصوص مثبت‌اندیش باشم. این خطرات بسیار بزرگ و متنوع هستند.

چشم دل باز کن که جان بینی آنچه نادیدنی است آن بینی گر به اقلیم عشق روی آری همه آفاق گلستان بینی دل هر ذره را که بشکافی آفتابیش در میان بینی تا به جایی رساندت که یکی از جهان و جهانیان بینی با یکی عشق ورز از دل و جان تا به عین‌الیقین عیان بینی

فقط دو نوع موج وجود دارد که می‌تواند از سرتاسر جهان اطلاعات مربوط به اجرام بسیار دوردست را به ما منتقل کنند: امواج الکترومغناطیسی (که شامل نور، پرتوهای ایکس، پرتوهای گاما، میکروموج‌ها، امواج رادیویی و غیره است) و امواج گرانشی. امواج الکترومغناطیسی شامل نیروهای الکتریکی و مغناطیسی نوسانی هستند که با تندی نور حرکت می‌کنند. وقتی امواج الکترومغناطیس به ذرات باردار مثل الکترون‌های موجود در آنتن‌های رادیو یا تلویزیون برخورد کنند ذرات را به طرف عقب و جلو به حرکت درآورده، اطلاعات حمل‌شدهٔ امواج را در این ذرات ذخیره می‌کنند. سپس این اطلاعات تقویت شده و به بلندگوها یا صفحهٔ نمایش تلویزیون فرستاده می‌شوند تا برای انسان قابل درک باشند.

قوانین معینی وجود دارند که همیشه محترم شمرده می‌شوند. اگر دوست دارید، می‌توانید چنین بگویید که این قوانین را خدا وضع کرده است؛ اما این کار در واقع یک تعریف از خداوند است تا اثباتی بر وجود آن.

قوانین معینی وجود دارند که همیشه محترم شمرده می‌شوند. اگر دوست دارید، می‌توانید چنین بگویید که این قوانین را خدا وضع کرده است؛ اما این کار در واقع یک تعریف از خداوند است تا اثباتی بر وجود آن.

آیا خدا وجود دارد؟

در ارتباط با قوانین طبیعت من نیز هم‌چون اینشتین از واژهٔ خدا در معنای غیرشخصی استفاده می‌کنم و بدین‌ترتیب درک ذهن خدا در واقع درک قوانین طبیعت است. پیش‌بینی من این است که تا پایان این قرن ذهن خدا را خواهیم خواند.

امیدوارم روزی فرصت کنم و کتابی تالیف کنم و در آن داستان کوتاهی از ساختار شگفت‌انگیز دنیای درون پروتون را برایتان تعریف کنم. علم فیزیک به زیبایی به ما کمک می‌کند که در دل هر ذره حتی به کوچکی پروتون دنیایی از شکوه و عظمت قدرت پروردگار متعال را مشاهده کنیم. جالب است بدانید کلید پایداری و استواری جهان‌هستی با این همه شکوه و عظمت که از میلیاردها میلیارد کهکشان تشکیل شده است در دل همین پروتون قرار دارد. اگر پروتون پایدار نبود ما و جهان‌هستی هم پایدار نبودیم.

بسیار شگفت انگیز است در حالی که چند میلیارد پروتون به آسانی سر یک سوزن جای می‌گیرند اما خود پروتون یک ذرهٔ بنیادی نیست و ساختاری به ژرفای یک دریا دارد. دریایی مملو از کوارک‌ها، گلئون‌ها، پادذرات آن‌ها و بی‌شمار ذرات حقیقی و مجازی که در لوپ‌های تک‌حلقه‌ای، دوحلقه‌ای و غیره طی فرایندهای تولید خودبه‌خودی که علم بسیار پیجیدهٔ کرومودینامیک کوانتومی بر آن‌ها حاکم است به‌طور مداوم تولید و نابود می‌شوند.

همهٔ آن‌چه که قادر به انجام آن هستیم تخصیص یک احتمال به یک تاریخ بخصوص از جهان‌هستی است. بنابراین جهان‌هستی باید تاریخ‌های احتمالی زیادی داشته باشد که هر کدام احتمال وقوع خاص خود را دارد.

جهان‌هستی باید کمابیش به گونه‌ای باشد که آن را می‌بینیم چراکه اگر متفاوت از این بود آن‌گاه دیگر کسی نبود که آن را مشاهده کند.

برخی مفاهیم و معانی ارزشمند فیزیکی را که به‌نظرم استیون هاوکینگ آن‌ها را گاهی شتاب‌زده و در مواردی سطحی تعبیر کرده است عمیق‌تر و دقیق‌تر مورد بحث و بررسی قرار دهم. این نقد مختصر را می‌توانید در انتهای همین کتاب مطالعه بفرمایید.

بعداً به مدرسهٔ سن آلبانز رفتم. هیچ‌وقت از حد میانگین کلاسی بالاتر نبودم چراکه دانش‌آموزان کلاس همه باهوش بودند؛ اما با این‌حال به من اینشتین می‌گفتند. شاید در من نشانه‌هایی از یک چیز برتر دیده بودند. وقتی دوازده سالم بود یکی از دوستانم با دوست دیگرم سر یک جعبه شیرینی شرط بست که من هرگز به جایی نخواهم رسید.

گفته می‌شود حقیقت گاهی عجیب‌تر از داستان است و جایی نیست که واقعی‌تر از سیاه‌چاله‌ها باشد.

می‌توانستم در یک پوسته محدود باشم و خود را پادشاه فضای بی‌نهایت بنامم

بنابراین به‌خاطر داشته باشید که به بالا و به ستاره‌ها نگاه کنید نه به پایین و پیشِ پای خود. سعی کنید آن‌چه را می‌بینید حس کنید و دربارهٔ هر آن‌چه جهان را به‌وجود آورده با شگفتی نگاه کنید. کنجکاو باشید. بدانید زندگی هرقدر هم مشکل به‌نظر برسد همواره چیزی وجود دارد که شما می‌توانید آن را انجام داده و در آن موفق شوید. آن‌چه مهم است آن است که فقط فرصت‌ها را از دست ندهید. تخیل خود را از بند رها کنید و آینده را شکل دهید.

بیایید برای هر مرد و زنی جهت بهره‌مندی از فرصت داشتن یک زندگی سالم مبارزه کنیم. زندگی توام با امنیت، مملو از فرصت‌ها و عشق. همهٔ ما مسافران زمان هستیم که با هم به‌سوی آینده سفر می‌کنیم. اما بیایید تا با هم کار کنیم و آینده را آن‌گونه بسازیم که دوست داریم به ملاقات آن برویم. شجاع، کنجکاو و مصمم باشید تا بر سختی‌ها غلبه کنید. همهٔ این‌ها را می‌توان انجام داد.

بنابراین به‌خاطر داشته باشید که به بالا و به ستاره‌ها نگاه کنید نه به پایین و پیشِ پای خود. سعی کنید آن‌چه را می‌بینید حس کنید و دربارهٔ هر آن‌چه جهان را به‌وجود آورده با شگفتی نگاه کنید. کنجکاو باشید. بدانید زندگی هرقدر هم مشکل به‌نظر برسد همواره چیزی وجود دارد که شما می‌توانید آن را انجام داده و در آن موفق شوید. آن‌چه مهم است آن است که فقط فرصت‌ها را از دست ندهید. تخیل خود را از بند رها کنید و آینده را شکل دهید.

به یک زندگی غیر عادی روی این سیاره هدایت شدم حال آن‌که در همین زمان با استفاده از ذهنم و قوانین فیزیک در سرتاسر جهان‌هستی در سفر بودم. به دورترین نقاط کهکشان‌مان و به درون یک سیاه‌چاله سفر می‌کردم و به سر آغاز زمان بازمی‌گشتم. در روی کرهٔ زمین پستی‌ها و بلندی‌ها، اغتشاش و صلح، موفقیت و رنج را تجربه کرده‌ام. زمانی فقیر و زمانی غنی بودم. زمانی توانمند و زمانی معلول بودم. گاهی مورد تشویق قرار گرفتم و گاهی از من انتقاد کردند؛ اما هرگز فراموش نشدم. به واسطهٔ کارم و سهمی که در افزایش درک عموم از جهان‌هستی داشتم بسیار خاص بودم اما در واقع اگر همهٔ این‌ها برای مردمی که عاشق‌شان هستم و کسانی که عاشق من هستند، نبود، آن‌گاه جهان پوچ و تهی بود. بدون آن‌ها همهٔ این شگفتی‌ها برایم پوچ و بی‌ارزش خواهند شد. از همهٔ این‌ها که بگذریم این واقعیت که ما انسان هستیم یعنی مجموعه‌ای از ذرات بنیادی طبیعت که قادریم قوانین حاکم بر خود و جهان‌هستی را درک کنیم یک پیروزی بزرگ تلقی می‌شود.

خود قوانین طبیعت به‌ما می‌گویند که نه‌تنها جهان‌هستی مانند یک پروتون بدون هیچ‌گونه کمکی می‌تواند به‌وجود آید و به هیچ انرژی‌ای نیاز ندارد بلکه این امکان هم وجود دارد که هیچ‌چیز باعث مِه‌بانگ نشده باشد. هیچ‌چیز