بریده‌هایی از کتاب گفت‌وگوی چهارنفره

سارا: همون‌طور که گفتم، اگر همهٔ اون علوم جدید به نوبهٔ خودشون خوب باشند، مگه این خودش شاهدی علیه جادوگری نیست؟ باب: دلیلش را نمی‌فهمم. ظاهراً تو فکر می‌کنی علوم جدید نشان می‌دهند که جادوگری صحت نداره. تو چرا این‌قدر مطمئنی؟ تا جایی که من می‌دانم، اون نظریه‌های علمی‌ای که مد نظر توست هیچ چیزی صریحاً نه به نفع جادوگری می‌گه و نه علیه‌اش. از طرف دیگر، نظریات علمی نه به نفع سیاستمدارها و نه علیه اونها صریحاً چیزی نمی‌گن. اما این به اون معنی نیست که تبلیغات سیاسی صحت نداشته باشه. این مورد چه فرقی با جادوگری داره؟ سارا: مگه جادوگری نیروهایی را که برای علم جدید ناشناخته‌اند و با پیش‌بینی‌های علمی تداخل دارند مفروض نمی‌گیره؟ باب: شاید اون نیروها برای علم جدید ناشناخته باشند، ولی مگه علم جدید ادعا می‌کنه که همه چیز را می‌داند؟ حتی شاید جادوگری مطابق با قوانین علمی عمل کنه و قوانین علمی را به سود اهداف خودش به کار بگیره. شاید جادوگری کمک می‌کنه پیش‌بینی‌های علمی درست از آب دربیاد.

سارا: من زک نیستم. اون‌قدر که زک از استعاره‌هات خوشش می‌آد، من اصلاً خوشم نمی‌آد. من دربارهٔ علم اصلاً نسبی‌گرا نیستم. بعضی نظریه‌های علمی مطلقاً درست و بعضی‌هاشون هم مطلقاً نادرست‌اند. با روش علمی می‌تونیم بفهمیم که کدام درست و کدام نادرسته. اما اون روش در مورد ارزش‌های اخلاقی کاربرد نداره. نمی‌شه ارزش‌های اخلاقی را مشاهده یا اندازه‌گیری کرد. اونها کیفیاتی ساختگی‌اند نه کمّیاتی مشهود. به همین دلیله که من فقط نسبت به اصول اخلاقی نسبی‌گرا هستم، نسبی‌گرای اخلاقی.

سارا: خب، تفاوتشون برای من واضحه، زک. در نتیجه، جمله‌های علمی را در حکم درست یا نادرست توصیف می‌کنم. ولی جمله‌های اخلاقی را نمی‌تونم در حکم درست یا نادرست توصیف کنم.

سارا: اخلاق فرق می‌کنه. درسته که هر فرهنگی تعیین می‌کنه کدام رفتار در آن فرهنگ مؤدبانه‌ست و کدام رفتار بی‌ادبی، اما نمی‌تونه این مسئله را حل و فصل کنه که کدام رفتار در آن فرهنگ از نظر اخلاقی درسته و کدام رفتار از نظر اخلاقی نادرست. حتی اگه تمام افراد یک جامعهٔ دیگر فکر کنند برده‌داری درسته - ممکنه خود برده‌ها هم همچین فکری بکنند - این باز هم باعث نمی‌شه این مسئله برای ما حل و فصل بشه. ما باز هم نهادهای برده‌داری آنها را محکوم می‌کنیم.