بریده‌هایی از کتاب طاعون

آدم‌ها موقعی که همدیگر را دوست دارند، بدون حرف‌زدن، همدیگر را درک می‌کنند.

تا موقعی که بلا هست، آزادی دیگر وجود ندارد.

اگر آدم دائمآ دربند نظر و عقیدهٔ شخصی‌اش نباشد، می‌فهمد که لجاجت و یکدندگی ناشی از حماقت است.

همهٔ بدبختی‌های انسان‌ها از آن‌جا سرچشمه می‌گیرد که به زبانی روشن و صریح حرف نمی‌زنند،

آن‌چه برای من اهمیت دارد این است که آدم به‌خاطر آن‌چه دوست دارد زندگی کند یا بمیرد.

زیستن در نومیدی و بی‌پناهی، درحقیقت در دوزخ فرورفتن است.

از دیدگاه طاعون، تفاوتی میان رئیس و نگهبان‌ها و زندانی‌ها وجود نداشت، چون همگی‌شان زندانی محسوب می‌شدند و برای اولین بار در زندان عدالت به‌طور مطلق اجرا می‌شد.

طاعون در بعضی‌ها شک و بدبینی چنان شدیدی به وجود آورده بود که نمی‌توانستند از آن رهایی یابند. در دل آن‌ها دیگر هیچ جایی برای امیدواری باقی نمانده بود، و همزمان با فروکش کردن بیماری، باز هم مطابق با مقررات زمان بیماری زندگی می‌کردند.

برای همگی ما احساسی که سراسرِ زندگی‌مان را دربرمی‌گرفت و گمان می‌کردیم به خوبی با آن آشنایی داریم (اهالی اوران همان‌گونه که تا به‌حال گفته شد از احساس‌های ساده‌ای برخوردارند)، چهرهٔ تازه‌ای به خود گرفت. شوهرها و معشوق‌هایی که اطمینان کامل به طرف‌های مقابل‌شان داشتند پی بردند حسود شده‌اند. مردانی که عشق را به هیچ می‌انگاشتند با پدیده‌ای مخالف آن روبه‌رو شدند. پسرانی که کنار مادرهاشان زندگی کرده بودند بی‌آن‌که کم‌ترین توجهی به آن‌ها داشته باشند، در هر چین چهرهٔ او همهٔ نگرانی‌ها و پشیمانی‌های گذشته را بازمی‌یافتند که حالا آزارشان می‌داد. این جدایی ناگهانی، بدون این‌که اشتباهی سبب آن باشد، و بدون آینده‌ای پیش‌بینی‌شدنی، ما را سرگشته کرده بود و ناتوان در برابر این حضورِ هنوز این چنین نزدیک و درعین حال این همه دور.

در آدم‌ها صفت‌های خوب خیلی زیادتر از صفت‌های زشت هستند.

همان چیزیست که در عکس‌ها دیده و در کتاب‌ها خوانده‌اید. یک چشم‌بند، یک تیر اعدام و دورتر از آن چند تا سرباز. ولی نه. هیچ می‌دانستید که جوخهٔ اعدام برعکس تصورتان، در یک متر و نیمی محکوم صف می‌بندند؟ می‌دانستید که اگر محکوم دو گام جلو بیاید، سینه‌اش با لولهٔ تفنگ‌ها مماس می‌شود؟ می‌دانستید همهٔ سربازها ناحیهٔ قلب محکوم را نشانه می‌گیرند و پس از شلیک حفره‌ای در سینه‌اش به وجود می‌آید که مشت آدم در آن‌جا می‌گیرد؟ نه، شما این چیزها را نمی‌دانید، چون این‌ها جزئیاتی هستند که کسی درباره‌شان حرفی نمی‌زند. خواب آدم‌ها، بیش‌تر از زندگی طاعون‌زده‌ها ارزش دارد. نباید مزاحم خواب این مردمان نجیب شد.

آدم بیمار نیاز به مهربانی دارد.

شر در این دنیا کم‌وبیش همیشه از نادانی سرچشمه می‌گیرد، و خیر هم اگر هدفش مشخص نباشد، به همان اندازهٔ شر می‌تواند آسیب برساند.

عادت کردن به نومیدی، وخیم‌تر از خود نومیدی است.

همهٔ بدبختی‌های انسان‌ها از آن‌جا سرچشمه می‌گیرد که به زبانی روشن و صریح حرف نمی‌زنند،

آن‌چه برای من اهمیت دارد این است که آدم به‌خاطر آن‌چه دوست دارد زندگی کند یا بمیرد.

عادت کردن به نومیدی، وخیم‌تر از خود نومیدی است.

از دیدگاه طاعون، تفاوتی میان رئیس و نگهبان‌ها و زندانی‌ها وجود نداشت، چون همگی‌شان زندانی محسوب می‌شدند و برای اولین بار در زندان عدالت به‌طور مطلق اجرا می‌شد.

«جز مست‌ها، هیچ‌کس دیگر نمی‌خندد، این‌ها هم زیادی می‌خندند.»

از بعضی خانه‌ها صدای آه و ناله به گوش می‌رسید. در گذشته موقعی که چنین اتفاقی می‌افتاد، آدم‌های کنجکاوی جلو در آن خانه‌ای که شیون و ناله از آن می‌آمد جمع می‌شدند و به گوش می‌ایستادند. ولی پس از این هشدار طولانی‌مدت و نگرانی دائم، انگار مردم دل‌سخت شده بودند همه در کنار این آه و ناله‌ها به آمدوشد و زندگی روزمره‌شان ادامه می‌دادند، گویی این آه و ناله‌ها زبان معمولی مردم برای گفت‌وشنود شده بود.