بریده‌هایی از کتاب اصن یه وضی

آدم ضامن نارنجک بشود بهتر است تا ضامن وام.

تصمیم گرفته‌ام با این وضی که شده بروم زبان یاد بگیرم و کتاب‌ها را به زبان اصلی بخوانم ببینم حرف حساب نویسنده چه بوده. این ترجمه‌ها بیشتر حرف حساب مترجم‌ها هستند تا آنچه نویسنده خواسته بگوید.

آقای امور مالی اداره می‌گوید چون شما سه سال پیش، سه میلیون تومان وام گرفته‌اید امسال بیشتر از دو میلیون تومان وام به شما تعلق نمی‌گیرد. می‌گویم وام امسال من چه ربطی به سه سال پیش دارد؟ می‌گوید رئیس دستور داده‌اند هر کارمند در طول پنج سال فقط پنج میلیون تومان وام بگیرد نه بیشتر. می‌گویم یعنی اگر سه سال پیش درخواست وام پنج میلیونی می‌دادم موافقت می‌کردید؟ توی چشمانم زل می‌زند و می‌گوید خیر، آن‌موقع این قانون نبود و قانون هر کارمند در طول ده سال فقط می‌تواند سه میلیون تومان وام بگیرد اجرا می‌شد، الان اوضاع خیلی بهتر شده اصن یه وضی شده.

آن‌وقت‌ها که تازه ازدواج کرده بودیم و پول داشتیم و خانه ارزان بود، اعیانی زندگی می‌کردیم به جای اینکه خانه بخریم در بهترین جاها خانه رهن می‌کردیم و سالی یک بار به زندگی تنوع می‌دادیم و از شمال شهر به شمال‌تر شهر اسباب کشی می‌کردیم و هر چه بزرگان و قدیمی‌ها گفتند خانه بخرید به خرجمان نمی‌رفت تا اینکه زد و خانه گران شد و ما از مستأجران خوشبختی که خوشی زده بود زیر دلشان تبدیل شدیم به مستأجران بدبخت و البته دلباخته‌ای که هر سال با یه وضی از پایین‌شهر به پایین‌شهرتر مهاجرت می‌کنند و همچنان یکدیگر را دوست دارند. داریم؟ نمی‌دانم. دعا کنید.

یکی از رفقا می‌گفت این اصن یه وضی را بدجوری توی دهان ما انداخته‌ای. گفتم من هم سهم عمده‌ای در استفاده از آن داشتم، حالا بد کردم؟ مگر این ترکیب کاربرد کمی دارد. تو تا حالا چند بار دریایی از حرف را در ظرف همین ترکیب ریخته‌ای و مکنونات درونی‌ات را بیان کرده‌ای؟ گفت راست می‌گویی، بارها. گفتم پس دستم درد نکند. گفت اصن یه وضی.

ناصرالدین‌شاه علاوه بر سیبیل‌های مشکل‌سازش کلا خیلی به فکر مردم نبود. آخر کسی که تخته‌نرد و شطرنج اختصاصی داشته باشد و صبح تا شب بازی کند وقت برای مملکت‌داری ندارد، دارد؟ تخت طاووس و تاج مرصع و چپق منقّش و قلم مرکب و دستمال ابریشم و آفتابه لگن مطلّا و... را هم به این چیزها اضافه کنید. تازه مورخان نوشته‌اند ناصرالدین‌شاه از وقتی که دروبین و سینما را وارد ایران کرد دیگر فرصت سر خاراندن نداشت و گاهی از امورات سیبیل همایونی هم غافل می‌شد و تمام وقتش را به سلفی‌گرفتن از خودش می‌گذراند. حالا باز آن دوره یوتیوب نبود وگرنه تمام‌وقت سلطان صرف آپلودکردن می‌شد و خراج مملکت همه می‌رفت پای خرید گیگ اضافه.

قدیم‌ها در خانه ما و اغلب خانه‌ها یک رادیو ضبط بود و همه افراد خانه به‌نوبت از آن استفاده می‌کردند. مثل حالا نبود که وقتی هوس می‌کنی آهنگ بشنوی چند جور ابزار پخش دم دستت باشد. آن وقت‌ها وقتی بابا نبود ما وقت داشتیم نوار بگذاریم و بشنویم و وقتی بابا می‌آمد وقت رادیو گوش کردن بود. بعد ما منتظر می‌ماندیم تا بابا بخوابد و بعد آرام آرام رادیوضبط به آن بزرگی و سنگینی را از بالای سر بابا بلند می‌کردیم و می‌بردیم توی اتاق تا باز نوار گوش کنیم تا فردا بشود و ما خواب باشیم و بعد بابا بیاید آرام آرام رادیو ضبط به آن بزرگی و سنگینی را از بالای سر ما بلند کند ببرد تا سر صبحانه رادیو گوش کند... آن روزها ما چنین وضی داشتیم. یادش بخیر.

سال و فال و مال و حال و اصل و نسل و تخت و بخت، بادت اندر شهریاری برقرار و بر دوام، سال خرم فال نیکو مال وافر حال خوش، اصل ثابت نسل باقی تخت عالی بخت رام. نوروز باستانی را به شما و خانواده مهربان‌تان تبریک می‌گویم. امیدوارم همیشه سلامت باشید و هر چه از خدا می‌خواهید به شما بدهد چرا که: ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی، از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی. خداوکیلی آدم چطور باید جواب این پیامک را بدهد. برای همین دوستم نوشتم: سلام، نوروز مبارک. شاد باشید. بلافاصله جواب داد: خودت رو کشتی با این تبریک‌گفتنت! واقعاً نمی‌دانم چرا باید پیامک تبریک سه متری برای دیگران بفرستیم و انتظار داشته باشیم دیگران هم سه متر پیامک تبریک بفرستند

. حالا یک سؤال، اینهایی که وام‌های کلان می‌گیرند هم باید ضامن بیاورند و صد نوع فرم پر بکنند یا نه؟ یک سؤال دیگر، آیا برای اختلاس هم باید فرمی چیزی پر کرد یا نه فقط جنم می‌خواهد؟

قدیم‌ها خیلی خوب بود. انسان هر چه بیشتر فهمید بیشتر عذاب کشید. قدیم‌ها چون مردم کمتر می‌دانستند کمتر هم ضدحال می‌خوردند.

این ترجمه‌ها بیشتر حرف حساب مترجم‌ها هستند تا آنچه نویسنده خواسته بگوید.

اما چرا قاجاریه سقوط کرد؟ به نظر من که شش سال است هفته‌ای دو سه بار به کاخ گلستان سر می‌زنم مهم‌ترین دلیل سقوط قاجاریه سیبیل‌های شاهان قاجار به‌ویژه شخص ناصرالدین‌شاه بود. در کاخ گلستان ماکتی از ناصرالدین‌شاه هست که شانه‌زدن سیبیل‌های آن ماکت هم روزانه یک ساعت از آدم وقت می‌گیرد حالا حساب کنید در آن روزگاری که شخص سلطان هر روز با دست خودشان سیبیل‌ها را مرتب می‌کرده است و روغن می‌زده است و وسمه می‌گذاشته است و... چقدر زمان صرف می‌شده است. سیبیل در همه خاندان قجر به‌ویژه ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه از جمله موانع بر سر راه کشورداری بوده است، هر چند که احمدشاهِ بی‌سیبیل هم نتوانست کاری برای کشور بکند

گفتم چطور این‌قدر وام گرفتی؟ گفت یک و نیم میلیون گذاشتم توی حساب فلان مؤسسه مالی اعتباری و سه تومن گرفتم، بعد سه تومن را بردم گذاشتم توی یک مؤسسه مالی اعتباری دیگر شش تومن گرفتم، بعد شش تومن را بردم گذاشتم توی یک مؤسسه مالی اعتباری دیگر دوازده تومن گرفتم، بعد دوازده تومن را بردم گذاشتم توی یک مؤسسه مالی اعتباری دیگر بیست و چهار تومن گرفتم، بعد بیست و چهار تومن را بردم گذاشتم توی یک مؤسسه مالی اعتباری دیگر چهل و هشت تومن گرفتم، بعد دو میلیون هم از دوستان دستی گرفتم شد پنجاه میلیون