بریده‌هایی از کتاب در باب اعتماد به نفس

ما خود را از درون می‌شناسیم، اما دیگران را فقط از بیرون می‌بینیم.

اینکه گاه احمق به نظر می‌رسیم، مرتکب اشتباهات لپی می‌شویم و کارهای عجیب شبانه انجام می‌دهیم، دلیل نمی‌شود که صلاحیت حضور در جامعه را از دست بدهیم؛ بلکه ما را بیشتر شبیه بزرگ‌ترین دانشمند اروپای شمالی در دورهٔ رنسانس می‌کند.

ما همیشه در معرض عصبانیت دیگران قرار می‌گیریم، اما مجبور نیستیم باور کنیم که عقیدهٔ آن‌ها صحت دارد.

اعتمادبه‌نفس نوعی مهارت است و نه موهبتی الهی.

افراد دارای اعتمادبه‌نفس پایین هنگام مواجهه با هرکسی پیش‌فرضشان این است که آن‌ها همه انسان‌هایی عاقل، منطقی، هوشمند، دارای قضاوت صحیح و مسلط بر خودشان هستند. اگر علی‌رغم این ویژگی‌ها، افراد خاصی همچنان در اینترنت علیه ما منفی‌بافی می‌کنند یا مایهٔ رنجش ما می‌شوند، قطعاً این حملات صحیح هستند.

همگان، هرچقدر مهم و آموزش‌دیده به نظر بیایند، باز هم احمق هستند. هیچ‌کس از این قضیه مستثنا نیست،

معمولاً وقتی بیش‌ازحد خود را با جنبه‌های قابل‌احترام سایرین مقایسه می‌کنیم، محجوب و ترسو می‌شویم. از همین روست که گاهی افراد دردهایی را بر خود تحمیل می‌کنند تا عادی به نظر برسند

تسلیم می‌شویم، نه به خاطر خودِ دشواریِ امور، بلکه به این دلیل که انتظار نداشتیم این‌قدر سخت باشند.

«تو به خاطر خودت و وجودت و آنچه هستی دوست‌داشتنی هستی، نه به خاطر کارهایی که انجام می‌دهی؛ چه‌بسا همیشه قابل‌تحسین و یا حتی دوست‌داشتنی نباشی، اما همیشه لیاقت مهربانی و تفسیر مثبت را داری

دستاوردهای ما ربطی به شخصیت ما ندارد و اگر در کارهایمان شکست هم بخوریم به این معنی نیست که کل شخصیت ما شکست‌خورده است.

نقش این والدین این است که اعتمادبه‌نفس را در کودکان تقویت کنند و درعین‌حال به شکلی منطقی در امور شک کنند: «تو به خاطر خودت و وجودت و آنچه هستی دوست‌داشتنی هستی، نه به خاطر کارهایی که انجام می‌دهی؛ چه‌بسا همیشه قابل‌تحسین و یا حتی دوست‌داشتنی نباشی، اما همیشه لیاقت مهربانی و تفسیر مثبت را داری. برای من مهم نیست که درنهایت رئیس‌جمهور یا رفتگر شوی. تو همیشه نقش مهمی خواهی داشت. فرزندم، اگر آن‌ها درایت لازم برای مهربان بودن ندارند، لعنت بر آن‌ها!»

نقطهٔ آغازِ راهِ رسیدن به اعتمادبه‌نفس بالا این است که هر روز صبح قبل از اینکه از منزل بیرون برویم، با اعتقاد تمام به خود بگوییم که خل‌وچل هستیم، عقب‌افتاده، احمق و کودن هستیم. بدین ترتیب می‌پذیریم که قدری کار احمقانه، چندان اهمیت زیادی ندارد.

حتی تصورش را هم نمی‌توانیم بکنیم که در پشت ظاهر زیبای افراد موفق، چه ضعف‌های عمیقی وجود دارد.

بسیاری از دستاوردها نتیجهٔ نبوغ یا مهارت بالاتر نبوده‌اند، بلکه فقط حاصل نوعی سرزندگیِ روحی بوده که ما آن را اعتمادبه‌نفس می‌نامیم.

بسیاری از ما از چالش‌هایی دوری می‌کنیم که در آن‌ها خطر شرمساری وجود داشته باشد؛ اما می‌دانیم که اکثر موقعیت‌های جالب، همین موقعیت‌های چالش‌برانگیزند. اگر در شهری غریب باشیم، چندان تمایل نداریم از کسی آدرس بارهای خوب را بپرسیم؛ چون ممکن است ما را به چشم توریستی نادان ببیند و سرزنشمان کند. ممکن است آرزوی بوسیدن کسی را در سر داشته باشیم، اما هیچ‌گاه این اجازه را به خود نمی‌دهیم، چون گمان می‌کنیم ما را به چشم متجاوزی بازنده ببیند. در محل کار، برای ترفیع اقدام نمی‌کنیم تا مدیران ارشد ما را به چشم آدم مغرورِ فریبکار نبینند. کوشش‌های خود را صرفاً در یک راستا خلاصه می‌کنیم و زیاد از لانه امن خود فاصله نمی‌گیریم تا هیچ‌گاه کسی ما را احمق تصور نکند. به همین دلیل است که گاهی بهترین فرصت‌های زندگی خود را از دست می‌دهیم.

ما خود را از درون می‌شناسیم، اما دیگران را فقط از بیرون می‌بینیم. از نگرانی‌ها و تردیدهای درونی خود آگاه هستیم، درحالی‌که آنچه از دیگران می‌دانیم، تنها کارهایی است که انجام می‌دهند و حرف‌هایی است که به ما می‌گویند

اکثر ما چندان اعتمادبه‌نفس بالایی نداریم، چون عمدتاً داشتن این ویژگی را قدری عجیب یا غیرقابل حصول می‌پنداریم

در نگاه والدین، عزیز بودن کودک بنا به میزان احترام، علاقه و تائید جهان تغییر می‌کند. در معرض این‌گونه تربیت (ناسالم) خانوادگی قرار گرفتن بار سنگینی است. ما که عشق را فقط به شکل مشروط دریافت کرده‌ایم، گزینه‌ای نداریم جز اینکه شدیداً تلاش کنیم انتظار والدین و جهان را برآورده کنیم.

همهٔ ما همین حالا احمق هستیم، درگذشته احمق بوده‌ایم و در آینده نیز احمق خواهیم بود؛ و این موضوع هیچ اشکالی ندارد. بشریت هیچ گزینهٔ دیگری ندارد.

نوع خاصی از عدم اعتمادبه‌نفس وجود دارد که هنگامی بروز می‌کند که به رتبه و مقام خود شدیداً وابسته شویم؛ در این صورت هر موقعیتی که جایگاه ما را به خطر بیاندازد، اعتمادبه‌نفس ما را شدیداً تهدید می‌کند.

و این تجربهٔ کودکی با مشخصه‌های بنیادینِ شرایط انسانی همراه می‌شود. ما خود را از درون می‌شناسیم، اما دیگران را فقط از بیرون می‌بینیم. از نگرانی‌ها و تردیدهای درونی خود آگاه هستیم، درحالی‌که آنچه از دیگران می‌دانیم، تنها کارهایی است که انجام می‌دهند و حرف‌هایی است که به ما می‌گویند.

«تو به خاطر خودت و وجودت و آنچه هستی دوست‌داشتنی هستی، نه به خاطر کارهایی که انجام می‌دهی؛ چه‌بسا همیشه قابل‌تحسین و یا حتی دوست‌داشتنی نباشی، اما همیشه لیاقت مهربانی و تفسیر مثبت را داری. برای من مهم نیست که درنهایت رئیس‌جمهور یا رفتگر شوی. تو همیشه نقش مهمی خواهی داشت. فرزندم، اگر آن‌ها درایت لازم برای مهربان بودن ندارند، لعنت بر آن‌ها

آثار اراسموس و بروگل نشان می‌دهند که راه کسب اعتمادبه‌نفس، اطمینان یافتن از غرورمان نیست، بلکه کنار آمدن با بخش‌های غیرقابل‌اجتناب و عجیب‌مان است.

ما خود را از درون می‌شناسیم، اما دیگران را فقط از بیرون می‌بینیم.

تردید ما ناشی از احساس خطر است. هر حرکتی، خطراتی را به ذهنمان متبادر می‌کند. شاید خریدن خانهٔ جدید کار درستی نباشد، تغییر شغل ممکن است منجر به شکست ما شود، شخص موردعلاقه‌مان ممکن است ما را نپذیرد و شاید از ترک رابطهٔ قبلی پشیمان شویم؛ اما منفعل بودن هم بدون هزینه نیست. چون هنگامی‌که برحسب نوعی ذهنیت متعارف به انفعال تن بدهیم، با مسئله‌ای مواجه می‌شویم که حتی از شکست ترسناک‌تر است: یعنی مواجهه با این تراژدی که زندگی‌مان را هدر داده‌ایم.

عمدتاً افراد فاقد اعتمادبه‌نفس عقیده دارند تاریخ به اتمام رسیده است؛ درحالی‌که افراد دارای اعتمادبه‌نفس اعتقاد دارند تاریخ همچنان در حال پیشروی است و چه‌بسا روزی حتی خودشان تاریخ‌ساز شوند.

«تو به خاطر خودت و وجودت و آنچه هستی دوست‌داشتنی هستی، نه به خاطر کارهایی که انجام می‌دهی؛ چه‌بسا همیشه قابل‌تحسین و یا حتی دوست‌داشتنی نباشی، اما همیشه لیاقت مهربانی و تفسیر مثبت را داری. برای من مهم نیست که درنهایت رئیس‌جمهور یا رفتگر شوی. تو همیشه نقش مهمی خواهی داشت. فرزندم، اگر آن‌ها درایت لازم برای مهربان بودن ندارند، لعنت بر آن‌ها!»

یکی از بزرگ‌ترین سرچشمه‌های نومیدی این است که تصور کنیم امورات باید سهل‌تر از آن چیزی باشند که واقعاً هستند. تسلیم می‌شویم، نه به خاطر خودِ دشواریِ امور، بلکه به این دلیل که انتظار نداشتیم این‌قدر سخت باشند.

ما هر روز زندگی خود را با این باور ذهنی شروع می‌کنیم که افراد شایسته و قابل‌تحسین اصلاً هیچ شباهتی به ما ندارند.

احساس شیاد بودن به دلیل ضعف‌های ما نیست، بلکه دلیلش این است که حتی تصورش را هم نمی‌توانیم بکنیم که در پشت ظاهر زیبای افراد موفق، چه ضعف‌های عمیقی وجود دارد.