بریده‌هایی از کتاب اعتکاف، سلوک منتظران

(یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْکرُوا اللَّهَ ذِکراً کثیراً، وَ سَبِّحُوهُ بُکرَةً وَ أَصیلاً) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خدا را بسیار یاد کنید، و صبح و شام او را تسبیح گویید. امام صادق (ع) در شرح این آیهٔ شریفه می‌فرمایند: خداوند تبارک و تعالی هر چه از بندگان خویش خواسته است، محدود خواسته است. نماز، هفده رکعت در شبانه روز؛ روزه، یک ماه در سال؛ حج، یک مرتبه در عمر و بالأخره همه عبادات محدود به حدِّ مشخّصی است، به جز ذکر و یاد خداوند که نامحدود خواسته شده است.

آدمی همواره در زندگی، با فرصت‌هایی روبه رو می‌شود که اگر از آن استفاده کند، می‌تواند سعادتمند شود و چنانچه آن فرصت‌ها را از دست دهد، خسارات فراوانی خواهد دید. بر اساس روایتی که هم از رسول گرامی (ص) و هم از ائمّهٔ اطهار (ع) نقل شده، انسان باید خود را در معرض نسیم‌های الهی و معنوی قرار دهد تا رستگار شود.

اعتکاف، فرصت کم‌نظیری است برای توسّل به محضر حضرات معصومین (ع) مخصوصاً قطب عالم امکان، محور عالم وجود و واسطهٔ بین غیب و شهود، حضرت ولی‌عصر «ارواحنافداه» و دعا برای فرج و ظهور آن حضرت که والاترین دعاها است. و بالأخره اعتکاف، فرصتی است که سالک می‌تواند در آن با اعتصام به ریسمان الهی و توسّل به واسطهٔ فیض الهی، سعادت دنیا و سعادت آخرت را برای خود تأمین کند، می‌تواند در سیر و سلوک پیشرفت‌های قابل ملاحظه و چشمگیری داشته باشد و راه صد ساله را بپیماید.

(وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ یوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمی) و هر کس از یاد من روی گردان شود، زندگی (سخت و) تنگی خواهد داشت؛‌ و روز قیامت، او را نابینا محشور می‌کنیم!

«لَمْ یسَعْنِی سَمَائِی وَ لَا أَرْضِی وَ وَسِعَنِی قَلْبُ عَبْدِی الْمُؤْمِن» آسمان و زمین مرا فرا نگیرد، ولی قلب بندهٔ مؤمن جایگاه من است.

گناه هر چه بزرگ و فراوان باشد و هر چقدر که دل بنده پلید و آلوده باشد، رحمت خداوند تبارک و تعالی از آن بزرگتر است و اگر توبهٔ واقعی صورت پذیرد، حتماً پذیرفته خواهد شد. (قُلْ یا عِبادِی الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً) بگو: «ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده‌اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می‌آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.

بنابراین معتکف باید تصمیم جدّی بگیرد که از آن پس گناه نکند و واقعاً به تصمیم خود عمل کند و دعای مهم او در چند روز اعتکاف توفیق اجتناب از گناه باشد.

هر که از یاد خدا، از ذکر خدا و از معنویّات، غافل شود، به عبارت دیگر هر کس مشغول این سرای فانی شود و عالم باقی را فراموش کند، زندگی ناخوش به سراغ او می‌آید که توأم با دلهره و اضطراب خاطر و پریشانی است. ثروت و قدرت و امکانات دارد، امّا گره‌های درهم پیچیده‌ای سراسر زندگی او را فرا گرفته است و قدرت باز کردن آن گره‌ها را ندارد. ممکن است نزد برخی از مردم، آبروی اجتماعی داشته باشد، ولی نزد پروردگار متعال، بی آبرو است و از این جهت، همواره پریشان است و آرام و قرار ندارد. چنین کسی کور وارد صف محشر می‌شود.