بریده‌هایی از کتاب زنان پیشرو؛ داستان‌هایی برای دختران ایران

از بچگی دیده بودم که همه می‌گفتند دخترها نمی‌توانند هر کاری را انجام دهند. مثلاً نمی‌توانند ریاضی بخوانند. این حرف‌ها همیشه ناراحتم می‌کرد و می‌خواستم ثابت کنم که دختر یا پسربودن فرقی ندارد و اگر انسان استعداد و پشتکار کافی داشته باشد، از عهدهٔ هر کاری برمی‌آید و ثابت هم کردم.»

لاله می‌گوید: «من فکر می‌کنم هر کسی می‌تواند ایده‌هایش را اجرا کند، فقط باید خودش را باور کند، تا دیگران هم او را باور کنند.»

«ما تا زمانی زنده هستیم که تلاش می‌کنیم! بدون آن همه‌چیز راکد و بی‌معنی است.»

بدرالزمان تیمورتاش ۱۲۸۷ - ۱۳۷۴ / نردین سمنان اولین دندان‌پزشک زن ایران بدری سه‌ساله بود که با خانواده‌اش که از ملاکان بزرگ خراسان بودند، به تهران رفت. آن زمان اواخر دورهٔ قاجار بود و خیلی رسم نبود که دخترها برای ادامهٔ تحصیل به خارج از کشور بروند، اما بدری که دختر بااستعدادی بود با حمایت پدرش به فرانسه و سپس بلژیک رفت و دندان‌پزشکی خواند. برادر بدری، عبدالحسین، در سرنگونی قاجار نقش عمده‌ای داشت، اما بعد در حکومت پهلوی به‌خاطر اختلاف با رضاخان به زندان افتاد. در همین زمان بدری دوست داشت به آفریقا برود و در آنجا به مردم کمک کند، اما با اصرار مادر و پدرش به ایران برگشت. کمی بعد، خانوادهٔ بدری به کاشمر تبعید شدند و او پنج سال را با آن‌ها در تبعید سپری کرد. بعد از تمام‌شدن دورهٔ تبعید، بدری با مادرش به مشهد رفت و در آنجا مطب دندان‌پزشکی باز کرد.

«من اعتقاد داشتم بایستی کار کنیم، تلاش کنیم، باید که به نتیجه برسیم، در خودمان تحول ایجاد کنیم و در محیط زندگی‌مان اثرگذار باشیم.»

تفاوتی برای زن و مرد وجود ندارد و هرکس بخواهد با آگاهی، تلاش و ایمان به هدفش می‌تواند موفق شود.

«روزبه‌خیر، احمدی هستم، خلبان دوم پرواز.»

مه‌لقا دربارهٔ تأسیس جمعیت زنان می‌گوید: «باور داشتم که زنان مربیان فطری در جوامع بشری هستند و کارهای بسیاری از آن‌ها ساخته است.»

موفقیت در هر زمینه‌ای به مطالعه و هدف و تلاش‌های مداوم احتیاج دارد.

بدری زحمت بسیاری می‌کشید و درحالی‌که تدریس می‌کرد، باید هفته‌ای دوبار هم به تهران می‌رفت و با هیئت‌امنا صحبت می‌کرد. برای او خیلی مهم بود که شرایط برای دانشجویان فقیر و غنی برابر باشد و استعدادی تلف نشود. به همین دلیل سرویس رایگانی برای کسانی که نمی‌توانستند به‌خاطر دوری به دانشکده بروند، راه‌اندازی کرده بود و به دانشجویانی که توانایی مالی نداشتند و از شهرهای کوچک برای زندگی و تحصیل به مشهد آمده بودند، کمک می‌کرد. دانشجویان او را مثل مادر خود می‌دانستند و بعداً او به مادر دندان‌پزشکی ایران معروف شد و در دنیا اولین زنی بود که به ریاست یک دانشکدهٔ دندان‌پزشکی رسید.

آن موقع در مشهد دانش دندان‌پزشکی وجود نداشت و فقط «دندان‌کش» وجود داشت. بدری وقتی متوجه این قضیه شد و چون شاهد وضعیت دندان‌کشی بدون رعایت بهداشت در مشهد بود، با خودش گفت یک کاری می‌کنم که اینجا هم مثل بلژیک شود. تصمیم گرفت که یک دانشکدهٔ دندان‌پزشکی در مشهد تأسیس کند. در همین حین دندان‌پزشک جوانی به اسم اسماعیل سندوزی از تهران به مشهد فرستاده شده بود و متوجه شد که در این شهر بزرگ و پُرمهاجر فقط دو دندان‌پزشک وجود دارند. بدری یا همان دکتر تیمورتاش با کمک دکتر سندوزی اولین دانشکدهٔ دندان‌پزشکی مشهد را تأسیس کردند.

رخشان موفق شد، زیرا می‌دانست برای رسیدن به هدف باید درس‌هایی را که زندگی به او می‌دهد، خوب یاد بگیرد و از همه مهم‌تر نباید عجله داشته باشد. حالا او را «بانوی سینمای ایران» می‌دانند. کارگردانی که بیشتر از هر کارگردانِ دیگری از جشنواره‌های ایران و جهان برندهٔ جایزه شده است.

شیرین می‌گوید: «من اعتقاد داشتم بایستی کار کنیم، تلاش کنیم، باید که به نتیجه برسیم، در خودمان تحول ایجاد کنیم و در محیط زندگی‌مان اثرگذار باشیم.»

مریم می‌گفت: «گاهی وقت‌ها احساس می‌کنم در جنگل بزرگی هستم و نمی‌دانم به کجا می‌روم. ولی به طریقی بالای تپه‌ای می‌رسم و می‌توانم همه‌چیز را واضح‌تر ببینم. آنچه در آن حالت رخ می‌دهد، واقعاً هیجان‌انگیز است. پُرارزشترین بخش مطالعهٔ ریاضی لحظه‌ای است که می‌گویی آها! ذوق کشف و لذت فهمیدن چیزی جدید. احساس ایستادن بالای یک بلندی و رسیدن به دیدی شفاف و واضح.»

روز سرد زمستانی بود. سعیده دختر دوساله‌اش کیانا را برای آزمایش‌های همیشگی به مطب دکتر برد. فکر می‌کرد کمی بعد برمی‌گردد و با خانواده‌اش شام می‌خورند و تولد کیانا را جشن می‌گیرند، اما این‌طور نشد. دکترها به سعیده گفتند که کیانا باید بستری و هر چه سریع‌تر عمل شود. دنیا پیش چشم سعیده سیاه شد. چطور ممکن بود؟

«رسیدن به رویاها هیچ قیمتی ندارد و همهٔ انسان‌ها باید هیجانِ رسیدن به رویاهایشان را تجربه کنند.»

رسیدن به رویاها هیچ قیمتی ندارد و همهٔ انسان‌ها باید هیجانِ رسیدن به رویاهایشان را تجربه کنند.

ما تا زمانی زنده هستیم که تلاش می‌کنیم! بدون آن همه‌چیز راکد و بی‌معنی است.

فهیمه می‌گوید: «هیچ فرقی بین مرد و زن نیست، مسئولیت یکی است و چه بسا خانم‌ها دقیق‌تر و حساس‌تر این وظایف را می‌پذیرند، هرچند ما در شرایطی فعالیتمان را شروع کردیم که معلمان خلبان همه مرد بودند.»

لاله هر وقت که در خیابان‌های تهران رانندگی می‌کرد، به فکر فرو می‌رفت که چقدر همه‌جا خاکستری است و آرزو می‌کرد روزی بتواند چهرهٔ شهرش را شادتر کند.

یک روز سرد زمستانی بود. سعیده دختر دوساله‌اش کیانا را برای آزمایش‌های همیشگی به مطب دکتر برد. فکر می‌کرد کمی بعد برمی‌گردد و با خانواده‌اش شام می‌خورند و تولد کیانا را جشن می‌گیرند، اما این‌طور نشد. دکترها به سعیده گفتند که کیانا باید بستری و هر چه سریع‌تر عمل شود. دنیا پیش چشم سعیده سیاه شد. چطور ممکن بود؟ دخترکوچولوی او سرطان گرفته بود، بیماری سختی که شاید هیچ‌وقت درمان نمی‌شد. سعیده فکر می‌کرد دنیا برایش

نازنین همیشه این ضرب‌المثل تُرکی را زیرِ لب زمزمه می‌کند و به آن باور دارد: «فردا آفتاب دوباره طلوع خواهد کرد.» برای همین هیچ‌وقت از شکست نمی‌ترسد. وقتی زمین می‌خورد، سریع بلند می‌شود و دوباره شروع می‌کند.

دست‌هایم را در باغچه می‌کارم، سبز خواهم شد، می‌دانم، می‌دانم، می‌دانم و پرستوها در گودی انگشتان جوهری‌ام تخم خواهند گذاشت

نصرت‌الملو کاشانچی ۱۲۹۳ - ۱۳۶۹ / ایران پزشک

دست‌هایم را در باغچه می‌کارم، سبز خواهم شد، می‌دانم، می‌دانم، می‌دانم و پرستوها در گودی انگشتان جوهری‌ام تخم خواهند گذاشت

مریم می‌گفت: «گاهی وقت‌ها احساس می‌کنم در جنگل بزرگی هستم و نمی‌دانم به کجا می‌روم. ولی به طریقی بالای تپه‌ای می‌رسم و می‌توانم همه‌چیز را واضح‌تر ببینم. آنچه در آن حالت رخ می‌دهد، واقعاً هیجان‌انگیز است. پُرارزشترین بخش مطالعهٔ ریاضی لحظه‌ای است که می‌گویی آها! ذوق کشف و لذت فهمیدن چیزی جدید. احساس ایستادن بالای یک بلندی و رسیدن به دیدی شفاف و واضح.»

حرفِ لاله اسفندیاری، کوهنورد ایرانی دیگری بست که می‌گفت: «زنِ ایرانی می‌تواند.»

هر کسی می‌تواند ایده‌هایش را اجرا کند، فقط باید خودش را باور کند، تا دیگران هم او را باور کنند

وقتی شما صادقانه و مهربانانه در مسیری قدم برمی‌دارید هیچ‌چیزی نمی‌تواند مانعِ راهتان شود.

مهم نیست چه شرایطی دارید، اگر به هدفتان ایمان داشته باشید، هیچ مانعی نمی‌تواند جلوی شما را بگیرد.