بریده‌هایی از کتاب تاریخ قرن هجدهم (انقلاب کبیر فرانسه)

دختر بزرگ لوی شانزدهم که او را شاه خانم می‌گفتند و بعدها دوشس دانگولم شد در سن دو سالگی ۸۰ نفر خدمه داشت. مرسی آرژان تو سفیر دولت اتریش در این باب می‌نویسد:‌ «ملازمان دختر شاه خیلی قلیلند و مخصوصاً شاه منع کرده است از این‌که عده کثیری به خدمت دخترش بپذیرند تا غرور در وی راه نیابد و به قناعت و سادگی عادت کند».

این شورشهای بی‌ثمر در واقع نتایج عمده بخشید، زیرا که خانواده سلاطین جدید از این وقایع درس عبرت گرفتند و دانستند که نباید با افکار و عواطف ملت مصادمه نمود و لازم است که سیاست خود را با آمال و مقاصد ملی وفق بدهند

سلاطین مستبد فرانسه مدعی بودند که بر عقاید مردم نیز حاکمیت دارند، هم مال رعیت و هم عقدیه رعیت تابع اراده پادشاه است، هیچ کتابی یا جریده‌ای بی‌رخصتِ سانسور انتشار نمی‌یافت.

این عبارت لوی شانزدهم که به دوک دورلئان گفت: «این مطلب قانونی است، زیرا که من چنین خواسته‌ام»

اگر مودی مالیاتی را می‌دیدند که قدری فربه‌تر شده یا پر مرغ مقابل منزل او افتاده حکم بر تمول و رفاهیت او کرده، مالیات شخصی او را بالا می‌بردند.

کثرت اجساد به درجه‌ای بود که امواج رودخانه عده کثیری را به ساحل افکند و آب به کلی مسموم شد، به نحوی که بلدیه از خوردن ماهی آن رودخانه مردم را ممنوع داشت.

علاوه‌براین حوادث، اساساً ملت فرانسه احساس خستگی می‌کرد و احوال روحی مردم در نهایت بدی بود، از هر چیز سیر و بیزار شده بودند، شش سال انقلاب داخلی و جنگ خارجی فرانسویان را چنان فرسوده ساخته بود که حتی از افتخار غلبه بر دشمن هم بیزار بودند و جز آرامش و نان و خورش یومیه چیزی مسألت نداشتند.

در ماه مه ۱۷۵۰ چهار روز در پاریس انقلابی بزرگ شد، به قسمی که پلیس از جلوگیری عاجز ماند و نظامیان مجبور به دخالت شدند، اهل پاریس می‌خواستند به قصر ورسای هجوم برده و عمارت سلطنتی را بسوزانند

. از جمله کارهای مهم این زن در داخله فرانسه انحلال حزب دینی ژزویت بود. در امور خارجه نیز اقداماتی کرد، مثلاً شاه را واداشت که با اتریش هم‌عهد شود

جانشین لوی پانزدهم نوۀ او، لوی شانزدهم بود که آخرین پادشاه دورۀ استبداد فرانسه محسوب می‌شود

در سنۀ ۱۷۸۹ شاه مجبور شد به ملت متشبث شده و نمایندگان طبقات ثلاثه ملت را دعوت کند، که انقلاب کبیر از اینجا ناشی شد.

«نباید مقربان درگاه خود را غنی ساخته و ملت را که ریشۀ سلطنت است، فقیر نمود»

مالیات مستقیم عبارت بود از مالیات ارضی و مستغلات که از قرون وسطی و جنگ صد ساله به یادگار مانده بود و سرشماری و خمس. این دو مالیات اخیر را در زمان لوی چهاردهم جعل کرده بودند.

هر شخصی که عمرش از هفت سال متجاوز بود، بایستی سالی هفت من لااقل نمک بخرد (در بعضی ایالات نه من) و این را نمک وظیفه می‌گفتند.

. در پاریس از ۰۰۰/۶۵۰ نفر اهالی ۰۰۰/۱۲۰ نفر را از جمله فقرا می‌شمردند و همه برای شورش حاضر بودند، دستورالعمل مبعوثان ملت پر از شکایت و داد و فریاد بود.

مدت سلطنت پادشاه فرانسه در زمان انقلاب سه سال و سه ماه بود، از ۴ مه ۱۷۸۹ که مجلس مبعوثان ملت مفتوح شد تا ۱۰ اوت ۱۷۹۲ که سلطنت ساقط شد.

در ۱۷۹۱ نخستین قانون اساسی فرانسه نوشته شد.

روز دوشنبۀ پنجم اکتبر هفت الی هشت هزار زن مسلح توپی چند را حرکت داده رو به جانب ورسای گذاشتند و می‌گفتند به جستجوی نان می‌رویم

: «برای درک میزان تنفری که فرانسویان نسبت به شاه خود پیدا کرده‌اند باید وارد مجامع آنان شد و گوش داد، اگر کسی نامی از لوی شانزدهم ببرد از اطراف فریاد بی‌غیرت، احمق و غیره به گوشش می‌رسد. عنوان پادشاه را دیگر محترم و مقدس نمی‌شمارند،

‫۳ـ اصل هر قدرتی از ملت است، هیچ هیأت و هیچ فردی نمی‌تواند اعمال قدرت و حاکمیتی در مملکت بکند مگر آنکه مخصوصاً از جانب ملت مجاز باشد.

۶ـ قانون مظهر ارادۀ عمومی است، تمام افراد حق دارند که مستقیماً یا به واسطۀ مبعوثان خود در وضع آن شرکت جویند، قانون باید بدون استثنا و تبعیض چه در سیاست و چه در صیانت برای کلیۀ افراد یکسان باشد. چون تمام مردم مملکت در برابر قانون مساویند

دو ماه از اجرای قانون اساسی نگذشت که میان شاه و مجلس و اهل پاریس عداوت بالا گرفت و روز به روز شدیدتر شد تا در سال ۱۷۹۲ منجر به شورش ۱۰ اوت و عزل لوی شانزدهم و واژگون گردیدن اساس سلطنت شد.

به مردم در هر مورد حق داد که اگر دولت حقوق ملت را نقض نماید دست به انقلاب بزنند، به این ترتیب قوانین موضوعۀ مجلس مقنن را هم به تصویب عمومی ملت موکول ساخت که این را رفراندوم می‌گویند.

به این ترتیب حکومتی در فرانسه قایم شد که از سلطنت سلاطین متمرکز استبدادی‌تر و مطلق‌العنان‌تر به‌شمار می‌آمد، حتی از سلطنت لوی چهاردهم و صدارت ریشلیو هم مستبدتر بود.

بزرگ‌ترین وسایل حفظ اوضاع، ترور و خونریزی بود، کمیته نجات ملی و کنوانسیون برای این‌که تمام اهالی را از راه رعب و وحشت وادار به جنگ با خارجیان کنند متوسل به ترور شدند، یکی از وکلا بیووارن714 نام می‌گفت: «باید مِن‌بعد شمشیر داموکلس715 در فضای فرانسه حرکت کند» و شومت می‌گفت: «باید ترور را جزو دستور روزانه قرار داد».

قانون مظنونان مقرر داشت که: «اشخاصی که برخلاف آزادی اقدامی نکرده‌اند لکن به نفع آزادی هم قدمی برنداشته‌اند در ردیف خائنان درجه اولی محسوب خواهند شد»، تفتیش منازل و توقیف مردم شروع شد و محکمه انقلابی هر روز جمعی را به پای سیاستگاه روانه می‌داشت.

اشخاصی که برخلاف آزادی اقدامی نکرده‌اند لکن به نفع آزادی هم قدمی برنداشته‌اند در ردیف خائنان درجه اولی محسوب خواهند شد»، تفتیش منازل و توقیف مردم شروع شد و محکمه انقلابی هر روز جمعی را به پای سیاستگاه روانه می‌داشت.

کاریه نام به استعانت گروهی قاتل و جلاد و سارق، بدون محاکمه و بازپرس، قریب ۰۰۰/۵ نفر را در ظرف هفت ماه در آب لوار غرق کرد که ۸۰۰ تن از آن‌ها در یک شب غرق شدند، این شخص بر اطفال هم رحم نیاورد، یک روز ۳۰۰ بچه را به آب انداخت

کاریه نام به استعانت گروهی قاتل و جلاد و سارق، بدون محاکمه و بازپرس، قریب ۰۰۰/۵ نفر را در ظرف هفت ماه در آب لوار غرق کرد که ۸۰۰ تن از آن‌ها در یک شب غرق شدند، این شخص بر اطفال هم رحم نیاورد، یک روز ۳۰۰ بچه را به آب انداخت