بریده‌هایی از کتاب خالکوب آشویتس

«نجات یک انسان نجات دنیاست

«وقتی سال‌ها بدون اینکه بدونی تا پنج دقیقهٔ دیگه زنده می‌مونی یا نه، زندگی کنی، تقریباً چیزی نیست که نتونی تحمل کنی. تا وقتی زنده و سالم هستیم همه‌چیز روبه‌راه می‌شه.»

مهربان باش. حواست به چیزهای کوچک باشه. چیزهای بزرگ خودش روبه‌راه می‌شه

خال‌کوبی دست مردها یک چیز است، زخمی‌کردن بدن دخترها چیز دیگر.

صدایی می‌گوید: «بی‌خیال باش، پسر.»

لالی با این شعار زندگی کرد: «اگر صبح از خواب بیدار شوی، معجزه است.»

و تلاش می‌کند تا ترسشان را به امید تغییر دهد. ما روی گند ایستاده‌ایم، اما نگذارید در آن فروبرویم.

گاهی از دشت‌های غرق گل‌های بهاری عبور می‌کنند و لالی با خود لبخند می‌زند. گل. در کودکی از مادرش شنیده بود که زن‌ها گل دوست دارند. کِی می‌تواند دوباره به یک دختر گلی پیشکش کند؟ بوی گل‌ها به‌مشامش می‌خورد. رنگ‌های زیبایشان دربرابر چشم‌هایش خودنمایی می‌کنند. دشت شقایق، حجمی سرخ، از نسیم می‌رقصد. با خود عهد می‌کند دفعهٔ بعد که خواست به کسی گل بدهد، خودش آن را بکَنَد.

«نجات یک انسان نجات دنیاست.»

«چرا مزهٔ شکلات وقتی از دست کسی می‌خوری بهتره؟»

گر صبح از خواب بیدار شوی، معجزه است

«نجات یک انسان نجات دنیاست.»

شبدر چهاربرگ نتیجهٔ تغییرات غیرعادی در شبدر سه برگ است. یافتن آن نشانهٔ خوش‌شانسی‌ست. به‌ویژه اگر به‌صورت تصادفی یافته شود. باور برخی بر این است که هر برگ نمادی از چیزی‌ست: برگ نخست ایمان، برگ دوم امید، سوم عشق و چهارم شانس.

ارتباط عاطفی لالی و مادرش، رابطه‌اش با زن‌ها و دخترها را شکل داده بود.

لالی می‌پرسد: «می‌تونم ببوسمت؟» «چرا می‌خواهی این کار رو کنی؟ آخرین بار که دندان‌هام رو مسواک زدم یادم نمی‌آد.» «من هم یادم نمی‌آد. پس این به اون در.» گیتا با بلندکردن سرش به‌سمت او پاسخش را می‌دهد.

آتشی از احساسات در این برزخ فرامی‌گیردش.

مهربان باش. حواست به چیزهای کوچک باشه. چیزهای بزرگ خودش روبه‌راه می‌شه.»

«پس یادم بده. می‌خوام دختری که باهاش ازدواج می‌کنم دوستم داشته باشه، با من احساس خوشحالی و خوشبختی کنه.» مادر نشست و لالی روبه‌رویش. «باید اول یاد بگیری به حرف‌هاش گوش کنی، حتی اگر خسته باشی. خستگی‌ت نباید مانع شنیدن حرف‌هاش بشه. چیزهایی رو که دوست داره یا از همه مهم‌تر دوست نداره بشناس. هروقت تونستی به‌ش هدیهٔ کوچکی بده مثل گل یا شکلات. زن‌ها این چیزها رو دوست دارند.»

روزی از مدرسه به خانه رسیدم و دیدم که ماشینمان را با جرثقیل می‌برند و بر در خانه‌مان تابلوی مزایده کوبیده‌اند. مادرم در خانه مشغول جمع‌کردن تمام وسایل بود. آواز می‌خواند. با خود گفتم خدای من، آنها همه‌چیزشان را از دست دادند و مادرم آواز می‌خواند؟ کنارم آمد تا توضیح دهد که چه اتفاقی افتاده است. از او پرسیدم: «چطور می‌تونی وسایل رو بسته‌بندی کنی و آواز بخونی؟» با لبخندی بر چهره‌اش گفت: «وقتی سال‌ها بدون اینکه بدونی تا پنج دقیقهٔ دیگه زنده می‌مونی یا نه، زندگی کنی، تقریباً چیزی نیست که نتونی تحمل کنی. تا وقتی زنده و سالم هستیم همه‌چیز روبه‌راه می‌شه.»

«نجات یک انسان نجات دنیاست.»

روی آرنجش غلتی می‌زند و می‌گوید: «تو افکار مهمی رو تو کله‌ش کردی. می‌خواست "یک انسان" رو نجات بده.» لالی حرفش را تکمیل می‌کند: «نجات یک انسان نجات دنیاست.»

«پس یادم بده. می‌خوام دختری که باهاش ازدواج می‌کنم دوستم داشته باشه، با من احساس خوشحالی و خوشبختی کنه.» مادر نشست و لالی روبه‌رویش. «باید اول یاد بگیری به حرف‌هاش گوش کنی، حتی اگر خسته باشی. خستگی‌ت نباید مانع شنیدن حرف‌هاش بشه. چیزهایی رو که دوست داره یا از همه مهم‌تر دوست نداره بشناس. هروقت تونستی به‌ش هدیهٔ کوچکی بده مثل گل یا شکلات. زن‌ها این چیزها رو دوست دارند.»

حواست به چیزهای کوچک باشه. چیزهای بزرگ خودش روبه‌راه می‌شه.»

«خدای من چقدر خوشگله. حتی تو این لباس‌های کهنه هم زیباست.» «آره خوشگله. امروز از صبح مدام به من لبخند می‌زد تا بهم قوت قلب بده. زیبایی‌ش فراتر از چیزیه که در ظاهرش می‌بینیم.»

«بهم بگو باید چی کار کنم تا یک همسر نمونه باشم. نمی‌خوام مثل پاپا باشم. اون لبخند به لب‌های تو نمی‌آره. به‌ت کمک نمی‌کنه.»

«نجات یک انسان نجات دنیاست.»

کسی که دربارهٔ مالیات و نرخ بهره سخنرانی می‌کنه نمی‌تونه درگیر سیاست کشورش نشه. سیاست به‌ت کمک می‌کنه دنیا رو بهتر بشناسی، اون‌قدر که دیگه نمی‌فهمی‌ش. بعد پرتت می‌کنه تو بازداشتگاه. سیاست و دین، هر دو.»

سیاست به‌ت کمک می‌کنه دنیا رو بهتر بشناسی، اون‌قدر که دیگه نمی‌فهمی‌ش. بعد پرتت می‌کنه تو بازداشتگاه. سیاست و دین، هر دو.

خال‌کوب آشویتس داستان زندگی دو شخص معمولی‌ست که در دورانی غیرمعمولی زیستند؛ نه‌تنها از آزادی محروم بودند بلکه شأن، نام و هویتشان نیز از آنها گرفته شده بود، و روایتی‌ست از آنچه لالی برای بقایش انجام داد. لالی با این شعار زندگی کرد: «اگر صبح از خواب بیدار شوی، معجزه است.»

ما روی گند ایستاده‌ایم، اما نگذارید در آن فروبرویم.