بریده‌هایی از کتاب مقدمه ای بر روانشناسی یونگ

سعی برای تعریف ناخودآگاه قومی کوشش برای نیل به محال است، چه ما قادر به شناسایی هیچ‌یک از حدود و ماهیت آن نخواهیم بود. همه آنچه که در این‌باره از دستمان ساخته است، توصیف تظاهرات آن و مجاهدت به جهت فهم حتی‌الامکان آنهاست

بنابراین، در نظر یونگ، ناخودآگاهی یک حجره زیرزمینی نیست که انسان زباله‌های بی‌مصرف خود را به درون آن پرتاب کند، بلکه آن سرچشمه خودآگاهی و منبع روح آفریننده و ویران‌کننده بشریت می‌باشد.

یونگ، پس از کندوکاو بسیار دقیق، از این میان برخی را به عنوان سنخهای باستانی اساسی ــ یعنی آنهایی که به اندیشه و رفتار انسانی اثر کلی می‌گذارندــ توصیف می‌کند و آنها را نقاب، سایه، آنی‌ما، آنی‌موس، پیر خرد، مادر زمین و خود می‌نامد.